THCL Doanh nghiệp được phép tận thu cát nhiễm mặn để xuất sang nước ngoài, đổi lại phải nạo vét cửa biển để tàu ra vào. Thế nhưng, doanh nghiệp chỉ tận thu cát trong khi lại ỳ ạch việc nạo vét cửa biển khiến tàu bè khó ra vào.
Năm 2013, Công ty CP Khai thác khoáng sản 55 (Công ty 55) được Bộ Xây dựng cho phép xuất khẩu cát nhiễm mặn tận thu từ dự án nạo vét cửa biển Tư Dung - Tư Hiền (huyện Phú Lộc) với chiều dài 2 km, rộng 70 m, đoạn từ cảng cá Tư Hiền kéo dài ra quá cửa biển.
Công ty này được phép tận thu để xuất khẩu 1,1 triệu khối cát nhiễm mặn từ dự án trong thời gian đến hết năm 2013. Việc cho phép tận thu cát nhiễm mặn nhằm mục đích “xã hội hóa” trong việc nạo vét cửa biển, Nhà nước sẽ không tốn kinh phí nên người dân và chính quyền địa phương rất vui mừng.
Cửa biển Tư Hiền bị ảnh hưởng vì doanh nghiệp chậm nạo vét luồng lạch
Tuy nhiên, tính đến tháng 3/2014, công ty này mới tiến hành khai thác cát để nạo vét luồng lạch; đến tháng 9/2014 thì dừng lại sau khi khai thác được 440.000 m3 cát. Tuy vậy, việc nạo vét của Công ty 55 đã không mang lại kết quả, mà còn gây nguy hiểm cho các tàu thuyền ở đây.
Nhiều ngư dân ở xã Vinh Hiền phản ánh tình trạng nạo vét cửa biển của Công ty 55 kéo dài, dang dở khiến tàu thuyền của ngư dân gặp rất nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Văn Lợi, Chủ tịch UBND xã Vinh Hiền cho hay, Công ty 55 khai thác nửa chừng rồi rút đi, luồng lạch chẳng thông, giờ quay trở lại nhưng nạo vét không đúng địa điểm, không thả phao xác định vị trí nên dân bức xúc.
Ngư dân Nguyễn Văn Trọng phản ánh, việc hút cát để khơi thông cửa biển chỉ là tạm thời vì cửa biển nhanh chóng bồi lấp lại. Tàu của ngư dân không vào bến được, trong khi doanh nghiệp lại có lợi nhuận từ việc lấy cát.
“Họ khai thác gián đoạn trong 2 năm nên vùng đã nạo vét trước đó chắc chắn đã bị bồi lấp thì làm sao hiệu quả”, ngư dân Nguyễn Văn Trọng nói.
Sau một thời gian gián đoạn, tháng 8/2016, Công ty 55 lại điều nhiều tàu hàng, xáng cạp đến tiếp tục thi công nạo vét cửa biển. Việc làm này khiến nhiều ngư dân ở xã Vinh Hiền bức xúc, phản đối kịch liệt.
Theo báo cáo của Cục Hải quan tỉnh Thừa Thiên Huế, sau khi xuất khẩu hơn 263.000 m3 cát qua Singapore, đến tháng 10/2016, Công ty 55 lại ngừng thi công. Theo ông Hoàng Văn Hiển, Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Thừa Thiên Huế, Công ty 55 đã xuất sang Singapore trên 678.000 khối cát, đơn giá tờ khai là 1 USD/m3, nộp thuế trên 4,4 tỷ đồng. Hiện dự án này còn trên 420.000 m3 cần khai thác đến hết tháng 3/2017 để khơi thông luồng lạch.
Ông Nguyễn Đình Đức, Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh cho biết, trước khi Công ty 55 tạm dừng nạo vét thì Sở đã tiến hành kiểm tra thực địa, buộc doanh nghiệp này phải nạo vét một luồng tạm dẫn vào cảng cho tàu thuyền người dân ra vào thuận tiện.
Trả lời câu hỏi "đến cuối tháng 3/2017, Công ty 55 có hoàn thành được việc nạo vét?", ông Đức nói: Đây là thời điểm thời tiết biển không thuận lợi, rơi vào dịp Tết nên rất khó thực hiện. Còn về hiệu quả của dự án, theo ông Đức thì đây là giải pháp tạm thời nhằm khơi thông luồng cho người dân, được thực hiện theo kiểu xã hội hóa.
Đình Duy
