Không chỉ tồn tại – mà là khẳng định thương hiệu
Theo thống kê, sau hợp nhất, TP. HCM có gần 600.000 doanh nghiệp đăng ký, trong đó gần 400.000 doanh nghiệp đang hoạt động. Tổng thu ngân sách khoảng 480 nghìn tỷ đồng và tạo việc làm cho khoảng 4 triệu lao động thường xuyên trong các lĩnh vực khác nhau.
Trong đó, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm đến 98%, là xương sống của nền kinh tế vùng, giữ vai trò then chốt trong sản xuất, thương mại, dịch vụ, công nghiệp hỗ trợ, dịch vụ và logistics... Đây thực sự là một cộng đồng doanh nghiệp hợp lực, mạnh về quy mô, bền về nội lực, và vươn tầm trong thời đại mới.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động, chuyển đổi số không còn là xu hướng mà đã trở thành “đường sống” giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và khẳng định thương hiệu trên thương trường.
Nếu trước đây, thương hiệu của một doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào vốn, quy mô hay mặt bằng kinh doanh, thì nay, sức mạnh thương hiệu lại đến từ khả năng ứng dụng công nghệ, nắm bắt dữ liệu và tương tác linh hoạt với khách hàng trong môi trường số.
Tại TP. HCM, nhiều doanh nghiệp nhỏ đã ghi dấu ấn nhờ chủ động chuyển đổi số. Một ví dụ tiêu biểu là Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Bao Bì Vạn Kim Phát, chuyên sản xuất và kinh doanh sản phẩm bao bì tại phường Hạnh Thông (TP. HCM). Chỉ trong hai năm sau khi ứng dụng nền tảng quản lý đơn hàng, phần mềm kế toán điện tử và chiến lược marketing số, doanh thu của doanh nghiệp tăng 40%, tỷ lệ khách hàng quay lại mua hàng đạt hơn 60%.
“Lúc đầu, chúng tôi làm chuyển đổi số vì nghĩ phải "chạy theo thời đại" để tồn tại sau dịch. Nhưng dần dần, tôi nhận ra công nghệ giúp doanh nghiệp hiểu khách hàng hơn, kiểm soát chi phí tốt hơn và xây dựng thương hiệu chuyên nghiệp hơn rất nhiều,” bà Lê Thị Hoa, Giám đốc Vạn Kim Phát, chia sẻ.
Tương tự, “chuyển đổi số không chỉ giúp chúng tôi tiết kiệm chi phí hay tối ưu quy trình. Nó giúp chúng tôi hiểu khách hàng hơn và xây dựng hình ảnh thương hiệu hiện đại, chuyên nghiệp” - bà Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc một công ty thiết kế nội thất tại phường Long Trường (TP. HCM) chia sẻ.
Doanh nghiệp của bà đã áp dụng hệ thống quản lý dự án trực tuyến, CRM và quảng cáo kỹ thuật số. Kết quả, lượng khách hàng quay lại tăng 35%, thời gian phản hồi giảm một nửa, và thương hiệu được đánh giá cao hơn về tính chuyên nghiệp.
Thiếu vốn, thiếu nhân lực và thiếu định hướng dài hạn
Chuyển đổi số được xem là “chìa khóa vàng” giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường và thích ứng với xu hướng kinh tế số. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa tại TP. HCM vẫn đang loay hoay trong hành trình này, khi vướng phải hàng loạt rào cản từ vốn đầu tư, nhân lực, cho đến nhận thức và chiến lược triển khai.
Theo chuyên gia, một trong những khó khăn lớn nhất mà doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp phải là hạn chế về nguồn lực tài chính. Việc đầu tư cho hạ tầng công nghệ, phần mềm quản trị, an ninh mạng hay đào tạo nhân sự đều đòi hỏi chi phí không nhỏ. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp vừa phục hồi sau đại dịch Covid-19, dòng tiền còn eo hẹp, nên việc dành ngân sách cho chuyển đổi số vẫn bị xem là “xa xỉ”.
Không chỉ thiếu vốn, các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn đối mặt với thiếu hụt nhân lực có kỹ năng số. Nhiều chủ doanh nghiệp thừa nhận rằng họ không hiểu rõ khái niệm chuyển đổi số, chưa biết bắt đầu từ đâu, cũng như thiếu người có chuyên môn để triển khai. Việc thuê tư vấn bên ngoài cũng không dễ, bởi chi phí cao và khó đánh giá hiệu quả.
Tư duy quản trị truyền thống cũng là một rào cản đáng kể. Nhiều doanh nghiệp vẫn duy trì phương thức vận hành thủ công, quản lý giấy tờ, sổ sách, và e ngại thay đổi quy trình đã quen thuộc. Một số lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng chuyển đổi số chỉ phù hợp với các tập đoàn lớn, hoặc cho rằng đó chỉ là xu hướng nhất thời, dẫn đến việc chậm thích ứng và bỏ lỡ cơ hội cạnh tranh.
Bên cạnh đó, thiếu sự kết nối và hỗ trợ từ hệ sinh thái số cũng khiến các doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp nhiều khó khăn. Mặc dù thành phố đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ như “Chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa”, hay các gói tư vấn miễn phí từ các đơn vị công nghệ, song mức độ tiếp cận vẫn còn hạn chế. Nhiều doanh nghiệp chưa biết đến các chương trình này, hoặc gặp vướng mắc trong thủ tục đăng ký, khiến hiệu quả lan tỏa chưa cao.
Nhiều chính sách được triển khai hỗ trợ
Chuyển đổi số không chỉ là việc ứng dụng công nghệ, mà là quá trình thay đổi toàn diện về tư duy, mô hình và cách thức quản lý doanh nghiệp. Với sự hỗ trợ đúng hướng, cùng nỗ lực tự thân, doanh nghiệp nhỏ và vừa tại TP. HCM hoàn toàn có thể bắt kịp xu thế, vững vàng hơn trên hành trình hội nhập và phát triển kinh tế số.
Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu TP. HCM cho biết, TP. HCM luôn tích cực, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.
Đồng thời, tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, nhà đầu tư, giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh.
Trong nhiều chính sách triển khai, thành phố chú trọng thực hiện quỹ phát triển khoa học và công nghệ, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo để làm động lực phát triển khoa học, công nghệ.
Các chính sách ưu đãi về thuế, thủ tục hành chính cũng được địa phương này cải cách mạnh mẽ nhằm thu hút các doanh nghiệp công nghệ và nhà đầu tư mạo hiểm.
TP. HCM cũng tập trung đào tạo và thu hút nhân tài thông qua các chương trình liên kết với các trường đại học hàng đầu, các viện nghiên cứu để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cho doanh nghiệp…
Những nỗ lực của TP. HCM đã bước đầu mang lại những tín hiệu tích cực. Cụ thể, địa phương này dẫn đầu cả nước về số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, thu hút vốn đầu tư mạo hiểm, cộng đồng startup ngày càng sôi động với nhiều dự án tiềm năng.
Theo StartupBlink (Trung tâm Nghiên cứu và lập bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu), năm 2025, thành phố tăng một bậc, vươn lên vị trí 110 toàn cầu, đạt thứ hạng cao nhất từ trước đến nay.
Đồng thời, lần đầu tiên địa phương này nằm trong tốp năm hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á, khẳng định vai trò đầu tàu của thành phố trong hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam.
Hoàng Bách
