Phạm vi nghiên cứu trên toàn bộ địa giới hành chính huyện Nga Sơn, bao gồm 24 đơn vị hành chính, gồm 1 thị trấn và 23 xã, ranh giới nghiên cứu lập quy hoạch cụ thể như sau: Phía Bắc giáp huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình; phía Nam giáp huyện Hậu Lộc và biển Đông; phía Đông giáp huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình; phía Tây giáp huyện Hà Trung và thị xã Bỉm Sơn.
Quy mô diện tích tự nhiên huyện Nga Sơn khoảng 157,82km2, được xác định là cửa ngõ vươn ra biển phía Đông Bắc của tỉnh, đầu mối giao lưu thương mại, dịch vụ, kinh tế biển của các hành lang kinh tế Đông Bắc và hành lang kinh tế ven biển.
Hiện trạng dân số năm 2023 của huyện Nga Sơn là 165.068 người (dân số đô thị 14.441 người - thị trấn Nga Sơn; dân số nông thôn 150.627 người). Tỷ lệ đô thị hóa 8,8%.
Dự báo đến năm 2030, dân số khoảng 175.000 người (dân số đô thị 55.800 người; dân số nông thôn 119.200 người). Tỷ lệ đô thị hóa 31,9%.
Dự báo đến năm 2045, dân số khoảng 200.000 người (dân số đô thị 90.000 người; dân số nông thôn 110.000 người). Tỷ lệ đô thị hóa 45%.
Mô hình phát triển không gian vùng huyện Nga Sơn được xác định: “Ba khu vực trọng tâm phát triển - Hai hành lang kinh tế”.
Theo đó 3 khu vực trọng tâm phát triển gồm: Khu vực trọng tâm phát triển đô thị, gắn với thị trấn Nga Sơn, đây là thị trấn huyện lỵ, trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế - xã hội, văn hóa của huyện. Khu vực này có vai trò hạt nhân kinh tế - xã hội, tập trung các cơ quan đầu não của huyện, có vai trò thúc đẩy kinh tế của vùng trung tâm và của toàn huyện.
Khu vực trọng tâm phát triển công nghiệp và các ngành kinh tế biển phía Đông Nam, gắn với Đô thị Hói Đào. Đây là khu vực cửa ngõ phía Đông phát triển các ngành dịch vụ thương mại, kinh tế biển gắn với Khu công nghiệp Nga Tân, cụm công nghiệp Long Sơn và cảng Lạch Sung. Khu vực này có vai trò thúc đẩy kinh tế - xã hội vùng phía Đông của huyện.
Khu vực trọng tâm phát triển du lịch phía Bắc, gắn với Đô thị Điền Hộ. Khu vực cửa ngõ phía Bắc phát triển về dịch vụ du lịch văn hóa tâm linh, du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí. Khu vực này có vai trò thúc đẩy kinh tế - xã hội vùng phía Bắc của huyện.
2 hành lang kinh tế gồm:
Hành lang kinh tế Đông Tây là Quốc lộ 217 và 217B kéo dài, kết nối không gian kinh tế Nga Sơn với các huyện phía Tây của tỉnh Thanh Hóa, kết nối không gian kinh tế với các tỉnh phía Bắc và cả nước thông qua hai nút giao cao tốc Hà Long và Hà Lĩnh.
Hành lang kinh tế Bắc Nam là Quốc lộ 10 và đường bộ ven biển, kết nối không gian kinh tế Nga Sơn với thành phố Thanh Hóa và các huyện phía Nam, kết nối không gian kinh tế với các huyện ven biển và các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung Bộ về kinh tế biển và du lịch.
Các phân vùng phát triển gồm:
Tiểu vùng 1 (Vùng trung tâm): Phạm vi bao gồm thị trấn Nga Sơn và các xã Nga Trung, Nga Thành, Nga Hải, Nga Trường, Nga Bạch. Trung tâm tiểu vùng là thị trấn Nga Sơn. Phát triển đô thị gắn với trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế - xã hội của huyện.
Tiểu vùng 2 (Vùng phía Đông): Phạm vi bao gồm đô thị Hói Đào và các xã Nga Thái, Nga Tân, Nga Thủy. Trung tâm tiểu vùng là đô thị Hói Đào. Phát triển công nghiệp, dịch vụ và các ngành kinh tế biển.
Tiểu vùng 3 (Vùng phía Bắc): Phạm vi bao gồm đô thị Điền Hộ và các xã Nga Thiện, Nga Giáp, Nga An. Trung tâm tiểu vùng là đô thị Điền Hộ. Phát triển du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái, dịch vụ vui chơi giải trí, thể thao (sân golf), du lịch văn hóa tâm linh và bảo vệ cảnh quan hệ sinh thái.
Tiểu vùng 4 (Vùng phía Tây): Phạm vi bao gồm Nga Vịnh, Ba Đình, Nga Thắng, Nga Phượng, Nga Thạch. Phát triển nông nghiệp tập trung và các dịch vụ phục vụ nông nghiệp.
UBND tỉnh Thanh Hóa giao UBND huyện Nga Sơn có trách nhiệm hoàn chỉnh, xuất bản hồ sơ đồ án quy hoạch được duyệt để lưu trữ theo quy định, bàn giao hồ sơ, tài liệu cho địa phương, các ngành, đơn vị liên quan để lưu giữ, quản lý và tổ chức thực hiện theo quy hoạch được phê duyệt.
An Nguyên
