Bài 1: Quảng Ninh: Công ty CP Than Hà Lầm - Vinacomin phủi tay trách nhiệm?

THCL Ngày 14/7/2016, Thương hiệu & Công luận đã đăng bài phản ánh: Công ty CP Than Hà Lầm – Vinacomin phủi tay trách nhiệm? Theo đó, phía lãnh đạo công ty khẳng định khu vực sau hộ dân đang sinh sống không nằm trong vùng ảnh hưởng mà công ty khai thác than (?!).

Những chiếc hố “tử thần” sau đồi các hộ dân

Người dân kêu cứu

Trong cuộc trò chuyện với PV, các hộ dân cho biết, họ đã phải sống rất khổ sở. Từ đời cha ông là những người đều làm lò và họ rất hiểu biết về các đường lò, cũng như các hiện tượng của việc khai thác than gây ra.

“Ở cái đất mỏ này, nhà nào chẳng làm than? Gia đình tôi, từ đời bố tôi đã cống hiến hết cả đời mình cho ngành than. Vậy mà giờ đây, mấy ông lãnh đạo lại bỏ rơi chúng tôi như thế. Nhà nứt toác hết ra rồi! Dưới lòng nhà thì rỗng, chẳng biết sẽ sập lúc nào”, ông Phạm Ngọc Thành, người dân Tổ 54, khu 5, phường Hà Trung bức xúc.

Theo quan sát của PV, tại nhà ông Thành, nhiều chỗ bị nứt và kéo nghiêng về phía sau, ở nền gạch, khi gõ xuống có tiếng bồm bộp - sự rỗng toác ở phía dưới.

“Chúng tôi đã đến tuổi “gần đất xa trời” rồi, vậy mà mong muốn được một chỗ ở vững chắc cũng không được. Chúng tôi già chúng tôi sẽ chết đi, nhưng còn thế hệ sau này, con cháu chúng tôi sẽ ra sao?”, cụ Nguyễn Thị Hột, người dân Tổ 54, Khu 5, phường Hà Trung lo lắng.


Các vết nứt tại nhà các hộ dân Tổ 54, Khu 5, phường Hà Trung (TP. Hạ Long)

Nhiều hộ dân cho biết, mỗi mùa mưa tới, họ lại nơm nớp lo sợ nhà sẽ bị sập và nếu điều họ lo sợ thành sự thật thì không biết sống ra sao?

Anh Nguyễn Văn Hiệp, người dân Tổ 54, Khu 5, phường Hà Trung lên tiếng: “Tôi là công nhân Công ty than Hà Lầm. Chính bàn tay tôi đã khai thác dưới lòng nhà của tôi! Thật đáng buồn! Hãy tưởng tượng căn nhà ọp ẹp như quả trứng - khi ta lấy phần lòng đỏ và lòng trắng bên trong thì lớp vỏ còn lại rất mỏng, nó có thể sập bất cứ lúc nào. Hiện tại, chúng tôi đang ở trong tình trạng như vậy. Tôi nghĩ, thời tiết càng ngày càng khắc nghiệt và nếu nhà có sập, có lẽ sẽ sập hết, tình huống có thể xảy ra thiệt mạng là không tránh được…”.

Quá nhiều nghịch lý

Ngày 29/12/2015, tại Kỳ họp thứ 15 - HĐND thành phố Hạ Long - Khóa XIX, đã thông qua báo cáo tổng hợp các ý kiến, kiến nghị của cử tri thành phố 6 tháng cuối năm 2015.

Theo đó, cử tri phường Hà Trung đề nghị: Công ty CP Than Hà Lầm khai thác than hầm lò tại khu vực giáp ranh giữa phường Hà Lầm – Hà Trung ảnh hưởng đến một số hộ dân tại Tổ 54, Khu 5, phường Hà Trung, gây sụt lún, rạn nứt nhà ở và các công trình dân sinh của 6 hộ dân. Hiện nay, Công ty CP Than Hà Lầm đã tiến hành bồi thường thiệt hại cho 1 gia đình để di chuyển đến khu vực mới. Tuy nhiên, còn 5 hộ dân chưa được bồi thường di chuyển hoặc khắc phục sự cố sụt lún. Đề nghị thành phố và Công ty CP Than Hà Lầm xem xét giải quyết.

Như vậy, phía cơ sở dưới là phường Hà Trung cũng đã khẳng định việc khai thác than của Công ty CP Than Hà Lầm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của các hộ dân. Nhưng vì sao phía lãnh đạo Công ty CP Than Hà Lầm lại khẳng định: “Khu vực 6 hộ dân đang ở nằm ngoài vùng ảnh hưởng khai thác của công ty. Do chịu sự chỉ đạo từ phía thành phố, công ty chỉ lên phương án hỗ trợ cho các hộ dân nơi đây!” (?!).

Câu hỏi đặt ra ở đây: Nếu như Công ty CP Than Hà Lầm không làm ảnh hưởng tới các hộ dân, thì tại sao TP. Hạ Long lại “phán quyết” - yêu cầu phía công ty phải hỗ trợ cho các hộ dân nơi đây?

Liên hệ làm việc với ông Phạm Hồng Hà, Chủ tịch UBND TP. Hạ Long, ông Hà nói “PV liên hệ với ông Hoàng Quang Hải, Phó chủ tịch” và nhấn mạnh “ông Hải là người trực tiếp phụ trách báo chí”.

Tuy nhiên, khi PV liên hệ với ông Hải, ông Hải lại nói “liên hệ với Văn phòng để đặt lịch” vì rất nhiều lịch họp. Một lần nữa, PV lại kiên trì liên hệ với Văn phòng TP. Hạ Long thì ông Hồ Ngọc Hoài, Chánh Văn phòng UBND TP. Hạ Long nói “lịch đã kín và phải tới cuối tuần (tức thứ 6) mới làm việc được” và ông Hoài cũng yêu cầu PV gửi nội dung công việc qua để chuẩn bị tài liệu. Thế nhưng, đến thứ 4, sau khi gửi nội dung qua cho ông Hoài, ông Hoài cho biết: “Cuối tuần, tỉnh họp UBND thường kỳ, nếu gặp lãnh đạo phải tuần sau!”.

Tới nay, PV vẫn chưa nhận được thông tin gì từ phía TP. Hạ Long về vấn đề trên?

Các hộ dân còn cho biết, đã có rất nhiều báo chí đến đây tìm hiểu thông tin viết bài. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà khi các hộ dân liên lạc lại để hỏi về thông tin vụ việc thì đều “bặt vô âm tín”!

“Chúng tôi ngán… mấy PV lắm rồi! Đã có một số PV tới đây, chúng tôi cung cấp đầy đủ thông tin, mong sao nhờ tiếng nói của họ giúp người dân. Thế nhưng, khi gọi điện cho họ, người thì bảo chưa được đăng bài, người thì gọi đến cả chục cuộc điện thoại đều không nghe. Không biết, họ có bị tác động gì không?”, ông Thành bức xúc.

Càng tìm hiểu thông tin, càng thấy rằng, vấn đề này có rất nhiều khúc mặc, từ cả phía doanh nghiệp, cũng như công tác quản lý nhà nước của lãnh đạo địa phương. Với hàng loạt nghịch lý nêu trên, đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ninh vào cuộc làm rõ nhằm giải tỏa những nỗi lo của người dân nơi đây.

Hoa Trang