Phát biểu của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại Hội nghị công bố quy hoạch tỉnh Nam Định

Hôm nay, tôi hết sức vui mừng được thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cùng các đồng chí đại biểu đến từ Trung ương và các tỉnh bạn tham dự Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Nam Định đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Tôi xin thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và với tình cảm quý trọng, thân tình gửi tới Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Nam Định cùng toàn thể các đồng chí, quý vị đại biểu lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thưa các đồng chí!

Nam Định là tỉnh duyên hải ở phía Nam đồng bằng Bắc Bộ, vùng đất văn hiến, địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống lịch sử, cách mạng và hiếu học; nơi phát tích dựng nghiệp của Trần triều đại thịnh trị bậc nhất trong lịch sử phong kiến Việt  Nam với 3 lần lãnh đạo quân dân Đại Việt chiến thắng quân xâm lược Nguyên Mông, làm nên hào khí Đông A lừng lẫy.

Đây cũng là quê hương của nhiều nhân tài, danh tướng, văn nhân và lãnh đạo kiệt xuất của Đảng, Nhà nước ta; là cái nôi của giai cấp công nhân và phong trào công nhân, đầu thế kỷ XX ở Việt Nam.

Vốn quý nhất để tỉnh phát triển không phải là những lợi thế về đất đai, tài nguyên thiên nhiên mà chính là văn hóa ở nguồn nhân lực và nhân tài của vùng đất hiếu học, lá cờ đầu của giáo dục cả nước, địa phương có gần 30 năm trong tốp đầu cả nước về kết quả giáo dục phổ thông, giáo dục mũi nhọn.

Phát huy những lợi thế đó, bằng sự nỗ lực, quyết tâm cao và tinh thần đổi mới sáng tạo của cả hệ thống chính trị và Nhân dân, Nam Định đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tạo nên những đổi thay toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Điều đó được minh chứng qua những con số đầy ấn tượng. Tốc độ tăng trưởng GRDP năm 2023 đạt 10,19%, đứng thứ ba vùng đồng bằng sông Hồng và đứng thứ sáu cả nước. GRDP bình quân đầu người đạt 54,9 triệu đồng/người, tăng 12,0%.

Hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại, tăng tính kết nối. Nam Định là điểm sáng của cả nước trong xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, giáo dục và đào tạo của tỉnh liên tục ở tốp dẫn đầu toàn quốc về chất lượng trong gần 3 thập kỷ qua. 

Tôi xin thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao, nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng những thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Nam Định đã đạt được trong suốt chặng đường phát triển vừa qua.

Thưa các đồng chí!

Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị đã đặt ra mục tiêu vùng đồng bằng sông Hồng là vùng phát triển nhanh, bền vững, có cơ cấu kinh tế hợp lý, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc; tập trung phát triển công nghiệp, dịch vụ hiện đại và nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, xanh, tuần hoàn có giá trị kinh tế cao; trở thành trung tâm giáo dục, đào tạo nhân lực chất lượng cao của cả nước; đi đầu về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, xã hội số; có hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, đô thị thông minh, có tính kết nối cao.

Nam Định được xác định sẽ là một cực phát triển quan trọng của tiểu vùng Nam đồng bằng sông Hồng, là trung tâm kinh tế hiện đại, động lực phát triển quan trọng và điểm kết nối giao thương hàng hóa, dịch vụ và văn hóa của vùng đồng bằng sông Hồng.

Từ định hướng đó, Quy hoạch tỉnh Nam Định có vai trò đặc biệt quan trọng, tổ chức lại không gian phát triển của tỉnh trong mối liên kết chặt chẽ, hữu cơ với các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng với 4 trung tâm đô thị động lực chủ đạo và 05 hành lang kinh tế động lực. Phát triển đột phá khu vực kinh tế biển và ven biển, đưa khu vực ven biển trở thành một trọng tâm phát triển của tỉnh.

Để tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả quy hoạch tỉnh cần rút ra các bài học phát triển của chính địa phương Nam Định cũng như các tỉnh, thành phố và các đô thị trong cả nước, tiếp tục đổi mới sáng tạo, phát huy nội lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, tận dụng tốt thời cơ, tìm ra lối đi riêng để Nam Định trở thành địa chỉ đáng đến, đáng để đầu tư, đáng cống hiến, đáng trải nghiệm, đáng sống.

Nam Định vốn là địa bàn phát triển công nghiệp đi trước các địa phương như Hà Nam, Hưng Yên nhưng chúng ta đi chậm hơn so với các địa phương này. Tôi cho rằng điểm nghẽn lớn nhất đang làm giảm đi lợi thế cạnh tranh của tỉnh so với Hà Nam, Hưng Yên đó là hạ tầng kết nối liên vùng; đồng thời phát huy lợi thế về nhân lực và vị trí ven biển. Đây cũng chính là một vài suy nghĩ của tôi khi phê duyệt Quy hoạch.

Trước hết, về điểm nghẽn hạ tầng kết nối, hiện nay tuyến hành lang ven biển Quảng Ninh - Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình, đường cao tốc Quảng Ninh - Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình, đường cao tốc Bắc Nam nối Nam Định - Ninh Bình đang được đầu tư.

Sau khi hoàn thành, hành lang giao thông ven biển đặc biệt quan trọng này sẽ thúc đẩy liên kết vùng, tạo động lực mạnh mẽ, nâng cao sức cạnh tranh, mở ra không gian phát triển mới về phía Đông Nam cho Nam Định và các địa phương.

