Mặc dù số vụ vi phạm đã giảm 31,76% so với cùng kỳ năm 2024, công tác quản lý thị trường vẫn đối diện với nhiều thách thức mới, đặc biệt là sự gia tăng và diễn biến phức tạp của vi phạm trên môi trường thương mại điện tử.
Các hành vi vi phạm chủ yếu được lực lượng Quản lý thị trường phát hiện là kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; vi phạm quy định về giá, điều kiện kinh doanh và an toàn thực phẩm.
Các mặt hàng vi phạm đa dạng, bao gồm thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, rượu bia, thuốc lá, mỹ phẩm, quần áo, giày dép, vật tư nông nghiệp, hàng điện tử và phụ kiện.
Nhiều vụ việc điển hình đã được phát hiện và xử lý trong năm 2025:
Thu giữ 35.000 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội.
Thu giữ 123.000 kg nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại Cao Bằng.
Kiểm tra kho sữa nhập lậu tại Bạch Mai (Hà Nội).
Thu giữ trên 100 tấn vải cuộn không rõ nguồn gốc tại Công ty TNHH Trường Vinh Vina.
Thu giữ hơn 1 tấn kẹo dẻo không rõ nguồn gốc và 15 tấn đường cát tại TP. Hồ Chí Minh.
Hàng nghìn viên An cung Ngưu Hoàng Nam Dương tại Quảng Ninh.
Hơn 18 tấn thịt gà và nội tạng gà đông lạnh không có hóa đơn, chứng từ tại Hà Nội.
Đáng chú ý, vi phạm trong môi trường thương mại điện tử tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý. Hoạt động livestream bán hàng trên mạng xã hội bị lợi dụng để tiêu thụ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Thủ đoạn phổ biến là quảng cáo thổi phồng, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền”, “nhà làm”, “sạch 100%” hoặc sử dụng KOL/KOC để tạo lòng tin.
Trước thực trạng trên, lực lượng Quản lý thị trường đã tăng cường kiểm tra kho hàng, cơ sở chế biến, điểm tập kết; giám sát hoạt động quảng cáo, rao bán trực tuyến; phối hợp với Công an, Hải quan, Y tế và các nền tảng thương mại điện tử để truy xuất, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm.
Bên cạnh kết quả đạt được, công tác quản lý thị trường năm 2025 vẫn còn một số hạn chế. Việc chuyển đổi cơ cấu tổ chức tại một số đơn vị chưa được kiện toàn kịp thời về nhân sự, dẫn đến có thời điểm chưa bảo đảm tính ổn định, liên tục trong quản lý địa bàn. Bên cạnh đó, tỷ lệ xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm trên môi trường thương mại điện tử còn thấp so với thực tế phát sinh.
Tại hội nghị, lãnh đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đã dành thời gian trao đổi về nội dung trọng tâm là nghiên cứu sửa đổi Pháp lệnh Quản lý thị trường, tiến tới xây dựng Luật Quản lý thị trường.
Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, trong giai đoạn 2026-2027, nhiều luật, nghị định, thông tư quan trọng sẽ có hiệu lực thi hành như Luật Xử phạt vi phạm hành chính (sửa đổi), Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, Luật Thương mại điện tử, cùng các quy định liên quan đến an toàn thực phẩm. Do đó, việc xây dựng Luật Quản lý thị trường là cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Quá trình sửa đổi cần tập trung đánh giá toàn diện thẩm quyền, nhiệm vụ, trách nhiệm của lực lượng Quản lý thị trường; rà soát, hoàn thiện quy trình kiểm tra; đơn giản hóa hồ sơ, biểu mẫu và tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy.
Xác định năm 2026 là năm tiếp tục tăng cường kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước tập trung triển khai đồng bộ các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước và Chính phủ về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Lực lượng Quản lý thị trường sẽ chủ động theo dõi, phân tích diễn biến thị trường trong nước và quốc tế; tăng cường dự báo, cảnh báo nguy cơ thiếu hụt nguồn cung, biến động giá các mặt hàng thiết yếu. Công tác kiểm tra, kiểm soát sẽ có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân và hoạt động kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử.
Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cũng xác định, việc hoàn thiện và khai thác hiệu quả hệ thống thông tin nghiệp vụ INS là nhiệm vụ trọng tâm, nhằm nâng cao khả năng tra cứu, tổng hợp, phân tích dữ liệu, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành và đánh giá chuyên sâu hoạt động quản lý thị trường.
Tâm An(t/h)
