Vi phạm hành chính giao thông đường bộ và đường sắt: Nhiều điểm mới trong xử phạt

THCL Ngày 26/5/2016, Chính phủ đã ban hành Nghị định 46/2016/NĐ-CP (Nghị định 46) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2016.

Ảnh minh họa

Trong lĩnh vực giao thông đường bộ, Nghị định 46 đã sửa đổi, bổ sung, mô tả lại để làm rõ hơn đối với 105 hành vi và nhóm hành vi vi phạm: Hành vi vi phạm của người điều khiển xe ô tô chở người trên buồng lái quá số lượng quy định (điểm c khoản 2 Điều 5). Hành vi vi phạm của người điều khiển xe ô tô, xe mô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng không sử dụng hoặc sử dụng không đủ đèn chiếu sáng từ 19 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ sáng ngày hôm sau hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều (điểm g khoản 3 Điều 5; điểm c khoản 2 Điều 6; điểm e khoản 3 Điều 7). Gộp chung hành vi vi phạm "không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông" và hành vi vi phạm "khi tín hiệu đèn giao thông đã chuyển sang màu đỏ nhưng không dừng lại trước vạch dừng mà vẫn tiếp tục đi, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng trước khi tín hiệu đèn giao thông chuyển sang màu vàng" của người điều khiển xe ô tô, xe mô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng lại thành một hành vi "không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông" (điểm a khoản 5 Điều 5; điểm c khoản 4 Điều 6; điểm g khoản 4 Điều 7). Hành vi vi phạm của người điều khiển xe ô tô tải lắp thùng xe có kích thước không đúng thiết kế của nhà sản xuất hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; điều khiển xe ô tô vận chuyển hành khách lắp thêm hoặc tháo bớt ghế, giường nằm (điểm đ khoản 3 Điều 16)…

Bổ sung 45 hành vi và nhóm hành vi vi phạm chưa được quy định trong các Nghị định hiện hành để đáp ứng với các yêu cầu thực tiễn của công tác bảo đảm TTATGT đường bộ, như: Bổ sung quy định xử phạt đối với người điều khiển xe ô tô có hành vi vi phạm chở người trên xe ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy (điểm k khoản 1 Điều 5) để phù hợp với Công ước về Giao thông đường bộ năm 1968 mà Việt Nam vừa gia nhập. Bổ sung quy định xử phạt đối với người điều khiển xe ô tô có hành vi vi phạm: dùng tay sử dụng điện thoại di động khi đang điều khiển xe chạy trên đường; điều khiển xe đi qua dải phân cách cứng ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố (trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà). Bổ sung quy định xử phạt đối với người điều khiển xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng thực hiện hành vi: lùi xe ở đường có biển "Cấm đi ngược chiều". Bổ sung quy định xử phạt đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi: cản trở hoặc không chấp hành yêu cầu thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ. Bổ sung quy định xử phạt đối với người điều khiển xe ô tô, xe mô tô: có Giấy phép lái xe quốc tế do các nước tham gia Công ước về Giao thông đường bộ năm 1968 cấp (trừ Giấy phép lái xe quốc tế do Việt Nam cấp) nhưng không mang theo Giấy phép lái xe quốc gia…

Trong lĩnh vực giao thông đường sắt, Nghị định 46 sửa đổi, mô tả lại để làm rõ hơn với 45 hành vi vi phạm và bổ sung 45 hành vi vi phạm chưa được quy định trong Nghị định hiện hành. Như hành vi vi phạm về quy tắc giao thông tại đường ngang, cầu chung của người đi bộ, người điều khiển xe đạp, xe máy, xe thô sơ khác, xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy, máy kéo, xe máy chuyên dùng, xe ô tô, các loại xe tương tự xe ô tô: vượt rào, chắn đường ngang, cầu chung khi chắn đang dịch chuyển. Bổ sung hành vi vi phạm của nhân viên đường sắt không mặc đồng phục, không đeo phù hiệu, cấp hiệu, biển chức danh theo đúng quy định, sử dụng các chất kích thích khác mà pháp luật cấm sử dụng…

Về cơ bản so với với các nghị định đã được ban hành trước đây, mức phạt tiền tại Nghị định 46 được giữ nguyên; song đã điều chỉnh mức xử phạt đối với 115 hành vi và nhóm hành vi trong lĩnh vực đường bộ và 68 hành vi và nhóm hành vi trong lĩnh vực đường sắt. Việc quy định chế tài xử phạt (mức phạt tiền, hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả) đảm bảo nguyên tắc tương xứng với tính chất, mức độ, hậu quả hành vi vi phạm, bảo đảm tính hợp lý, thống nhất giữa các điều khoản của Nghị định, tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tính răn đe và khả thi khi thực hiện.

Châu Giang