Kỳ 5: PVN “phớt lờ” quy định để ưu ái nhà thầu không đủ năng lực tại Dự án NLSH Phú Thọ?

THCL Dù hạn chế năng lực, chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án NLSH, tuy nhiên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vẫn phớt lờ “quy định” của Luật Đấu thầu, không theo quy định của Thủ tướng Chính phủ để chỉ định nhà thầu không đủ năng lực thực hiện gói thầu EPC Dự án Phú Thọ.

Việc làm đó, khiến dự án phải dừng thi công gần 5 năm, gây thiệt hại lớn cho chủ đầu tư…

Đến nay, "dự án nghìn tỷ" Ethanol Phú Thọ vẫn tiếp tục "đắp chiếu"...

Trong số 3 dự án sản xuất Ethanol nhiên liệu, gồm: Nhà máy NLSH Phú Thọ, Dự án Dung Quất (Quảng Ngãi) và Dự án Bình Phước, thì Dự án NLSH Phú Thọ được thực hiện đầu tư sớm nhất (tháng 9/2009), nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành do nhà thầu đã dừng thi công từ tháng 11/2011.

Cụm nhà máy sản xuất NLSH Ethanol, được UBND tỉnh Phú Thọ cấp Giấy chứng nhận đầu tư ngày 12/8/2008 với tổng mức đầu tư 1.317,5 tỷ đồng, do Công ty CP Hóa dầu và NLSH Dầu khí (PVB) làm chủ đầu tư trên diện tích gần 50 ha đất nông nghiệp của các xã Cổ Tiết, Tam Cường, Văn Lương (huyện Tam Nông, Phú Thọ). Năm 2008, chủ đầu tư PVB đã tổ chức đấu thầu chọn nhà thầu tư vấn lập dự án đầu tư, theo đó, Công ty CP Thiết kế công nghiệp Hóa chất (CECO) là đơn vị trúng thầu. Sau khi CECO lập xong dự án đầu tư xây dựng, ngày 26/2/2009, Chủ tịch HĐQT PVB ban hành Quyết định phê duyệt dự án với tổng mức đầu tư 1.317,5 tỷ đồng.

Năm 2009, Tổng công ty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) đã xin PVN chỉ định thầu và được PVN chấp thuận giao cho thực hiện gói thầu EPC. Chính vì vậy, dự án mới được xây dựng theo hình thức Tổng thầu (EPC) giữa chủ đầu tư với Liên danh PVC-Alfa Laval (Ấn Độ).

Tuy nhiên, khi đảm trách thực hiện các công việc quan trọng của dự án, PVC lại hạn chế về năng lực, chưa có kinh nghiệm thực hiện dự án NLSH dẫn tới việc dừng thi công Dự án Phú Thọ gần 5 năm, vi phạm Hợp đồng EPC, vi phạm quy định của Luật Đấu thầu và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng…

Việc chỉ định nhà thầu không đủ năng lực, PVN đã "phớt lờ" quy định của Luật Đấu thầu...

Cụ thể, Kết luận thanh tra số 2634/KL-TTCP ngày 3/10/2016  của Thanh tra Chính phủ nêu rõ:

Ngày 13/3/2009, PVC đã có Văn bản số 678/XLDK-KTKH gửi PVN về việc xin chỉ định thầu thực hiện xây dựng nhà máy sản xuất NLSH khu vực phía Bắc. Theo đó, PVN đã chấp thuận giao cho PVC thực hiện gói thầu EPC Dự án Phú Thọ theo hình thức chỉ định thầu.

Đến ngày 20/3/2009, Tổng giám đốc PVN có Văn bản số 1882/DKVN-QLĐT, chỉ đạo Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) và người đại diện phần vốn của PVN tại Tổng công ty Dung dịch khoan và Hóa phẩm Dầu khí – Công ty CP (DMC), Tổng công ty Tài chính CP Dầu khí Việt Nam (PVFC) xem xét năng lực và nhu cầu thực tế để giao cho PVC thực hiện gói thầu EPC Dự án nhà máy sản xuất cồn NLSH phía Bắc theo hình thức chỉ định thầu.

