Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 diễn ra chiều 31/12, Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) chính thức đề xuất lộ trình chiến lược nhằm đưa ngành hàng này chinh phục cột mốc lịch sử 10 tỷ USD ngay trong năm 2026.
Sự tăng trưởng mạnh mẽ trong năm qua là kết quả của quá trình tái cơ cấu sản xuất từ manh mún sang tập trung và hiện đại. Việc đẩy mạnh đàm phán mở cửa thị trường cùng sự liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp và hợp tác xã đã giúp rau quả Việt Nam giảm thiểu các sai sót về tiêu chuẩn kỹ thuật. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu 10 tỷ USD, ngành rau quả cần thẳng thắn đối mặt với những tồn tại về dư lượng hóa chất và bất cập trong quản lý mã số vùng trồng, đặc biệt là những tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ thị trường Trung Quốc.
Để hiện thực hóa khát vọng bứt phá, Vinafruit đã kiến nghị 6 nhóm giải pháp trọng tâm cho năm 2026:
Thứ nhất, nâng cao tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm: Quán triệt tư duy sản xuất chuẩn mực từ vườn tới bàn ăn, đảm bảo sản phẩm phù hợp tuyệt đối với yêu cầu thẩm mỹ và chất lượng của các thị trường khó tính nhất.
Thứ hai, siết chặt giám sát và chế tài: Tăng cường hoạt động kiểm tra, áp dụng các biện pháp xử phạt nghiêm minh để hình thành ý thức tự giác cho các cá nhân và doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng.
Thứ ba, kiến tạo chuỗi liên kết bền vững: Thúc đẩy sự kết nối chặt chẽ giữa vùng nguyên liệu và các đầu mối xuất khẩu nhằm giảm thiểu rủi ro khi thị trường biến động và nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản.
Thứ tư, số hóa hệ thống truy xuất nguồn gốc: Hoàn thiện công nghệ truy xuất có khả năng kết nối dữ liệu quốc tế, đồng thời chuẩn hóa quy trình kiểm định và cấp chứng nhận để đẩy nhanh tốc độ thông quan.
Thứ năm, đa dạng hóa hoạt động xúc tiến thương mại: Tăng cường quảng bá hình ảnh rau quả Việt Nam trên quy mô toàn cầu, mở rộng các chiến dịch nhận diện thương hiệu tại những địa bàn thị trường tiềm năng mới.
Thứ sáu, đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D): Nhà nước cần hỗ trợ xây dựng quỹ nghiên cứu để ứng dụng công nghệ giống mới và giải pháp bảo quản sau thu hoạch, giúp kéo dài thời gian lưu trữ và nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng xuất khẩu.
Tiếp thu các kiến nghị từ Hiệp hội, lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, kể từ ngày 1/1/2026, ngành sẽ chính thức triển khai Hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam. Chương trình này chọn sầu riêng làm sản phẩm thí điểm trước khi áp dụng đồng bộ cho tất cả các mặt hàng chủ lực. Đây được xem là bước đi nền tảng để hiện thực hóa mục tiêu dài hạn đạt 100 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản vào năm 2030.
Với đà tăng trưởng hai con số được duy trì ổn định và sự chủ động trong việc kiểm soát chất lượng, ngành rau quả Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để chuyển mình. Việc thay đổi từ tư duy "bán cái mình có" sang "đáp ứng tiêu chuẩn thế giới" bằng các dữ liệu minh bạch sẽ là chìa khóa để nông sản Việt không chỉ đạt kỷ lục về doanh thu mà còn bền vững về thương hiệu trên trường quốc tế.
Tâm An(t/h)
