TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA, cho biết: Luật Thuế GTGT 2024, Nghị định 181/2025/NĐ-CP và Thông tư 69/2025/TT-BTC là những văn bản pháp quy quan trọng nhưng đang tạo ra nhiều khó khăn trong thực tiễn. Tổng hợp ý kiến từ các TCTD hội viên, VNBA chỉ ra hàng loạt vấn đề nổi bật cần được tháo gỡ khẩn trương.
Một trong những vướng mắc lớn là xung đột giữa Luật Thuế GTGT và Luật Các tổ chức tín dụng về xử lý tài sản bảo đảm. Cụ thể, Luật Thuế GTGT 2024 quy định việc bán tài sản bảo đảm thuộc diện chịu thuế, trong khi Luật Các TCTD 2024 lại xác định đây là hoạt động không chịu thuế. Sự bất nhất này đang khiến các ngân hàng lúng túng trong kê khai và hạch toán nghĩa vụ thuế.
Ngoài ra, quy định yêu cầu kê khai thuế ở cả nơi có bất động sản và tại trụ sở chính theo Thông tư 80/2021/TT-BTC đang làm phát sinh thủ tục rườm rà, tăng chi phí và rủi ro khai sai, khai trùng. Một số vấn đề khác cũng được phản ánh như: chưa rõ ràng về thuế GTGT với chứng chỉ tiền gửi (CDs); thiếu hướng dẫn về doanh thu tính thuế đối với giấy tờ có giá; bất cập về cách xác định giá đất khi tính thuế chuyển nhượng bất động sản; tiêu chí không rõ ràng trong xác định dịch vụ tài chính xuất khẩu để áp dụng thuế suất 0%; và sự thiếu đồng bộ giữa các Thông tư và Nghị định 181.
Các TCTD còn lo ngại về rủi ro pháp lý trong bối cảnh cơ chế tự khai - tự nộp thuế vẫn chưa được hướng dẫn rõ ràng, thiếu sự thống nhất giữa các địa phương. Điều này không chỉ khiến ngân hàng chịu áp lực tuân thủ mà còn tiềm ẩn nguy cơ bị xử phạt hành chính do hiểu sai quy định.
Trước thực trạng trên, các ngân hàng đề xuất Ngân hàng Nhà nước cần đóng vai trò đầu mối, chủ động phối hợp với Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế để ban hành các hướng dẫn thực thi thống nhất, áp dụng trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, VNBA cũng được đề nghị tiếp tục tổng hợp kiến nghị chi tiết gửi tới Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nhằm tháo gỡ kịp thời những điểm nghẽn trong thực tiễn.
Bên cạnh đó, các TCTD mong muốn tăng cường các buổi tập huấn chuyên đề, đối thoại giữa ngân hàng và cơ quan quản lý để xử lý cụ thể các tình huống phát sinh. Những đề xuất này được kỳ vọng sẽ giúp hoàn thiện chính sách pháp luật về thuế phù hợp hơn với đặc thù hoạt động trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng.
TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh, VNBA đang khẩn trương hoàn thiện văn bản tổng hợp kiến nghị từ hội viên để gửi lên các cơ quan chức năng. Ông cũng kỳ vọng những phản ánh từ thực tiễn sẽ được lắng nghe, tiếp thu và xử lý tích cực trong thời gian tới, góp phần ổn định môi trường pháp lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của toàn hệ thống ngân hàng.
Phương Thảo (t/h)
