Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát: Kiên quyết loại bỏ những cơ sở không đạt yêu cầu

Có một thực trạng đó là nhiều cơ sở kinh doanh vật tư nông nghiệp và thực phẩm nguồn gốc nông lâm thủy sản bị xếp loại C (không đạt yêu cầu) vẫn chưa bị xử lý triệt để. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Thương hiệu & Công luận đã có cuộc phỏng vấn Bộ trưởng Bộ NN&PTNT, Cao Đức Phát.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát

Thông tư 14/2011/TT-BNNPTNT có thể coi là “xương sống” trong việc kiểm tra về chất lượng VSATTP và vật tư nông nghiệp. Bộ trưởng đánh giá như thế nào về kết quả sau 3 năm triển khai?

Bộ NN&PTNT luôn đôn đốc các cơ quan ngành dọc ở các địa phương thực hiện thông tư này nên ít nhiều đã tạo chuyển biến tích cực trong việc đảm bảo ATTP. Tuy nhiên, số cơ sở loại C vẫn tăng lên, trong khi số mẫu vi phạm về tiêu chuẩn công bố vẫn ở mức cao (15,95%).

Trong 6 tháng đầu năm 2014, chất lượng nông, lâm thủy sản an toàn hơn so với cùng kỳ năm trước. Trong quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng ở các địa phương đã lấy 823 mẫu thủy sản nuôi để phân tích dư lượng các vi sinh vật, hóa chất độc hại, kết quả phát hiện 4 mẫu thủy sản có dư lượng hóa chất vượt giới hạn tối đa cho phép tại khu vực Nam Bộ, chiếm tỷ lệ 0,48%, giảm so với năm 2013 (0,65%).

Cơ quan chức năng lấy hơn 360 lượt mẫu nhuyễn thể 2 mảnh vỏ phân tích chỉ tiêu tảo độc, độc tố, cadimi. Kết quả đã phát hiện 7 lượt mẫu tại vùng thu hoạch Nam Định, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Bình Thuận dương tính với vi khuẩn Salmonella (gây tiêu chảy, quặn bụng, sốt). Về nông lâm thủy sản tại địa phương, các cơ quan chức năng đã lấy gần 21.800 mẫu, và phát hiện 570 mẫu vi phạm các chỉ tiêu vi sinh vật và hóa chất, kháng sinh (chiếm 2,62%). Cùng đó, phát hiện 112/702 mẫu vật tư nông nghiệp (chiếm gần 16%) vi phạm. Các trường hợp vi phạm đều đã được xử lý theo qui định.

Về thuốc BVTV, lực lượng chức năng cũng phát hiện 318/1.939 cửa hàng, đại lý thuốc BVTV được thanh kiểm tra vi phạm (chiếm 16,4%). Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng lấy 47 mẫu thuốc BVTV để kiểm tra, và phát hiện gần 6,4% tỷ lệ mẫu không đạt chất lượng

Dù các cơ quan chức năng đã tiến hành thanh kiểm tra rốt ráo, nhưng tại sao cơ sở xếp loại C vẫn tăng lên, thưa Bộ trưởng?

Hiện nay, đã có nhiều văn bản để quản lý lĩnh vực vật tư nông nghiệp, vệ sinh ATTP, nhưng chúng ta vẫn thiếu những văn bản ở cấp cao hơn (nghị định, luật), các văn bản mới chỉ nặng về hành chính, tạo cơ sở cho cơ quan nhà nước thực hiện chức năng của mình mà chưa có chính sách động viên, khuyến khích nhân dân tham gia. Trong khi đó, người dân chưa có niềm tin vào những việc mà cơ quan chức năng đang làm nên mua gì, ăn gì họ cũng hoài nghi. Ngoài ra, khi triển khai, nhiều nơi vẫn xử lý các vụ vi phạm theo hướng “giơ cao đánh khẽ” khiến nhiều cơ sở “nhờn luật”. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng cơ sở xếp loại C vẫn tăng trong thời gian qua.

Trong thời gian tới, Bộ sẽ có những biện pháp gì để giảm xóa sổ các cơ sở xếp loại C và triệt phá hàng lậu, hàng kém chất lượng, đặc biệt là thuốc BVTV giả?

Hiện hành lang pháp lý xử lý cơ sở loại C đã có nên các địa phương phải làm quyết liệt. Như buôn lậu gia cầm lậu trước đây, chúng ta đã quyết tâm làm thành công, dù có lúc tưởng chừng không vượt qua nổi. Thời điểm đó, buôn gà lậu có lãi chỉ sau ma túy mà chúng ta ngăn chặn được, nay với thuốc BVTV lậu cũng cần phải quyết liệt vào cuộc như vậy

Chúng ta không thể vì một người mà  làm hại nhiều người. Không cho phép ai vì lợi ích của mình để làm hại cho người khác nên chúng ta phải làm quyết liệt là vừa xử phạt, biện pháp bổ sung rút phép và công khai thông tin. Các địa phương cũng cần nghiên cứu thông tin phân loại A, B, C gắn vào sản phẩm để nhân dân biết và lựa chọn.

Chú ý tới một số sản phẩm có nguy cơ cao về hàng lậu, hàng kém chất lượng, thuốc BVTV giả trong 6 tháng cuối năm, đặc biệt là tập trung vào thuốc BVTV giả, ngoài luồng đang trôi nổi trên thị trường. Đồng thời, chọn 1 - 2 sản phẩm có nguy cơ mất ATTP cao để xử lý mạnh tay nhằm tạo chuyển biến. Thời gian tới, Bộ sẽ phải tập trung quản lý theo chuỗi, trong đề án xác định rõ vùng, gói kỹ thuật phổ biến cho dân cùng với việc liên kết, tiêu thụ. Hiện tại, Bộ NN&PTNT đang xây dựng 2 đề án theo chuỗi đối với rau ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Về công tác đấu tranh chống buôn lậu, Bộ sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ, gửi Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ Công Thương, trong đó đặc biệt lưu ý tình hình buôn lậu thuốc BVTV. Chúng ta phải chỉ đạo, phối hợp thực hiện quyết liệt hơn nữa. Trước đây, chúng ta đã dẹp được nạn buôn bán gà lậu, nay với thuốc BVTV lậu cũng cần phải quyết liệt vào cuộc như vậy.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!

Thanh Hoa (Thực hiện)