Đây cơ hội rất lớn để thu hút đầu tư vào các khu kinh tế, khu công nghiệp ven biển. Với nguồn nhân lực chất lượng cao và tiềm năng lớn về năng lượng sạch, Nam Định cần lựa chọn các ngành, lĩnh vực kinh tế xanh, kinh tế tri thức có giá trị gia tăng cao. Điều đó phải được cụ thể hoá bằng các bộ tiêu chí xanh về hạ tầng, công nghệ, suất vốn đầu tư và mức độ sẵn sàng trong chuyển đổi xanh, chuyển đổi số. 

Song song với đó, tỉnh cần chú trọng tạo các nguồn lực từ chính quy hoạch thông qua đầu tư phát triển hệ sinh thái kinh tế đô thị - công nghiệp - dịch vụ để phát triển hạ tầng. Trong đó, cần ưu tiên cho đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng xanh, hạ tầng số, giáo dục, đào tạo và liên kết không gian phát triển bởi đây là những nhân tố chính quyết định môi trường đầu tư kinh doanh trong bối cảnh các luật chơi mới về thương mại, đầu tư dựa trên tiêu chuẩn về môi trường, phát thải đang được hình thành, ước tính sẽ điều chỉnh 90% GDP toàn cầu.

Thứ hai, Nam Định cần chú trọng quy hoạch và xây dựng kế hoạch phù hợp để phát triển hệ thống đô thị xanh, đô thị thông minh.

Đây là xu thế tất yếu trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Hệ thống đô thị với sức hút của nó sẽ thúc đẩy phát triển công nghiệp, dịch vụ, thu hút nhân lực chất lượng cao và dòng vốn đầu tư xã hội.

Với quỹ đất tự nhiên không lớn, mật độ dân số cao và nhu cầu cho các ngành kinh tế ngày càng tăng, Nam Định cần phải tổ chức không gian lãnh thổ hợp lý, hài hòa giữa đô thị và nông thôn. Chú trọng đầu tư các công trình hạ tầng lớn, hạ tầng kết nối để mở ra không gian và điều kiện thuận lợi, để Nam Định đẩy nhanh quá trình đô thị hóa, một mặt bảo tồn đô thị cổ, một mặt phát triển các đô thị mới quy mô, hiện đại, xanh, thông minh, giàu bản sắc gắn với hệ thống giao thông liên vùng và các hành lang kinh tế.

Tiếp tục dựa vào tự nhiên biển và tiến hành phát triển không gian ra biển với quy hoạch, giải pháp đồng bộ, bài bản.

Trong quá trình đó, cần đặc biệt chú ý công tác quy hoạch, quản lý đô thị, đảm bảo phát triển đô thị theo quy hoạch, có kế hoạch; đồng thời chú trọng phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân.

Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được trong xây dựng nông thôn mới, chuẩn bị kỹ cho quá trình đô thị hoá với các tiêu chuẩn cao về hạ tầng, môi trường, không gian sống.

Ba là, Nam Định với lợi thế về những di tích lịch sử, văn hóa giàu bản sắc, các làng nghề truyền thống, những làng quê mang đậm nét của đồng bằng sông Hồng cần kết nối chuỗi du lịch Nam Định - Ninh Bình - Hà Nam - Thái Bình. 

Cần phát triển các sản phẩm du lịch đặc sắc, mới thông qua du lịch nghỉ dưỡng, văn hóa với tổ chức sự kiện văn hóa, khoa học, lịch sử, ẩm thực.

Điều đó sẽ giúp Nam Định phát triển được những sản phẩm du lịch văn hoá, tâm linh, thắng cảnh độc đáo, gắn với đời sống, sản xuất nông nghiệp và các làng nghề truyền thống; chú trọng phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, trải nghiệm cộng đồng.

Bốn là, chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng phát triển kinh tế nông nghiệp với quy mô lớn dựa trên tập trung đất đai, nông nghiệp công nghệ cao, hữu cơ, xanh.

Chú trọng quản lý tổng hợp, thống nhất các nguồn tài nguyên và bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học, các hệ sinh thái biển tự nhiên; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

Khai thác có hiệu quả và bền vững tài nguyên biển; đẩy mạnh đầu tư vào việc bảo tồn và phát triển giá trị đa dạng sinh học, phục hồi các hệ sinh thái biển; bảo vệ tính toàn vẹn của hệ sinh thái. Nam Định cần đặc biệt quan tâm, bảo vệ tốt Vườn quốc gia Xuân Thủy - Vùng lõi của Khu dự trữ sinh quyển thế giới khu vực đồng bằng sông Hồng, gắn với phát triển du lịch sinh thái.

Năm là, phát huy tối đa lợi thế lớn nhất để Nam Định phát triển chính là con người. Nguồn nhân lực chất lượng cao cùng với hệ thống hạ tầng giao thông, hạ tầng số, năng lượng, cảng biển đang được đầu tư phát triển là nhân tố quyết định môi trường đầu tư trong tương lai.

Tỉnh cần tiếp tục phát huy truyền thống khoa cử, hiếu học để nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh. Đặc biệt cần có chính sách thu hút lao động trẻ được đào tạo trở lại làm việc tại Nam Định bằng điều kiện phát triển, cơ hội nghề nghiệp, nhà ở và môi trường sống chất lượng với các dịch vụ giáo dục, y tế và chăm sóc sức khoẻ chất lượng cao tại các đô thị.

Thưa các đồng chí!

Với truyền thống lịch sử văn hoá, sự năng động, sáng tạo và khát vọng vươn lên tự cường của con người Nam Định, chúng ta có niềm tin rằng Nam Định sẽ sớm hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 là tỉnh phát triển nhanh, toàn diện, bền vững; một trong những trung tâm phát triển quan trọng của vùng Nam đồng bằng sông Hồng.

Với tinh thần đó, một lần nữa tôi xin chúc mừng Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân tỉnh Nam Định. Chúc quý vị đại biểu, đồng bào, đồng chí sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!