Quang cảnh buổi hội thảo
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Hoàng Quốc Vượng cho biết: Những năm qua và giai đoạn sau năm 2020 đến 2030, nhu cầu tiêu thụ năng lượng điện vẫn tăng trưởng cao ở mức từ 7,5-8%/năm. Điều này gây khó khăn, thách thức cho hệ thống điện Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh chúng ta đã khai thác hết các nguồn năng lượng sơ cấp như thủy điện; nguồn nhiên liệu than, khí cũng đang gặp khó khăn, phải nhập khẩu.
Hiện, tổng công suất nguồn điện của Việt Nam đạt khoảng 55.000 MW. Nếu tính cả các nguồn dự kiến đưa vào vận hành trong năm 2020 khoảng 4.300 MW, bao gồm cả nguồn năng lượng tái tạo thì công suất mới đạt gần 60.000 MW.
Tuy nhiên theo quy hoạch điện VII điều chỉnh đến năm 2025, công suất nguồn điện của hệ thống phải đạt 90.000 MW. Như vậy, trong giai đoạn 2021-2025, mỗi năm Việt Nam cần bổ sung thêm 5.000 MW các loại.
Trong bối như vậy, việc tận dụng nguồn tài nguyên thiên nhiên vô tận, đặc biệt là gió và mặt trời để sản xuất điện phục vụ phát triển kinh tế xã hội, giảm áp lực cho hệ thống điện quốc gia và nhiều lợi ích khác là những giải pháp quan trọng hiện nay.
Thời gian qua, Chính phủ đã đưa ra nhiều cơ chế chính sách nhằm khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo như: Quyết định 11/2017/QĐ-TTg; Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời; Quyết định số 37/39 về cơ chế phát triển điện gió. Qua đó đã thu hút được nhiều nhà đầu tư tư nhân tham gia phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo.
Theo Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng, tính từ khi có Quyết định 11 đến nay, đã thu hút được 4.500 MW nối lưới, khuyến khích người dân lắp đặt được khoảng 500 MW điện mặt trời mái nhà và trên 400 MW điện gió đang vận hành. Đồng thời hiện cũng đã có khoảng gần 3.000 MW điện mặt trời, 2.000 MW điện gió đang thi công, dự kiến đưa vào vận hành cuối năm nay và năm 2021.
Đây là kết quả hết sức tích cực, thể hiện cơ chế chính sách của Chính phủ rất phù hợp, đi vào thực tế, khuyến khích được đầu tư. Các dự án đi vào vận hành không chỉ đóng góp sản lượng điện trên 3 tỷ kWh/tháng, giảm áp lực cho hệ thống điện quốc gia mà còn giúp hình thành thị trường điện năng lượng tái tạo tại Việt Nam, mang lại lợi ích cho nhà đầu tư, doah nghiệp, người dân, góp phần phát triển kinh tế xã hội địa phương.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhấn mạnh: Để đạt được những mục tiêu trong chiến lược phát triển năng lượng tái tạo của Chính phủ, đặc biệt là Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn nhằm thúc đẩy nhanh, mạnh hơn nữa, vừa đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư, phù hợp với hệ thống điện Việt Nam, với vai trò quản lý ngành, Bộ Công Thương đang tích cực nghiên cứu, hoàn thiện khung khổ pháp lý, trong đó có cơ chế xã hội hoá đầu tư lưới điện truyền tải; cơ chế đấu thầu các dự án năng lượng tái tạo nối lưới và các cơ chế khác theo hướng công bằng, minh bạch, tạo mọi điều kiện cho các thành phần kinh tế tham gia phát triển.
Qua hội thảo này, đại diện các bộ, ban ngành trung ương và địa phương, các chuyên gia, các hiệp hội và các doanh nghiệp năng lượng sẽ tập trung phân tích, làm rõ thuận lợi, khó khăn trong việc phát triển năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời nối lưới và điện mặt trời mái nhà, đặc biệt đề xuất các kiến nghị, giải pháp cần thực hiện trong thời gian tới. Qua đó, giúp Bộ Công Thương hoàn thiện các cơ chế, chính sách, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chỉ đạo, ban hành các văn bản nhằm phát triển năng lượng tái tạo an toàn, hiệu quả, bền vững trong thời gian tới.
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến doanh nghiệp đã thẳng thắn, trao đổi, đề cập đến những cơ chế mới sẽ được triển khai trong thời gian tới như cơ chế đấu thầu các dự án điện năng lượng tái tạo nối lưới; cơ chế xã hội hoá đầu tư lưới điện truyền tải; các vấn đề liên quan đến quản lý, tiêu chuẩn kỹ thuật lắp đặt, an toàn của sản phẩm, dịch vụ điện mặt trời mái nhà.
Nguyễn Kiên
