Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thời gian qua hiện tượng buôn bán, vận chuyển trái phép lợn qua biên giới Tây Nam vào Việt Nam diễn ra khá phổ biến, phức tạp, đặc biệt là khu vực biên giới giáp Campuchia, làm gia tăng nguy cơ xâm nhiễm, lây lan các loại dịch bệnh nguy hiểm như: Dịch tả lợn châu Phi, lở mồm long móng, tai xanh, dịch tả lợn cổ điển.
Lợn nhập lậu không rõ nguồn gốc, có thể được cho ăn thức ăn có chứa các sản phẩm cấm dùng trong chăn nuôi, không bảo đảm các yêu cầu vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm, có nguy cơ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi trong nước và sức khỏe người dân.
Trước tình trạng trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh: Kiên Giang, An Giang, Tây Ninh, Bình Phước, Long An tập trung chỉ đạo các sở, ban, ngành, chính quyền các cấp của địa phương tập trung nguồn lực tổ chức ngăn chặn, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, không để xảy ra tình trạng buôn bán, vận chuyển trái phép lợn vào Việt Nam. Theo đó, các địa phương trên cần triển khai một số giải pháp trọng tâm:
Quán triệt, hướng dẫn, tuyên truyền cho người dân, doanh nghiệp tại địa phương tổ chức kiểm soát nhập khẩu lợn theo đúng quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các Quyết định số 972/QĐ-TTg ngày 7/7/2020 về việc phê duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh Dịch tả lợn châu Phi, giai đoạn 2020 - 2025”; Quyết định số 1632/QĐ-TTg ngày 22/10/2020 “Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh lở mồm long móng, giai đoạn 2021 - 2025”; Công điện 694/CĐ-TTg ngày 1/8/2023 về việc ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển trái phép lợn qua biên giới vào Việt Nam; Công điện số 12/CĐ-TTg ngày 31/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật qua biên giới vào Việt Nam; các văn bản chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; không tiếp tay cho việc vận chuyển, buôn bán, hợp thức hóa nguồn gốc lợn nhập lậu;
Chỉ đạo chính quyền cấp xã, cấp huyện tổ chức thống kê số liệu, kiểm soát đàn lợn của địa phương, đặc biệt tại các địa phương có chung biên giới với Campuchia, để kịp thời phát hiện sự biến động, tăng số lượng đột biến do có sự cấu kết, hợp thức hóa nguồn gốc lợn được vận chuyển, nhập lậu; hợp thức hóa, làm giả, làm trái quy định các loại giấy tờ kiểm dịch nhập khẩu, kiểm dịch vận chuyển ra khỏi địa bàn cấp tỉnh;
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh nêu trên giao các cơ quan, lực lượng chức năng của địa phương khẩn trương thành lập các chuyên án, điều tra, đấu tranh và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân buôn bán, vận chuyển trái phép lợn vào Việt Nam. Chỉ đạo các lực lượng chức năng của địa phương, đặc biệt lực lượng Bộ đội biên phòng tổ chức tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát (đặc biệt tại các cửa khẩu, đường mòn, lối mở khu vực biên giới), để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, bảo đảm sớm chấm dứt tình trạng buôn bán, vận chuyện trái phép lợn vào Việt Nam; đặc biệt tập trung xử lý các trường hợp lợn nghi ngờ nhập lậu từ Campuchia;
Chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị có liên quan tổ chức thông tin, tuyên truyền, nhằm nâng cao nhận thức cư dân khu vực biên giới trong công tác phòng chống dịch, phòng ngừa gian lận thương mại và vận chuyển trái phép lợn qua biên giới;
Chỉ đạo Ban Chỉ đạo 389 các cấp của địa phương phối hợp chặt chẽ, chủ động chia sẻ thông tin, dữ liệu với các cơ quan thú y trung ương đóng tại địa phương và cơ quan Thú y địa phương;
Chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường địa phương tăng cường các biện pháp kiểm soát lưu thông, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán trái phép lợn vào Việt Nam. Chỉ đạo các cơ quan, chính quyền địa phương phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Cục Thú y và các đơn vị liên quan) tổ chức giám sát dịch bệnh động vật, trên lợn nghi nhập lậu trái phép vào Việt Nam.
Nguyễn Kiên