Nạn hàng giả ở Saigon Square: Bao giờ thì xử lý dứt điểm?

Thời gian vừa qua, lực lượng Quản lý thị trường và các cơ quan chức năng đã nhiều lần ra quân, tổ chức các đợt thanh kiểm để chặn đứng tình trạng buôn bán hàng nhái, hàng giả tại đây. Thế nhưng, hết đợt này đến đợt khác, tình trạng này vẫn tiếp diễn phức tạp.

Tái diễn và “tiềm nhiễm” hàng giả, hàng nhái

Thực hiện đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm bản quyền, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên toàn quốc năm nay diễn ra từ ngày 15/5 - 15/6/2025. Ngày 29/5, Tổ công tác của Phòng Nghiệp vụ Quản lý thị trường (thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước) đã bất ngờ kiểm tra đồng loạt Saigon Square.

Theo đó, 6 tổ công tác đã được thành lập và đồng loạt ra quân kiểm tra các điểm kinh doanh trọng điểm tại nhiều khu vực khác nhau trong Trung tâm Thương mại Saigon Square.

Cũng như những lần trước, ngay khi đoàn kiểm tra xuất hiện, hệ thống bộ đàm và loa nội bộ tại trung tâm lập tức được kích hoạt để cảnh báo cho các tiểu thương. Nhiều gian hàng ngay lập tức đóng cửa, che chắn hàng hóa nhằm né tránh kiểm tra.

Tuy nhiên, nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng và áp dụng linh hoạt các biện pháp nghiệp vụ, các tổ công tác đã nhanh chóng có mặt tại các điểm được lên kế hoạch từ trước, kịp thời ngăn chặn các hành vi né tránh, chống đối việc kiểm tra của các đối tượng kinh doanh vi phạm.

Tại hiện trường, lực lượng kiểm tra ghi nhận hàng loạt sản phẩm được bày bán mang nhãn hiệu các thương hiệu nổi tiếng như đồng hồ Rolex, Longines, Patek Philippe; túi xách và ví của Louis Vuitton (LV), Gucci, Dior, Yves Saint Laurent (YSL), Celine, Goyard, Chanel, Hermès, Bottega Veneta, Prada; cùng nhiều mẫu mắt kính dán nhãn Gucci, Dior...

Qua xác minh ban đầu, toàn bộ các sản phẩm này đều có dấu hiệu là hàng giả, hàng nhái, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng, đồng thời làm tổn hại uy tín của các thương hiệu được bảo hộ tại thị trường Việt Nam.

Đây không phải là lần đầu tiên Saigon Square bị phát hiện buôn bán hàng giả, hàng nhái. Trong nhiều năm qua, Saigon Square đã nhiều lần bị kiểm tra, xử lý nhưng tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái vẫn tiếp diễn một cách công khai.

Cụ thể, năm 2022, lực lượng Quản lý thị trường đã bất ngờ "tấn công" vào thiên đường mua sắm này.

Lực lượng Quản lý thị trường đã đồng loạt kiểm tra hàng chục điểm kinh doanh các mặt hàng như túi ví, mắt kính, quần áo, phụ kiện trang sức mang các nhãn hiệu Gucci, Dior, Chanel, Louis Vuitton, Adidas, Nike, Hermes,.... Thu giữ hàng nghìn sản phẩm

Bước đầu lực lượng chức năng xác định, phần lớn các hộ kinh doanh này có các hành vi vi phạm: Bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu; bán hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, bán hàng ngoại nhập lậu; không đăng ký kinh doanh.

Trong năm 2023, Saigon Square bị kiểm tra ít nhất hai lần vào tháng 3 và cuối tháng 9. Lực lượng chức năng thu giữ nhiều sản phẩm có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu Nike, Adidas, Dior, Chanel, Louis Vuitton, Burberry, Rolex… Trong đó, hàng trăm sản phẩm không có hóa đơn chứng từ hợp lệ, có dấu hiệu vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Đến cuối năm 2024, lực lượng Quản lý Thị trường TP. Hồ Chí Minh tiếp tục tiến hành kiểm tra Saigon Square sau khi nhận được nhiều phản ánh từ người tiêu dùng và cơ quan báo chí về tình trạng bày bán công khai hàng giả, hàng nhái.

Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã thu giữ hàng nghìn sản phẩm giả mạo các thương hiệu nổi tiếng như Gucci, Dior, Louis Vuitton, Chanel…

Phản ánh của Thương hiệu và Công luận là chính xác!

Trước đợt kiểm tra của lực lượng Quản lý thị trường vào năm 2022, Tạp chí Thương hiệu và Công luận đã từng có loạt bài viết phản ánh về tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái tại Trung tâm Thương mại Saigon Square. Những phản ánh này không chỉ cho thấy tính thời sự, bám sát thực tế mà còn là cơ sở quan trọng để lực lượng chức năng tiến hành kiểm tra, xử lý.

Theo ghi nhận của PV Tạp chí Thương hiệu và Công luận tại thời điểm đó, bên cạnh không khí mua bán nhộn nhịp, đông đúc thường thấy tại Saigon Square thì các sản phẩm nhái thương hiệu nổi tiếng như ví da, túi xách cũng được bày bán công khai, tràn lan tại nhiều gian hàng.

