Theo quy định hiện hành tại Điều 43 Luật Việc làm năm 2013, NLĐ chỉ phải tham gia BHTN khi làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc trong ba trường hợp: hợp đồng không xác định thời hạn, hợp đồng xác định thời hạn, và hợp đồng mùa vụ hoặc theo công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.
Tuy nhiên, từ năm 2026, Luật Việc làm mới quy định bốn trường hợp NLĐ bắt buộc tham gia BHTN, bao gồm nhiều nhóm được mở rộng và bổ sung:
Bốn nhóm bắt buộc tham gia Bảo hiểm thất nghiệp từ 2026
Người làm việc theo Hợp đồng lao động trong đó bao gồm hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên. Quy định này cũng áp dụng cho cả các thỏa thuận có tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành của người sử dụng lao động.
Người lao động làm việc không trọn thời gian (Part-time) với nhóm này được bổ sung hoàn toàn mới, áp dụng với những NLĐ có tiền lương trong tháng bằng hoặc cao hơn mức tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất.
Người làm việc theo Hợp đồng làm việc đối với người quản lý, điều hành có hưởng lương bao gồm người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn, thành viên Hội đồng quản trị, tổng giám đốc, giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định của Luật Hợp tác xã, miễn là họ có hưởng tiền lương.
So với quy định hiện hành, Luật Việc làm 2025 có ba điểm mở rộng đáng chú ý:
Đối với nhóm hợp đồng lao động ngắn hạn thì quy định bắt buộc tham gia BHTN được hạ từ hợp đồng có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên xuống còn từ đủ 1 tháng trở lên. Điều này tăng cường bảo vệ cho NLĐ có các hợp đồng lao động ngắn hạn.
Với lao động không trọn thời gian thì việc bổ sung nhóm lao động part-time vào đối tượng tham gia BHTN là một thay đổi lớn, chỉ căn cứ vào mức tiền lương thực nhận để xác định nghĩa vụ tham gia.
Nhóm quản lý, điều hành có hưởng lương thì lần đầu tiên, Luật Việc làm quy định rõ ràng nhóm lao động là người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã có hưởng tiền lương phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp, góp phần hoàn thiện lưới an sinh xã hội
Tâm An(t/h)
