Dễ dàng tìm mua thuốc lá điện tử
Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cùng các chất gây nghiện có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên. Kể từ ngày 1/1, hoạt động mua bán, trao đổi và sử dụng đều bị cấm và có thể bị xử phạt hành chính hoặc hình phạt lên đến 15 năm tù. Hiện, các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada đã không cho phép buôn bán các sản phẩm này. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn diễn ra tràn lan trên mạng xã hội…
Cụ thể, chỉ cần gõ cụm từ “bán thuốc lá điện tử”, "Vape - Pod" trên thanh công cụ tìm kiếm google có thể tìm thấy hàng trăm địa điểm rao bán các loại thuốc lá điện tử, như: Vape and Pod, The Vapist Vapor Boutique, Vape Smoke, Poker Việt Nam… Hầu hết, các cửa hàng này đều được giới thiệu với địa chỉ cụ thể, rõ ràng, để người mua có thể dễ dàng liên hệ, đặt hàng.
Bên cạnh đó, theo ghi nhận của phóng viên, hoạt động mua bán các loại thuốc lá điện tử cõng đang công khai diễn ra trên các nền tảng mạng xã hội như: Facebook, Telegram, Tiktok… Chỉ cần gõ từ khóa vape, pob (tên gọi của các dòng thuốc lá điện tử) sẽ lập tức hiện lên hàng trăm tài khoản, hội nhóm liên quan.
Trước “lệnh cấm” buôn bán, sử dụng, thì các tài khoản buôn bán trên mạng xã hội thường sử dụng tài khoản ẩn danh, để giới thiệu, chào bán kinh doanh. Thậm chí thay đổi tên gọi của các loại thuốc lá điện tử, khi chào bán trên mạng xã hội.
Đơn cử như, tại một nhóm facebook có tên "Vape Việt Nam" với hơn 72.000 thành viên. Các thành viên trong nhóm thường xuyên trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, thậm chí thực hiện giao dịch mua bán thuốc lá điện tử một cách công khai. Người mua chỉ cần gọi điện thoại hoặc một cú nhấp chuột thì mọi yêu cầu về thuốc lá điện tử sẽ được đáp ứng.
Hay hội nhóm “Thuốc Lá Điện Tử (Pod- Vape- Tinh dầu) giá rẻ”, các tài khoản ẩn danh vẫn vô tư rao bán các loại thuốc lá điện tử, bất chấp lệnh cấm. Trước các mặt hàng được đăng rao bán, nhận được rất nhiều sự quan tâm của các thành viên trong hội. Khi có nhu cầu mua sản phẩm, các thành viên chỉ cần để lại bình luận trên bài viết của người đăng ẩn danh, là sẽ có một tài khoản khác liên hệ qua tin nhắn.
Trong vai người có nhu cầu mua các loại thuốc lá điện tử, sau khi để lại bình luận, phóng viên lập tức được hỏi về việc muốn mua hàng, người bán liền yêu cầu nhắn tin qua zalo để tiện tư vấn, người này cho biết thêm hiện tại cửa hàng đã đóng, chỉ bán online.
Khi phóng viên bày tỏ lo ngại, về việc giao hàng vì hiện thuốc lá điện tử đã bị cấm, thì người bán cho biết: "Thông tin hàng giao, sẽ được ghi là đồng hồ, dầu tràm, vòng tay… Do, đang bị cấm nên để tốt cho cả hai bên, không được kiểm tra hàng trước khi nhận".
Đáng nói, để đối phó với cơ quan chức năng, các tài khoản ẩn danh, rao bán thuốc lá điện tử chỉ giao hàng khi người mua đặt hàng, cho địa chỉ, số điện thoại nhận hàng, chứ không cung cấp bất cứ thông tin gì về địa điểm bán hàng.
Cơ quan chức năng cần xử lý triệt để
Bên cạnh đó, ngoài hoạt động buôn bán, thì việc người dùng sử dụng thuốc lá điện tử vẫn diễn ra công khai tại các cà phê, quán bi-a, quán bar hay club trên một số tuyến phố tại Hà Nội, mà không hề lo ngại bị xử phạt.
Có mặt tại một quán café trên đường Bạch Đằng, Chương Dương Độ (Hoàn Kiếm, Hà Nội), phóng viên chứng kiến một nhóm thanh niên vẫn vô tư hút các loại thuốc lá điện tử, bàn tán sôi nổi. Khi nói về quy định cấm thuốc lá điện tử, chủ quan café này cho biết:
“Đây là nhóm khách quen, vẫn ngồi quán hàng tuần, và ngày nào cũng hút. Tôi cho nhắc các bạn mấy lần, nhưng họ là khách, mình cũng chỉ biết nhắc nhở vậy thôi. Chứ khách hàng là thượng đế mà…”.
Trao đổi với phóng viên, luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật Thiên Minh nhận định, hiện luật đã có hiệu lực. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều vụ việc bị xử lý, vì thế đối tượng buôn bán loại hàng cấm này vẫn cho rằng còn "đất diễn". Trong khi đó, người dùng mặt hàng thuốc lá điện tử chủ yếu là những người trẻ, và nhóm này chủ yếu sử dụng không gian mạng để giao dịch, vì thế gây khó khăn cho công tác phát hiện và xử lý."
Theo luật sư Vi Văn Diện, các cơ quan chức năng cần yêu cầu các đơn vị cung cấp mạng xã hội hay các nền tảng thương mại điện tử sớm xóa bỏ các website mua bán hàng này, đồng thời đưa các từ khóa tìm kiếm liên quan đến các sản phẩm vào danh sách từ khóa cấm, bởi mạng tuy ảo, nhưng các giao dịch hàng cấm này là thật.
"Hiện, các nền tảng mạng xã hội hay các nền tảng cung cấp dịch vụ trực tuyến, cùng với các đơn vị giao hàng, đang có dấu hiệu cố tình tiếp tay cho hoạt động mua bán hàng cấm. Rất nhiều đối tượng đã trục lợi hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng.
Trong khi đó pháp luật đã có chế tài và hệ thống liên quan đến việc quản lý, giám sát thuế đối với những người kinh doanh online. Do vậy, cơ quan chức năng cần quyết liệt, xử lý triệt để đối với các đối tượng có hành vi kinh doanh, buôn bán các mặt hàng cấm này…”, Luật sư Vi Văn Diện nhấn mạnh.
Tuấn Ngọc