Ngày 24/3/2009, ông Vũ Quang Nam, Phó tổng giám đốc PVN đã chủ trì cuộc họp với đại diện các đơn vị liên quan và các ban của PVN về “tình hình triển khai các dự án NLSH của PVN” và có Biên bản số 2000/BB-DKVN ngày 25/3/2009, kết luận: “Đồng ý chủ trương chỉ định thầu Tổ hợp PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu EPC Dự án NLSH Phú Thọ… Giao Ban quản lý đấu thầu hướng dẫn PV Oil/PVB hoàn thiện thủ tục chỉ định thầu theo đúng quy định hiện hành”.

Ngày 1/4/2009, PVN gửi PV Oil Văn bản số 2199/DKVN-CBDK-QLĐT về việc triển khai Dự án xây dựng nhà máy NLSH Phú Thọ, trong đó nêu lại việc PVN đã có chỉ đạo chỉ định PVC thực hiện gói thầu EPC và đề nghị PV Oil chỉ đạo người đại diện phần vốn của mình tại PVB khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để phê duyệt dự toán gói thầu và tiến hành các thủ tục chỉ định thầu.

Ngày 3/4/2009, Phó tổng giám đốc PV Oil có Văn bản số 3705/DVN-CBDK về việc chỉ định thầu thực hiện xây dựng nhà máy sản xuất NLSH khu vực phía Bắc, theo đó, yêu cầu người đại diện phần vốn của mình tại PVB (gồm ông Nguyễn Phương Đông – Chủ tịch HĐQT PVB và ông Vũ Thanh Hà – Tổng giám đốc PVB) thực hiện chỉ định thầu theo chỉ đạo của PVN.

Đến ngày 8/6/2009, HĐQT PVB đã ban hành Quyết định số 04/QĐ-PVB-HĐQT Phê duyệt kết quả chỉ định thầu, Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T được chỉ định thực hiện gói thầu thiết kế, mua sắm, cung ứng vật tư thiết bị, thi công xây dựng công trình nhà máy sản xuất Ethanol NLSH Phú Thọ với giá trúng thầu trọn gói là 59,177 triệu USD.

Việc chỉ định nhà thầu không đủ năng lực đã dẫn tới Dự án NLSH Phú Thọ "đắp chiếu" gần 5 năm

Sau quá trình kiểm tra, Thanh tra Chính phủ kết luận: Đến thời điểm được chỉ định thầu và ký Hợp đồng EPC Dự án NLSH Phú Thọ, nhà thầu PVC chưa thực hiện hợp đồng EPC dự án NLSH hoặc các sự án có tính chất tương tự, do đó PVC là nhà thầu chưa có năng lực, kinh nghiệm trong việc thực hiện dự án NLSH. Trong liên danh, PVC được giao thực hiện các công việc quan trọng của dự án, gồm hiết kế, xây dựng, mua sắm, lắp đặt toàn bộ thiết bị các hạng mục phụ trợ và lắp đặt thiết bị nhà máy sản xuất chính.

Như vậy, việc chỉ định thầu cho Liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu EPC, trong đó PVC thực hiện các công việc chính của dự án, khi hạn chế năng lực và chưa có kinh nghiệm là vi phạm quy định tại Khoản 2, Điều 20 Luật Đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày 29/11/2005: “Khi thực hiện chỉ định thầu, phải lựa chọn một nhà thầu được xác định là có đủ năng lực và kinh nghiệm đáp ứng các yêu cầu của gói thầu…”.

Đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến trong quá trình thực hiện, nhà thầu PVC đã phải dừng thi công dự án từ tháng 11/2011, vi phạm quy định của Hợp đồng EPC, gây thiệt hại lớn cho chủ đầu tư, dự án khó tiếp tục thực hiện, gây hậu quả nghiêm trọng.

Để xảy ra những sai phạm trên, trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư PVB, người đại diện vốn của PV Oil tại các đơn vị chủ đầu tư, người đại diện vốn của Tập đoàn DMC, PVFC và PVN.

Thương hiệu & Công luận sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc.

Tuấn Ngọc