EU là thị trường đứng đầu thế giới về nhập khẩu hàng dệt may và cũng là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của hàng dệt may Việt Nam. Tuy nhiên, theo Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) Lương Hoàng Thái, ngành dệt may của nước ta vẫn chưa thể tiến sâu vào thị trường này.
Ảnh minh họa
Bên cạnh đó, ngành dệt may đang đối mặt với khó khăn của các tiêu chuẩn về quy tắc xuất xứ cao của hiệp định. So với quy tắc ưu đãi thuế quan phổ cập chung (GSP) trước đây, thì EVFTA có những thay đổi nhất định (Việt Nam phải sản xuất trên 50% giá trị/sản phẩm). Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất đối với ngành dệt may là thiếu nguồn cung nguyên phụ liệu.
Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập Nguyễn Thị Thu Trang bày tỏ lo ngại: "Nếu không đảm bảo quy tắc xuất xứ thì hàng hóa Việt Nam không được ưu đãi. Trên thực tế, dù đã có nhiều nỗ lực nhưng khoảng phần lớn nguyên phụ liệu của ta đang nhập khẩu từ các nguồn không phải là thành viên và không được ưu đãi cộng gộp trong hiệp định”.
Thời gian qua, ngành dệt may Việt Nam tuy đạt kim ngạch xuất khẩu cao nhưng chủ yếu chỉ thực hiện những công đoạn gia công đơn giản. Do đó, để giải quyết được vướng mắc về sự thiếu hụt của nguồn cung rất cần sự vào cuộc hiệu quả của Nhà nước trong hoạch định chiến lược phát triển các khu công nghiệp và có sự thông suốt từ chính sách chỉ đạo của trung ương tới địa phương.
Nhiều chuyên gia nhận định, nếu như trước đây ngành dệt may Việt Nam phát triển theo bề rộng, chủ yếu dựa vào lợi thế là nguồn lao động giá rẻ, thì nay dệt may sẽ phải cạnh tranh rất lớn trên quy mô toàn cầu. Minh chứng là các nhà đầu tư nước ngoài đã và đang chen chân vào thị trường dệt may Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nguyên phụ liệu khi có bệ đỡ là các hiệp định thương mại tự do.
Vì vậy, để cạnh tranh với các nhà đầu tư nước ngoài, ngành dệt may cần phát triển những khu công nghiệp tập trung. Có như vây, DN mới dễ dàng xử lý, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực. Mặt khác, các DN chỉ tập trung vào một khâu còn khâu sản xuất vải sẽ được lấy từ các DN vừa và nhỏ ở các khu vực khác. Bên cạnh đó, cộng đồng DN Việt cần khẩn trương xây dựng chuỗi liên kết, chú trọng phát triển công nghệ, đầu tư chuẩn mực cho phát triển dệt may bền vững để gia tăng cạnh tranh.
H.Vương