Thành tích kiểm soát thuốc lá ngoại nhập lậu tại Đồng bằng sông Cửu Long
Tại Cần Thơ và An Giang, Đoàn công tác (với sự tham gia của ông Nguyễn Chí Nhân, Tổng Thư ký Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam) đã khảo sát tình hình thị trường và khu vực biên giới trọng điểm như cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên và tuyến biên giới Châu Đốc.
Kết quả đánh giá cho thấy, công tác chống buôn lậu thuốc lá tại hai địa phương này đạt hiệu quả rất cao. Tại Cần Thơ, sau hơn 10 năm triển khai, hoạt động buôn bán, kinh doanh, vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu đã được kiểm soát căn bản; thuốc lá ngoại không còn bày bán công khai trên thị trường. Các lực lượng chức năng của thành phố đã bắt giữ và xử lý trên 6.200 vụ, thu giữ hơn 1,3 triệu bao thuốc lá ngoại các loại.
An Giang ghi nhận kết quả ấn tượng hơn, hoạt động buôn lậu và vận chuyển trái phép thuốc lá ngoại nhập lậu đã giảm rõ rệt. Lực lượng chức năng của tỉnh đã bắt giữ và xử lý trên 17.000 vụ, thu giữ hơn 13 triệu bao thuốc lá ngoại các loại. Đáng chú ý, số lượng thuốc lá ngoại nhập lậu mà tỉnh An Giang bắt giữ trong thời gian qua là rất lớn so với tổng số thu giữ trên toàn quốc (toàn quốc thu giữ hơn 110 triệu bao).
Thách thức mới: Thuốc lá thế hệ mới và khoảng trống pháp lý
Phát biểu kết luận tại buổi làm việc, ông Đặng Văn Dũng, Trưởng đoàn công tác, đánh giá cao Chỉ thị 30 đã được ban hành kịp thời, góp phần kiểm soát tốt hoạt động buôn lậu thuốc lá, giúp tăng thu ngân sách, bảo vệ môi trường đầu tư và sức khỏe cộng đồng.
Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng, sau 10 năm, hoạt động buôn lậu thuốc lá đã có những chuyển biến mới và phức tạp hơn. Đáng lo ngại nhất là sự ra đời và gia tăng mạnh của thuốc lá thế hệ mới (bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, pod dùng một lần), vốn khó kiểm soát do hình thức buôn bán chủ yếu diễn ra qua mạng xã hội và sàn thương mại điện tử, tiềm ẩn nguy hại lớn cho sức khỏe người dùng.
Bên cạnh đó, hệ thống văn bản pháp luật hiện hành liên quan đến công tác chống buôn lậu thuốc lá còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ và chưa theo kịp sự thay đổi của thị trường, gây cản trở hiệu quả quản lý nhà nước.
Trên cơ sở khảo sát thực tế tại các địa phương trọng điểm và tổng hợp kiến nghị, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia sẽ tiến hành tổng kết Chỉ thị 30 và tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành một Chỉ thị mới về công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá.
Mục tiêu chính của Chỉ thị mới là khắc phục triệt để những hạn chế và bất cập trong thời gian qua, góp phần tạo môi trường lành mạnh cho hoạt động sản xuất, buôn bán thuốc lá điếu và quan trọng nhất là hoàn thiện hành lang pháp lý để quản lý chặt chẽ thuốc lá thế hệ mới, giải quyết dứt điểm các vấn đề nảy sinh trên không gian mạng và tuyến biên giới.
Thành Nam
