Tiến sỹ Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia phân tích: Thời gian qua, Bộ Tài chính đã rất quyết liệt trong việc chủ động nhận diện đánh giá tình hình về thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), bàn thảo để đưa ra một số giải pháp giải quyết các vụ việc hiện nay trên thị trường TPDN, nhất là đối vói thị trường bất động sản.
Tuy nhiên, vẫn cần tiếp tục rà soát Nghị định 65/2022/NĐ-CP về phát hành TPDN riêng lẻ để tạo sự thông thoáng phù hợp cho nhà đầu tư và nhà phát hành thị trường trái phiếu riêng lẻ để thị trường TPDN phát triển hiệu quả hơn. Chủ đầu tư và nhà phát hành cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp như: Tuân thủ cam kết hoàn trả đủ gốc, lãi cho nhà đầu tư; cơ cấu lại danh mục đầu tư của mình, cái gì cấp bách làm trước.
Về quyền lợi của chủ trái phiếu (trái chủ), theo Tiến sỹ Cấn Văn Lực, Bộ Tài chính cần công bố lộ trình cam kết, cách thức giải quyết các vấn đề liên quan tới tâm lý của nhiều nhà đầu tư sau các vụ án lớn Tân Hoàng Minh, FLC, Vạn Thịnh Phát.
Ông Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Đại học Bristol, Anh cho rằng: Về phía cơ quan chức năng thì ai phát hành người đó trả tiền. Tuy nhiên, để có cái nhìn thấu đáo cần có góc nhìn cụ thể đối với từng trường hợp.
Trường hợp doanh nghiệp mất khả năng thanh toán trái phiếu đúng hạn, các chuyên gia nêu ý kiến: Có thể đàm phán với nhà đầu tư cho phép giãn hoãn nợ, nợ gốc, mức lãi của trái phiếu; cơ cấu lại danh mục dự án, thậm chí tái cấu trúc, bán đi một vài dự án để có tiền giải quyết nhu cầu trả nợ cho nhà đầu tư trước mắt. Phương án này khả thi hơn là doanh nghiệp đi vay mức lãi cao bên ngoài.
Thị trường TPDN hiện cần có được sự chia sẻ và đồng hành tiếp tục của trái chủ là trách nhiệm khi đi đầu tư vào một tài sản có rủi ro cao. Sự chủ động của doanh nghiệp là tổ chức phát hành trong việc thực hiện nghĩa vụ nợ và minh bạch thông tin. Bên cạnh đó, sự chủ động tham gia của các định chế tài chính trung gian với các biện pháp cụ thể và rõ ràng hơn thì mới có thể tháo gỡ những rủi ro của trái phiếu doanh nghiệp.
Báo cáo cập nhật triển vọng thị trường trái phiếu của FiinRatings mới nhất thể hiện, sau quý III/2022 giảm đều về số đợt lẫn quy mô. Thị trường TPDN tháng 10/2022 chỉ ghi nhận một đợt phát hành riêng lẻ nội địa. Tháng 09/2022, thị trường TPDN chỉ ghi nhận duy nhất đợt phát hành riêng lẻ nội địa bởi Công ty Khai Thác Chế Biến Khoáng Sản Núi Pháo với giá trị phát hành đạt 210 tỷ đồng trong kỳ hạn 05 năm. Mục đích của đợt phát hành này nhằm thanh toán toàn bộ gốc của 02 lô các trái phiếu trước đó đáo hạn vào 25/09.
Hoạt động phát hành trái phiếu gần đây hoàn toàn vắng bóng 02 nhóm phát hành chủ lực là bất động sản và tổ chức tín dụng. Báo cáo của FiinRatings lý giải: Cả hai ngành này đang gặp các yếu tố bất lợi như: Môi trường lãi suất tăng cao, những yêu cầu mới của Nghị định 65 và sự "quay đầu" của nhà đầu tư đối với trái phiếu sau những vụ việc vi phạm trên thị trường gần đây.
Nguyễn Vân Quỳnh (t/h)
