Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII không những là sự kiện chính trị quan trọng nhất năm 2021, mà còn là dấu mốc rất quan trọng trong quá trình phát triển của Đảng và đất nước trong giai đoạn tới.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước trình bày phần hai tổng kết nhiệm kỳ Đại hội XII và 35 năm đổi mới:
5 năm qua, vượt qua khó khăn thách thức, toàn Đảng toàn quân toàn dân phát huy tinh thần yêu nước, đoàn kết, ý chí, quyết tâm, bản lĩnh sáng tạo, nỗ lực đạt được nhiều thành tích, đất nước ta phát triển nhanh, bền vững, củng cố nâng cao niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN.
Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng cao, khoảng 5,9%, nhiều khó khăn vướng mắc từ các năm trước đã được tập trung giải quyết, chất lượng tăng trưởng được cải thiện, lạm phát được kiểm soát duy trì ở mức thấp, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Kỷ luật kỷ cương ngân sách Nhà nước được tăng cường, huy động vốn đầu tư tăng mạnh hiệu quả tăng lên, cán cân thương mại được cải thiện, xuất khẩu tăng nhanh, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, thực hiện 3 đột phá chiến lược đạt được kết quả quan trọng.
Môi trường đầu tư kinh doanh, tiềm lực quy mô sức cạnh tranh nền kinh tế tăng lên, chính trị xã hội ổn định, đời sống được cải thiện. Các lĩnh vực an ninh xã hội, y tế, khoa học công nghệ, bảo vệ môi trường, phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam... chuyển biến tích cực, có mặt khá nổi bật.
Công tác xây dựng chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị được đặc biệt chú trọng, tiến hành đồng bộ toàn diện, có hiệu quả trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, đạo đức và tổ chức cán bộ. Nhiều vấn đề phức tạp được đặt ra từ các năm trước nhưng hiệu quả còn thấp, trong nhiệm kỳ này đã có chuyển biến tích cực.
Công tác kiểm tra giám sát, đấu tranh phòng chống tham nhũng được triển khai quyết liệt, bài bản, đi vào chiều sâu và đạt được kết quả cụ thể. Nhiều vụ án kinh tế tham nhũng được phát hiện, điều tra, khởi tố, xét xử nghiêm minh tạo sức răn đe, được cán bộ, đảng viên nhân dân hoan nghênh, tình trạng tham nhũng, tiêu cực, tự diễn biến trong Đảng từng bước được kiềm chế ngăn chặn.
Thế giới và khu vực có nhiều chuyển biến phức tạp, Củng cố quốc phòng, an ninh, xử lý thành công các tình huống, không để bị đồng bất ngờ, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, không ngừng mở động và đi vào chiều sâu, kiên quyết kiên trì, giữ vững được môi trường hòa bình và ổn định đất nước, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, uy tín vị thế của Đảng, Nhà nước, thế và lực không ngừng được nâng cao.
Năm 2020, bối cảnh đại dịch Covid-19 tác động gây nhiều thiệt hại, với sự nỗ lực cố gắng vượt bậc, đất nước ta đạt được thành tích đặc biệt so với năm trước. Trong khi kinh tế thế giới suy thoái, kinh tế nước ta vẫn đạt mức tăng trưởng, là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới.
Phát huy sức mạnh đại đoàn kết, toàn dân tộc, tính ưu việt của chế độ XHCN, sự lãnh đạo nhạy bén, đúng đắn của Đảng, chỉ đạo điều hành của Chính phủ, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng tình của nhân dân cả nước, chúng ta đã kịp thời khống chế, ngăn chặn kiểm soát đại dịch trong cộng đồng, hạn chế tối đa thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Bảo đảm an sinh, xã hội từng bước khôi phục kinh doanh, nỗ lực hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội.
Việt Nam được thế giới ghi nhận, coi là điểm sáng trong việc thực hiện mục tiêu kép, vừa khống chế đại dịch thành công, vừa phục hồi phát triển kinh tế, bảo đảm đời sống, an toàn cho người dân.
