THCL Nhếch nhác, xuống cấp và mất an toàn là tình trạng diễn ra khá phổ biến tại các khu tái định cư (TĐC) tại Hà Nội. Vụ sập lối vào nhà N5 khu TĐC Đồng Tàu (Hoàng Mai) và vỡ bể nước tại khu TĐC Láng Hạ liên tiếp xảy ra vào trung tuần tháng 8 đã cho thấy tình trạng đáng báo động…

Sống trong nỗi bất an

Khu TĐC Đền Lừ II (Hoàng Mai, Hà Nội) được đưa vào sử dụng từ năm 2006, sau 10 năm đi vào sử dụng, cả 5 tòa A1, A2, A3, A4, A5 đã xuống cấp trầm trọng.

Bà Đặng Thị Mười, đang sinh sống tại phòng 707, nhà A2, khu TĐC Đền Lừ cho biết, năm 2007, bà chuyển về sống tại đây sau khi căn nhà 1,5 tầng rộng 30 m2 ở mặt ngõ phố Thanh Nhàn được Nhà nước thu hồi. “Nhà nước thu hồi thì phải chấp hành, nhưng từ khi chuyển về đây, chúng tôi đã chịu đủ cảnh ô nhiễm từ mùi xú uế của rác thải, nước sinh hoạt không lọc, không dám sử dụng, tường nhà ẩm thấp và sụt lở… Người dân kêu mãi, nhưng sự việc đâu vẫn hoàn đấy”, bà Mười bức xúc.

Gia đình ông Nguyễn Tấn Tiến trước khi chuyển về P411, nhà A4, khu TĐC Đền Lừ đã sở hữu căn nhà 5 tầng khá rộng ở Phương Liệt. Sau khi Nhà nước thu hồi nhà, gia đình chuyển về căn hộ TĐC rộng 53,6 m2.

Ông Tiến nói: Những tưởng, Nhà nước cho mua nhà mới với giá ưu đãi thì cuộc sống sẽ được cải thiện, chứ không nghĩ rằng căn nhà TĐC lại kém chất lượng như vậy?

Nỗi lo lớn nhất của người dân trong các khu nhà TĐC Đền Lừ chính là ô nhiễm rác thải. Theo chỉ dẫn của ông Tiến, chúng tôi đến cửa đổ rác tầng 4, nhà A4, cách cửa căn hộ nhà ông Tiến vài bước chân. Cánh cửa dẫn xuống hố đổ rác, lẽ ra phải làm bằng kim loại chắc chắn, được thay bằng bìa các tông tận dụng từ các thùng mỳ tôm do người dân tự đóng vào để ngăn mùi xú uế. Chỉ cần mở cánh cửa gỗ thì mùi rác hôi thối đã xộc lên nồng nặc.

Tại khu TĐC A6 Giảng Võ, khu tập thể 9 tầng này được xây dựng lại năm 2002. Mặc dù không xuống cấp nghiêm trọng như khu TĐC Đền Lừ, song người dân sinh sống tại đây cũng phải đối mặt với tình trạng nhà ở xuống cấp và ô nhiễm rác thải. Bà Hoàng Thị Hương Giang, cho biết, ở đây mất nước thường xuyên. Thang máy luôn hỏng, người dân bị kẹt, kêu cứu... Nhưng đáng sợ nhất chính là ô nhiễm từ rác thải!

Đừng để dân thiệt thòi

Nói về tình trạng xuống cấp nghiêm trọng tại các khu nhà TĐC, KTS. Phạm Thanh Tùng, Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng, các khu nhà TĐC được xây dựng (bằng nguồn vốn Nhà nước), thiết kế kiểu rập khuôn, cốt “làm cho xong”, chứ không được xây dựng trở thành nơi an cư lạc nghiệp về lâu về dài cho cư dân sẽ buộc phải dọn tới đây sinh sống. Họ chịu rất nhiều thiệt thòi.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tới sinh sống tại các khu TĐC, TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng, nơi ở phải gắn với nơi tạo ra thu nhập; nhà TĐC khi xây dựng phải gắn với các công trình dịch vụ công cộng. Nhà nước nên khuyến khích xây dựng nhà giá rẻ và đền bù tiền để người dân được tự chọn lựa ngôi nhà mình ở, phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của họ. Nhà TĐC nên coi là sản phẩm hàng hóa. Sản phẩm này phải đưa ra thị trường thì mới đánh giá được hiệu quả.

KTS. Phạm Thanh Tùng cũng lên tiếng, phải giám sát chặt chẽ việc xây dựng các khu nhà TĐC. Các tòa nhà TĐC phải bảo đảm chất lượng cuộc sống cho các hộ dân, sao cho khi chuyển đến nơi ở mới, họ được yên tâm an cư, lạc nghiệp…

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Chỉ thị 24/CT-TTg về việc tăng cường phát triển hệ thống dịch vụ xã hội đô thị, bảo đảm an sinh xã hội. Chính phủ đặt mục tiêu huy động tối đa các nguồn lực đầu tư phát triển hệ thống dịch vụ xã hội gắn liền với các chính sách về an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Hy vọng, với chỉ thị này, nhà TĐC sẽ được xây dựng với chất lượng bảo đảm, giúp người dân yên tâm an cư, lạc nghiệp khi giao đất phục vụ các công trình công cộng và chuyển tới nơi ở mới.

Quang Nam