Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các đại biểu Quốc hội tiến hành chất vấn Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diênvề nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực công thương. Trong đó vấn đề xăng dầu nhận được sự quan tâm nhiều của các đại biểu.
Trả lời các đại biểu liên quan đến vấn đề cung ứng, điều hành giá xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, dù giá thế giới có biên độ tăng rất cao, từ 40-60%, song biên độ tăng trong nước chỉ 29-40% nhờ có sự điều hành linh hoạt, nhất là việc sử dụng quỹ bình ổn giá. Các bộ liên quan cũng đề xuất Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét giảm thuế môi trường để tiếp tục góp phần giảm giá xăng dầu. Sắp tới quỹ bình ổn không còn trong khi giá xăng dầu thế giới tiếp tục tăng thì cũng cần nghiên cứu các chính sách khác, nhất là công cụ thuế, phí để giữ nền kinh tề và đối tượng dễ bị tổn thương không khó khăn thêm.
Trả lời chất vấn của đại biểu Phạm Xuân Hòa (Đồng Tháp), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết: Qua thanh tra 16.800 cửa hàng bán lẻ thì chỉ có 211 cửa hàng đóng cửa, trong đó phần lớn đóng cửa do sự cố kỹ thuật. Còn những nơi không có hàng thì theo Bộ trưởng, chủ yếu do nhận nguồn hàng từ Nhà máy Nghi Sơn. Do đơn vị này dừng đột ngột nên ảnh hưởng. Tuy nhiên, việc gián đoạn chỉ mất vài ngày, Bộ Công Thương đã chỉ đạo kịp thời để chia sẻ nguồn cung. Sau một vài ngày là khắc phục.
Về lo ngại tình trạng doanh nghiệp đầu mối găm hàng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ đã đã tiến hành thanh tra đồng bộ 33 doanh nghiệp đầu mối. Hiện đã có kết quả bước đầu. Tuy nhiên vẫn chưa có dữ liệu đầy đủ nên chưa thể báo cáo cụ thể. "Song nếu doanh nghiệp vi phạm dứt khoát sẽ xử lý theo quy định pháp luật. Cao nhất có thể rút giấy phép, đình chỉ kinh doanh", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định.
Tranh luận với phần trả lời của Bộ trưởng, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (đoàn Kiên Giang) cho rằng: Bộ trưởng nói nguồn cung không thiếu, chúng ta sẽ tăng cường nhập khẩu. Nguồn cung phụ thuộc vào nước ngoài như vậy thì các nhà máy lọc dầu trong nước có vai trò như thế nào trong việc bình ổn giá xăng dầu, bảo đảm nguồn cung trong nước? Bên cạnh Quỹ Bình ổn giá xăng dầu, Bộ trưởng có giải pháp nào căn cơ hơn để quản lý số lượng xăng dầu đưa ra thị trường trong nước, giá cả trên thị trường?
Trả lời tranh luận, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng “đây chính là ẩn số để giải phương trình nguồn cung xăng dầu trong nước”. Theo Bộ trưởng, trước đây chúng ta từng không có nhà máy lọc dầu nhưng vẫn không thiếu xăng dầu. Có nhà máy lọc dầu mà không áp dụng các chính sách cần thiết thì cũng không có giá tăng chênh lệch quá xa so với thế giới như vừa qua.
Hiện Nhà máy Bình Sơn hoạt động tương đối ổn định nhưng công suất chỉ chiếm 30- 35% nguồn cung ứng. Trong khi đó Nhà máy lọc dầu Nghi sơn là liên doanh và hoạt động không hiệu quả, với khó khăn nội tại chủ yếu là vấn đề tài chính và hiện các bên liên doanh đang được yêu cầu thực hiện đúng cam kết cung ứng xăng dầu.
Bộ trưởng Công Thương nhấn mạnh, chỉ khi nào có cam kết chắc chắn trước Bộ Công Thương rằng nguồn ở Nhà máy Nghi Sơn ra thị trường đảm bảo thì chúng tôi mới cho dừng nhập khẩu xăng dầu. Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan liên quan xử lý cho triệt để.
Nhiều đại biểu tiếp tục đặt vấn đề về vấn đề xăng dầu, trong đó, đại biểu Huỳnh Sang (đoàn Bình Phước) cho rằng, xăng dầu là mặt hàng chiến lược cần được quản lý, có điều tiết khoa học, chặt chẽ. Đại biểu cũng chia sẻ với những khó khăn trong điều hành cung ứng xăng dầu trong nước trước những diễn biến phức tạp của thị trường thế giới, đồng thời đặt câu hỏi về việc làm thế nào để bảo đảm căn cơ việc tiêu dùng của người dân, việc dự trữ của doanh nghiệp trong thời gian tới, nhất là khi thực tế một số nhà máy sản xuất, nhà máy lọc dầu trong nước đến nay vẫn chưa rõ về khả năng duy trì sản xuất?
Trước tình hình như vậy, theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, từ đầu năm 2022, Bộ Công Thương đã chủ động tham mưu cho Chính phủ và trực tiếp chỉ đạo nhập khẩu đủ sản lượng để bù vào thiếu hụt.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, hết quý I năm 2022 vẫn bảo đảm đủ nguồn cung xăng dầu cho nhu cầu trong nước. Cụ thể là đến giữa tháng Hai thì cả nước vẫn còn trữ lượng 3 triệu khối xăng dầu, đủ điều kiện đến hết tháng Ba. “Trong thời tới, các đầu mối của Bộ sẽ tăng cường nhập khẩu hơn mức bình thường (gấp đôi) để bảo đảm dự trữ trong bối cảnh biến động phức tạp của thị trường thế giới”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định.
Đặc biệt, về giá, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, liên Bộ Tài chính – Công Thương đã điều hành theo đúng quy định của pháp luật, tức là 10 ngày/lần và bám sát giá thế giới.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, “so sánh như vậy để thấy rằng giá xăng dầu trong nước đã được điều hành linh hoạt và phù hợp, mức hỗ trợ hiện tại đang ở mức dao động từ 500 - 1500 đồng/lít xăng dầu. Gần đây, khi giá tăng cao, Bộ Công Thương cùng các bộ, ngành liên quan đã tham mưu Chính phủ kiến nghị Quốc hội giảm thuế môi trường, qua đó giảm giá xăng dầu, hỗ trợ quá trình phục hồi kinh tế nhanh hơn. Cùng với đó, công tác thanh kiểm tra của ngành quản lý thị trường đã thực hiện ở hầu hết các cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Cây xăng nào vi phạm thì đều bị xử lý nghiêm để răn đe…
“Chúng tôi cam kết Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) nếu bảo đảm sản lượng từ nhà máy lọc dầu Nghi Sơn như cam kết thì lúc ấy mới dừng kế hoạch nhập khẩu dầu. Bộ Công Thương sẽ kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý triệt để vấn đề này”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Sau đó, trả lời thêm đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) về việc giá xăng dầu liệu có giảm trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, việc giảm giá xăng hay không phụ thuộc vào thị trường thế giới. Bộ Công Thương cam kết, trong biên độ tăng cao của thế giới, Bộ sẽ phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan tham mưu cho cấp có thẩm quyền điều chỉnh tăng trong mức chấp nhận được.
Và công cụ để thực hiện được điều này là Quỹ bình ổn, là thuế, phí, cuối cùng là áp dụng các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ trực tiếp các đối tượng chịu ảnh hưởng…
Minh An (T/h)