Cụ thể, có mặt tại một cửa hàng bày bán hàng trăm sản phẩm ví da, túi xách… tại Trung tâm mua sắm Saigon Square, chúng tôi được người bán hàng tư vấn, giới thiệu cho một số loại ví da dành cho nam giới mang thương hiệu Gucci, Louis Vuitton – LV, Prada, Thom Browne… Theo người bán cho biết, những loại ví này có giá 750.000 đồng/chiếc. Tuy nhiên, theo tìm hiểu, các loại ví của những thương hiệu này có giá hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu đồng/sản phẩm.

Tương tự, tại một cửa hàng khác bày bán hàng loạt các mẫu túi xách, ví da nhái các thương hiệu nổi tiếng như: Gucci, Louis Vuitton – LV, Prada … với giá chỉ từ 600.000 đồng cho đến hơn 1 triệu đồng. Theo người bán hàng tại đây tư vấn: “Hàng bên em đều là fake (hàng nhái - PV) loại 1 đấy anh, cho nên chất lượng rất là tốt không thua kém hàng thật là mấy đâu anh”.

Điều đáng chú ý là hầu hết các tiểu thương tại đây đều ý thức được rằng sản phẩm họ bán là hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc xuất xứ nhưng họ vẫn vô tư tư vấn, rao bán cho khách như thể không có sự giám sát của cơ quan chức năng.

Làm sao để xử lý dứt điểm?

Thực tế cho thấy, các điểm bán hàng giả, hàng nhái đều nằm ở vị trí dễ quan sát, bán công khai, ai cũng thấy nên không thể nói khó xử phạt. Chưa kể, với sự chuyên nghiệp của cơ quan chuyên trách thì các mặt hàng này càng khó “lọt lưới”. Ấy vậy mà đến thời điểm này, nhiều điểm bán vẫn ngang nhiên vi phạm.

Nhiều chuyên gia nhận định rằng, có nhiều nguyên nhân để hàng nhái, hàng giả tràn lan, trong đó đặc biệt là mức xử phạt hành chính quá nhẹ, không thấm vào đâu so với mức lợi nhuận mang lại. Do vậy, cần tăng mức xử phạt vi phạm hành chính, siết chặt cơ sở pháp lý để đưa các vụ liên quan hàng giả, hàng nhái ra xử lý hình sự nhằm răn đe.

Về phía công tác bảo vệ người tiêu dùng, hiện đã có Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và pháp luật dân sự cũng cho phép các chủ thể khởi kiện để yêu cầu bồi thường thiệt hại. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là phải chứng minh được thiệt hại.

Để làm được điều này, người tiêu dùng cần tìm hiểu rõ hơn về quyền của mình, nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm khi mua, yêu cầu xuất hóa đơn, chứng từ khi mua hàng và lưu giữ để có chứng cứ bảo vệ quyền lợi bản thân khi sản phẩm có vấn đề…

“Người tiêu dùng cũng có phần trách nhiệm vì tiếp tay mua hàng giả mạo. Về phía doanh nghiệp, vẫn chưa chủ động bảo vệ quyền lợi của mình, xác lập quyền sở hữu đối với nhãn hiệu, kiểu dáng thông qua đăng ký bảo hộ trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam hoặc quốc tế. Ngoài ra, các cơ quan chuyên trách như quản lý thị trường, hải quan cửa khẩu, cảnh sát kinh tế… cần chủ động phối hợp để nâng cao hiệu quả chống hàng giả, hàng nhái”, chuyên gia khuyến nghị.

Theo Luật sư Đặng Văn Dũng, Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai, tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái hiện nay đang diễn biến ngày càng phức tạp và nếu không sớm có biện pháp kiểm tra, giám sát chặt chẽ cùng với việc áp dụng chế tài xử lý nghiêm minh, môi trường kinh doanh trong nước sẽ tiếp tục bị méo mó, thiếu minh bạch và công bằng. Điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của các doanh nghiệp làm ăn chân chính, mà còn làm xói mòn lòng tin của người tiêu dùng đối với thị trường nội địa.

Để giải quyết triệt để vấn nạn này, Luật sư Hiếu nhấn mạnh sự cần thiết của việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức không chỉ đối với tiểu thương mà cả người tiêu dùng, nhằm tạo ra một hệ sinh thái tiêu dùng có trách nhiệm. Bên cạnh đó, cần tăng cường trách nhiệm của các cơ quan chức năng trong công tác kiểm tra, giám sát, đồng thời nâng cao hiệu quả phối hợp liên ngành, đặc biệt là giữa lực lượng quản lý thị trường, công an kinh tế và hải quan.

Luật sư cũng đề xuất áp dụng nghiêm các chế tài xử phạt, trong đó cần cân nhắc xử lý hình sự đối với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái có quy mô lớn hoặc gây hậu quả nghiêm trọng. Việc áp dụng các khung hình phạt cao, bao gồm cả phạt tù, sẽ tạo ra sức răn đe đủ mạnh để ngăn chặn các hành vi vi phạm tái diễn.

"Cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái đòi hỏi sự kiên quyết, đồng bộ và thái độ không khoan nhượng từ các cơ quan chức năng, nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc phát triển" - Luật sư Dũng khẳng định.

Hoàng Bách