Những kết quả đạt được không chỉ tạo dấu ấn mà còn tạo niềm tin, tạo ra động lực mới, khí thế mới để toàn đảng, toàn dân vững vàng vượt qua thách thức, tận dụng thời cơ thuận lợi, đưa đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới.
Từ thực tiễn công cuộc đổi mới, nhất là 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, chúng ta rút ra một số bài học kinh nghiệm quý báu, tạm gọi 5 bài học sau đây để Đại hội cho ý kiến:
Một là, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng phải được triển khai quyết liệt, toàn diện, đồng bộ, thường xuyên, hiệu quả cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Kiên định vận dụng và phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Mác - Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng; thường xuyên củng cố, tăng cường đoàn kết trong Đảng và hệ thống chính trị; thực hiện nghiêm các nguyên tắc trong Đảng; thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; xây dựng nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, toàn diện.
Hoàn thiện cơ chế kiểm soát chặt chẽ quyền lực; kiến quyết, kiên trì đấu tranh, phòng chống suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ. Đẩy mạnh đấu tranh PCTN, lãng phí. Công tác cán bộ phải thực sự là “then chốt của then chốt”, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược, người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín ngân tầm nhiệm vụ. Phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên theo phương châm “chức vụ càng cao, càng phải gương mẫu”, nhất là các đồng chí lãnh đạo ở Trung ương, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương.
Hai là, trong mọi công việc của Đảng và Nhà nước phải luôn luôn quán triệt sâu sắc quan điểm “dân là gốc”, tin tưởng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân; kiên trì kiên trì thực hiện phương châm "dân biết, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, từ nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân; lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu, thắt chặt quan hệ mật thiết giữa Đảng và nhân dân; dựa vào nhân dân để xây dựng Đảng, củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa.
Ba là, trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, năng động, sáng tạo, tích cực, có bước đi phù hợp, phát huy mọi nguồn lực, mọi động lực và tính ưu việt của chế độ xã hội; kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn, vướng mắc; đề cao trách nhiệm người đứng đầu gắn liền với phát huy sức mạnh đồng bộ của hệ thống chính trị; phát huy dân chủ, giữ vững kỷ cương, coi trọng tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; thực hiện tốt sự phối, kết hợp trong lãnh đạo, quản lý, điều hành; coi trọng chất lượng và hiệu quả thực tế; tạo đột phá để phát triển.
Bài học thứ tư là, tập trung ưu tiên xây dựng đồng bộ thể chế phát triển, bảo đảm hài hoà giữa kiên định và đổi mới, kế thừa và phát triển; giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, văn hoá, xã hội; giữa tuân theo quy luật thị trường và đảm bảo định hướng xã hội chủ nghĩa; giữa tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hoá, con người, giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường; giữa phát triển kinh tế, xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh; giữa độc lập, tự chủ với tăng cường đối ngoại với hội nhập quốc tế; thực sự coi trọng, phát huy hiệu quả và vai trò động lực của con người, văn hóa, của giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ trong phát triển đất nước.
Năm là, chủ động nghiên cứu, nắm bắt, dự báo đúng tình hình, tuyệt đối không để bị động, bất ngờ; kiên quyết, kiên trì bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc đi đôi với giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn để phát triển đất nước; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng trên cơ sở giữ vững độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường; xử lý đúng đắn, hiệu quả mối quan hệ với các nước lớn và các nước láng giềng, đánh giá đúng xu thế, nắm bắt trúng thời cơ; phát huy hiệu quả sức mạnh tổng hợp của đất nước kết hợp sức mạnh của thời đại; khai thác, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực để đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
"Năm bài học kinh nghiệm nêu trên là cơ sở quan trọng để tiếp tục vận dụng, phát huy và sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo, giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thách thức mới và nhiệm vụ nặng nề khi bước vào nhiệm kỳ khóa XIII", Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nói và đề nghị Đại hội thảo luận về 5 bài học này.
Bùi Quyền (t/h)
