Tối 7/12, số liệu từ IQAir ghi nhận Hà Nội là đô thị ô nhiễm nhất toàn cầu, khi chỉ số AQI dao động khoảng 230, bụi mịn PM2.5 tăng vọt. Từ chiều 6/12 đến rạng sáng 8/12, nhiều trạm quan trắc như tại cổng Parabol Đại học Bách khoa Hà Nội (đường Giải Phóng) hay 556 Nguyễn Văn Cừ liên tục ở mức đỏ (xấu), phổ biến 151-200 AQI. Đáng lo ngại hơn, khoảng 20h ngày 7/12 đến 1h sáng 8/12, chỉ số tại khu vực Bách khoa tăng lên trên 200, chuyển sang màu tím – mức cảnh báo ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, đặc biệt với các nhóm nhạy cảm.

Khu vực miền Bắc, đặc biệt là TP. Hà Nội và các tỉnh lân cận sẽ xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi (hiện tượng nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù), làm giảm khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong môi trường không khí
Khu vực miền Bắc, đặc biệt là TP. Hà Nội và các tỉnh lân cận sẽ xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi (hiện tượng nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù), làm giảm khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong môi trường không khí

Không chỉ Hà Nội, dự báo ngày 8/12 nhiều tỉnh như Ninh Bình, Hưng Yên, Phú Thọ, Quảng Ninh cũng ở mức rất xấu. Hải Phòng, Bắc Ninh, Thanh Hóa, Lạng Sơn, Thái Nguyên ở mức đỏ – vẫn nguy hại nhưng thấp hơn. Sang ngày 9/12, tình hình được nhận định sẽ lan rộng hơn: Hưng Yên dự báo AQI khoảng 237; Ninh Bình 236; Hà Nội 221; Hải Phòng 218; Bắc Ninh 209; Lạng Sơn 208; Quảng Ninh 207 và Thanh Hóa chạm ngưỡng 200.

Theo các chuyên gia môi trường, nguyên nhân chính nằm ở hoạt động giao thông dày đặc, xây dựng đô thị, sản xuất công nghiệp – làng nghề, cùng việc đốt rơm rạ sau thu hoạch. Miền Bắc vào mùa đông ít mưa, độ ẩm cao, sương mù nhiều, gió yếu khiến các hạt bụi và khí thải không khuếch tán mà tích tụ sát mặt đất, khiến chỉ số ô nhiễm leo thang.

Dự báo chất lượng không khí các tỉnh thành phố. Nguồn: Trung tâm quan trắc môi trường Miền Bắc
Dự báo chất lượng không khí các tỉnh thành phố. Nguồn: Trung tâm quan trắc môi trường Miền Bắc

Trước tình hình không khí xuống cấp nhanh chóng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố triển khai sáu nhóm giải pháp khẩn cấp nhằm giảm phát thải và hạn chế tác động sức khỏe cộng đồng. Công văn gửi ngày 27/11 cũng đề nghị các bộ ngành liên quan đồng loạt vào cuộc. Theo đó, Bộ Công Thương phải chỉ đạo các nhà máy thép, xi măng, nhiệt điện, phân bón, hóa chất siết chặt xử lý khí thải, tránh xả thải trực tiếp khi AQI vượt 200, thậm chí giảm công suất vận hành nếu cần.

Bộ Xây dựng yêu cầu che chắn công trình, phun sương chống bụi; có thể tạm dừng hạng mục gây ô nhiễm lớn. Bộ Công an tăng kiểm tra phương tiện xả khói đen, xe chở vật liệu không phủ bạt và xử lý hành vi đốt rác. Bộ Y tế ban hành hướng dẫn tự bảo vệ sức khỏe, còn Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu trường học hạn chế tổ chức hoạt động ngoài trời trong thời điểm ô nhiễm lên cao.

Nam Sơn (t/h)