Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Phúc, số lượng chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh phát sinh trong năm 2022 khoảng 920 tấn/ngày. Trong đó, khu vực đô thị khoảng 350 tấn/ngày (tỷ lệ thu gom đạt 96%); khu vực nông thôn 570 tấn/ngày (tỷ lệ thu gom đạt 76%). Tỷ lệ rác thải sinh hoạt được xử lý bằng phương pháp đốt còn hạn chế, mới chỉ đạt trên 25%, chủ yếu vẫn là xử lý bằng phương pháp chôn lấp thủ công, chưa đảm bảo vệ sinh môi trường.

Trong bối cảnh lượng rác thải phát sinh ngày một lớn, diện tích chôn lấp tại các bãi rác ngày một thu hẹp, việc áp dụng các phương pháp xử lý hiện đại, hạn chế chôn lấp rác thải sinh hoạt nhằm tiết kiệm quỹ đất, đảm bảo vệ sinh môi trường và tận dụng nguồn tài nguyên từ rác là vô cùng cần thiết.

Trên thực tế, đây cũng là vấn đề mà tỉnh quan tâm triển khai từ nhiều năm nay. Trong Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc mới được phê duyệt cuối năm 2021. Việc quy hoạch vị trí, địa điểm và triển khai đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại các huyện, thành phố cũng là một trong những nội dung quan trọng được đưa ra với những mục tiêu và lộ trình triển khai cụ thể theo từng năm.

Đến nay, mới có nhà máy xử lý rác tại thị trấn Tam Hồng( huyện Yên Lạc) được cấp giấy phép môi trường và đi vào hoạt động với công suất 120 tấn/ngày đêm. Việc cải tạo, nâng cấp nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại thị trấn Hợp Hòa, huyện Tam Dương lên 150 tấn/ngày đêm (mục tiêu theo đề án là hoàn thành trong năm 2021) nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Vấn đề triển khai dự án xây dựng Nhà máy xử lý rác thải tập trung tại xã Xuân Hòa, huyện Lập Thạch cũng đang gặp vướng mắc do người dân 2 xã Xuân Hòa và Ngọc Mỹ phản đối quyết liệt, không đồng ý xây dựng nhà máy tại địa phương.

Việc xử lý bằng phương pháp chôn lấp thủ công, tập kết rác bừa bãi ra môi trường trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều hệ luỵ.
Việc xử lý bằng phương pháp chôn lấp thủ công, tập kết rác bừa bãi ra môi trường trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều hệ luỵ.( Bãi rác tự phát tại xã Tân Phong- huyện Bình Xuyên hàng ngày đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng)

Việc triển khai các dự án nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tại các huyện, thành phố còn chậm đã dẫn đến tình trạng hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt toàn tỉnh còn manh mún, thiếu đồng bộ và không thể tổ chức phân loại rác thải tại nguồn được. Từ đó, khó khăn trong điều tiết phân luồng vận chuyển rác thải và triển khai việc cải tạo phục hồi môi trường các bãi chôn lấp rác thải ở các địa phương.

Trong thông báo của UBND tỉnh về Kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vũ Chí Giang sau cuộc họp đánh giá kết quả triển khai Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 diễn ra vào cuối tháng 10 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã chỉ đạo cụ thể đối với từng địa phương trong thực hiện nội dung quy hoạch vị trí, địa điểm và triển khai đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải của các huyện, thành phố. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc cũng yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp với các Sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thành phố Phúc Yên, Vĩnh Yên, Vĩnh Tường, Bình Xuyên, Tam Đảo, Sông Lô tổ chức rà soát, bổ sung các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải vào danh mục các dự án kêu gọi thu hút đầu tư giai đoạn 2021 - 2025.

Sự vào cuộc quyết liệt của các đơn vị, Sở, ngành, địa phương cùng sự ủng hộ, chia sẻ khó khăn về việc đặt địa điểm nhà máy xử lý rác thải của người dân sẽ là điều kiện tiên quyết, để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án xử lý rác thải tập trung trên địa bàn tỉnh. Qua đó, từng bước giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, cải thiện môi trường sống và nâng cao sức khỏe của nhân dân.

Đức Nam