Ngày 4/9, Chính phủ ban hành Nghị định số 238/2025 về chính sách học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí, hỗ trợ chi phí học tập và giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Nghị định gồm 6 chương, 29 điều, quy định rõ khung học phí, cơ chế thu – quản lý học phí, cũng như chính sách miễn, giảm, hỗ trợ cho các đối tượng cụ thể trong toàn hệ thống giáo dục quốc dân.
Một trong những điểm nổi bật của nghị định là quy định 14 nhóm đối tượng được miễn học phí, trong đó có nhiều nhóm trực tiếp liên quan đến học sinh, sinh viên và người học có hoàn cảnh đặc biệt.
Trước hết, trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở công lập thuộc hệ thống giáo dục quốc dân được miễn học phí. Đây là chính sách mang ý nghĩa xã hội lớn, giúp đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục ngay từ bậc học đầu tiên.
Nhóm đối tượng thứ hai là những người thuộc diện ưu đãi người có công với cách mạng, nếu đang theo học tại các cơ sở giáo dục. Đồng thời, học sinh, sinh viên là người khuyết tật trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và đại học cũng được miễn học phí toàn bộ.
Một điểm mới đáng chú ý là người học từ 16 đến 22 tuổi đang theo học đại học văn bằng thứ nhất, nếu thuộc diện hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng theo Nghị định 20/2021, cũng được đưa vào diện miễn học phí.
Ngoài ra, học sinh, sinh viên mồ côi cả cha lẫn mẹ, không nơi nương tựa khi học trình độ trung cấp, cao đẳng sẽ được miễn hoàn toàn học phí. Cùng với đó, chính sách cũng áp dụng cho học sinh, sinh viên hệ cử tuyển; học sinh trường dự bị đại học; sinh viên dân tộc thiểu số có cha mẹ hoặc ông bà thuộc hộ nghèo, cận nghèo.
Đáng chú ý, sinh viên theo học chuyên ngành Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh; học viên sau đại học thuộc một số chuyên ngành đặc thù trong khối sức khỏe (tâm thần, giải phẫu bệnh, pháp y, truyền nhiễm, hồi sức cấp cứu) cũng thuộc diện miễn học phí. Đây là chính sách nhằm khuyến khích đào tạo nguồn nhân lực cho các lĩnh vực xã hội đặc biệt cần thiết.
Bên cạnh đó, học sinh, sinh viên là người dân tộc thiểu số rất ít người, người học thuộc các chương trình, đề án được Chính phủ, Thủ tướng quy định; người tốt nghiệp trung học cơ sở học tiếp lên trung cấp; người học trung cấp, cao đẳng ở những ngành nghề khó tuyển sinh nhưng xã hội có nhu cầu… đều nằm trong danh sách được miễn học phí.
Song song với các nhóm miễn phí, Nghị định 238/2025 cũng nêu rõ 3 nhóm đối tượng được giảm 50% học phí. Đó là học sinh, sinh viên học các ngành nghệ thuật truyền thống như kịch hát dân tộc, nhã nhạc cung đình, chèo, tuồng, cải lương, múa, xiếc…; học sinh, sinh viên học nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; và học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số cư trú tại các địa bàn đặc biệt khó khăn. Ngoài ra, những người học có cha hoặc mẹ bị tai nạn lao động, mắc bệnh nghề nghiệp và hưởng trợ cấp thường xuyên cũng được giảm một nửa học phí.
Với việc mở rộng phạm vi miễn, giảm học phí, nghị định mới được kỳ vọng sẽ góp phần giảm áp lực tài chính cho hàng triệu học sinh, sinh viên và gia đình, nhất là ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng khó khăn. Đồng thời, chính sách cũng khuyến khích người học theo đuổi các lĩnh vực đặc thù, từ đó đáp ứng yêu cầu nhân lực cho sự phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng và an ninh.
Thiên Trường (t/h)
