Sáng 29/5, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội nghe báo cáo và thảo luận tại hội trường về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Theo GS Nguyễn Lân Hiếu, giữa năm 2022, cũng tại diễn đàn Quốc hội, ông đã từng đề xuất xem xét công bố hết dịch Covid-19. Vừa qua, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo Bộ Y tế chuẩn bị hồ sơ chuyển Covid-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B và công bố hết dịch tại Việt Nam.
“Khi Covid-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A, cần coi đây là bệnh lý chuyên khoa và xử lý như các bệnh lý chuyên khoa khác. Việc chi trả cũng cần ứng xử như các bệnh lý khác, nghĩa là do bảo hiểm y tế chi trả hoặc khám dịch vụ do người dân tự chi trả”, Đại biểu Hiếu góp ý.
Từ quá trình chống dịch, Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cũng cho rằng, cần rút ra bài học kinh nghiệm từ những thành công và sai lầm. Trong đó có sự cố gắng của mọi tầng lớp xã hội chung tay chống đại dịch, với những việc tưởng như không thể nhưng đã hoàn thành trong thời gian rất ngắn và rất tốt như thành lập Quỹ Vaccine, tiêm chủng trên diện rộng, thành lập các bệnh viện điều trị người bệnh Covid…
Góp ý về y tế dự phòng, Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu nhìn nhận đây là "thách thức lớn nhất" với những khó khăn hiện hữu về nhân lực, thu nhập, chất lượng khám chữa bệnh và cơ sở vật chất… Theo ông việc tăng lương, xây trụ sở đẹp, mua máy móc không giải quyết được gốc rễ của vấn đề. Bởi lương không thể tăng mãi, cơ sở khang trang mà bệnh nhân không đến, máy móc hiện đại mà không ai biết sử dụng…cuối cùng là lãng phí rất lớn.
Ông phân tích, trạm y tế xã phường có 2 nhiệm vụ: dự phòng (tiêm chủng, phòng chống dịch, giáo dục tuyên truyền…) và điều trị (chăm sóc sức khỏe ban đầu, quản lý các bệnh mạn tính, sơ cấp cứu tại cộng đồng…). Tuy nhiên nhiệm vụ thứ hai ngày càng “teo tóp” khiến việc hoàn thành nhiệm vụ thứ nhất trở nên khó khăn so với trước đây.
"Không có lý gì cùng là một bệnh nếu chữa ở xã chỉ được dùng thuốc hạ áp giá 100 đồng/viên. Còn lên tỉnh, huyện lại được cấp viên thuốc đắt tiền hơn. Một đêm trực tiền thù lao chẳng đáng là bao, khám một bệnh nhân được 27.000 đồng mà còn trừ ngược trừ xuôi. Vậy, làm cách nào để một hệ thống dày công xây dựng từ nhiều thế hệ đi trước không bị teo tóp và mất hoàn toàn chức năng điều trị".
Theo ông, cần thử nghiệm một mô hình mới, coi các trạm y tế xã phường là phòng khám của trung tâm y tế quận huyện. Các tiêu chuẩn con người là tương đương nhau, cả người bệnh và nhân viên y tế. Các bác sĩ trung tâm y tế quận, huyện sẽ có buổi khám ngoại trú cố định ở xã phường.
Khi đã vận hành trơn tru, theo đề xuất của ông Hiếu, hệ thống y tế sẽ tiến lên một bước nữa là phối hợp giữa bệnh viện tỉnh và các trung tâm y tế quận huyện. Khi đó, các bác sĩ giỏi ở tỉnh sẽ về huyện làm việc định kỳ trong tuần, những bệnh nhân sau mổ sẽ được khám lại ở huyện khi hệ thống đã liên thông thực sự.
Cuối cùng, vị đại biểu đoàn Bình Định kiến nghị số hóa ngành y tế bao gồm quản lý sức khoẻ, khám chữa bệnh từ xa, bởi đó sẽ là chìa khóa thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.
Thiên Trường (T/h)
