Sáng 17/4, tại thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự cuộc gặp mặt, tri ân đầy ý nghĩa và xúc động với các chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ.
"Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các bậc lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân!
Kính thưa các bác, các cô chú - những chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia kháng chiến năm xưa!
Thưa các đồng chí lãnh đạo ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, tỉnh Điện Biên và địa phương, quý vị khách quý và đồng bào, đồng chí!
1. Trước hết, cho tôi chuyển lời chào trân trọng, lời thăm hỏi ân cần, lời chúc sức khỏe, lời chúc mừng tốt đẹp nhất của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến các bác, các cô chú, các anh chị chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, nhân dân các dân tộc tỉnh Điện Biên đã góp phần quan trọng làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
2. Cách đây 70 năm, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh – Người anh hùng dân tộc vĩ đại, Danh nhân văn hóa thế giới, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu, tiến hành trận quyết chiến quyết thắng Điện Biên Phủ, giành thắng lợi quyết định, đưa cuộc kháng chiến của dân tộc ta đến thắng lợi hoàn toàn. Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là bản anh hùng ca bất diệt, "Một dấu mốc bằng vàng chói lọi" trong lịch sử dân tộc ta, non sông đất nước ta.
Hôm nay, với niềm xúc động và những tình cảm sâu nặng, tại thành phố Điện Biên Phủ anh hùng với bề dày lịch sử, văn hóa lâu đời, nơi hội tụ, giao thoa của tinh thần yêu nước nồng nàn, chúng ta long trọng tổ chức cuộc gặp mặt, tri ân những chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử.
3. Trong giờ phút này, chúng ta thành kính tưởng nhớ và biết ơn vô hạn công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam anh hùng; chúng ta bồi hồi tưởng nhớ Đại tướng Võ Nguyên Giáp kính mến - Người anh Cả của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, những chiến sĩ, những đồng chí, đồng bào đã anh dũng hy sinh trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa; chúng ta tri ân sâu sắc đồng bào, chiến sĩ cả nước, các nước anh em, bạn bè quốc tế đã đoàn kết, đồng lòng, kề vai sát cánh, chia ngọt sẻ bùi để góp phần làm nên Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ và Việt Nam trở thành ngôi sao sáng của phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm sâu nặng từ đáy lòng mình, tôi trân trọng gửi tới các đồng chí lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, các chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến những tình cảm chân thành, sự tri ân sâu sắc, lời thăm hỏi thân thiết, quý mến và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.
Thưa quý vị đại biểu và đồng bào, đồng chí!
4. Điện Biên Phủ là một thung lũng lòng chảo rộng lớn ở vùng rừng núi Tây Bắc, có vị trí chiến lược quan trọng đối với chiến trường Đông Dương và cả Đông Nam Á. Thấy rõ vị trí quan trọng này, năm 1953, thực dân Pháp cho quân nhảy dù và không ngừng tăng thêm binh lực, vũ khí, trang thiết bị, khí tài quân sự, xây thêm nhiều công sự, đồn lũy…, biến Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm quân sự mạnh nhất Đông Dương, "một pháo đài bất khả xâm phạm".
- Đánh giá đúng tình hình và âm mưu, thủ đoạn của địch, tháng 12/1953, Bộ Chính trị đã sáng suốt quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ; Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp được chỉ định làm Chỉ huy trưởng. Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định: "Chiến dịch này là một chiến dịch rất quan trọng. Không những về quân sự mà cả về chính trị, không những đối với trong nước mà đối với quốc tế. Vì vậy, toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải hoàn thành cho kỳ được".
- Ngược lại với số quân đông, hoả lực mạnh, công sự vững chắc của địch, các chiến sĩ, đồng bào ta phải đối mặt với vô vàn hiểm nguy, gian khổ, khó khăn, thách thức: (i) Chúng ta ở vị thế là một nước nhỏ, phải chống lại sự xâm lược của những nước lớn, hùng mạnh hơn; (ii) Chúng ta phải chuyển hướng chiến lược từ "tránh chỗ mạnh, đánh chỗ yếu" sang tập trung lực lượng chủ lực thiện chiến để tiến công tiêu diệt những lực lượng tinh nhuệ nhất của địch; (iii) Địa hình rừng núi hiểm trở, có nhiều đèo cao, vực sâu; (iv) Lực lượng chủ lực của ta hạn chế về vũ khí, trang thiết bị; việc bảo đảm hậu cần, y tế, kỹ thuật cho chiến dịch lớn, dài ngày gặp vô vàn khó khăn, gian khổ.
5. Tuy nhiên, với tinh thần "Tất cả vì mặt trận", "Tất cả cho tiền tuyến", "Tất cả để chiến thắng", sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc được phát huy cao độ với ý chí quật cường, Đảng ta đã lãnh đạo quân và dân cả nước đoàn kết đồng lòng, dồn sức người, sức của để Điện Biên Phủ trở thành chiến thắng quyết định, đập tan dã tâm xâm lược của các thế lực đế quốc, thực dân; góp phần quan trọng giành lợi thế lớn trên bàn đàm phán Hiệp định Geneve, mở ra trang mới vẻ vang cho cách mạng, cho dân tộc Việt Nam năm 1954.
- Đó là chiến thắng của bản lĩnh, trí tuệ và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, của lương tri và phẩm giá con người, được thể hiện bằng sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược đúng đắn, sáng tạo, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, tài thao lược của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và các tướng lĩnh, cán bộ, chiến sĩ trên chiến trường.
- Đó là chiến thắng của chính nghĩa, của dân tộc Việt Nam anh hùng, của sự đoàn kết "quân với dân một ý chí", của tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường, quyết chiến và khát khao chiến thắng của toàn quân, toàn dân ta, vì "không có gì quý hơn độc lập, tự do".
- Đó là chiến thắng của sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại; trong đó có sự ủng hộ, giúp đỡ, hỗ trợ của các nước xã hội chủ nghĩa anh em và nhân dân tiến bộ, yêu chuộng hòa bình trên thế giới, nhất là các nước trên bán đảo Đông Dương.
- Chúng ta không bao giờ quên những tấm gương anh dũng, mưu trí, sáng tạo, làm rạng danh truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc ta như anh hùng Tô Vĩnh Diện, anh hùng Bế Văn Đàn, anh hùng Phan Đình Giót… cùng hàng ngàn, hàng vạn chiến sĩ, đồng bào đã kiên cường, dũng cảm không sợ hy sinh, gian khổ với tinh thần "thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ", "quyết tử để Tổ quốc quyết sinh".
- Chúng ta không bao giờ quên hình ảnh nhân dân ta từ nông thôn đến thành thị, từ miền núi đến miền xuôi, từ biển đảo đến đất liền, già, trẻ, gái, trai đều nghe theo tiếng gọi của Đảng và Bác Hồ, ra sức thi đua xây dựng hậu phương vững chắc, giết giặc lập công; hay hình ảnh của "binh chủng xe đạp thồ" với hàng nghìn chiếc ngày đêm vận chuyển trên cung đường dài gần 1,5 nghìn km, góp sức người, sức của bảo đảm điều kiện tốt nhất cho chiến trường, tiếp thêm ý chí quyết chiến, quyết thắng cho các lực lượng vũ trang trên tiền tuyến.
- Chúng ta không bao giờ quên tinh thần hăng hái, phấn khởi của các đoàn dân công lên đường với niềm tin tất thắng; hàng vạn người ngày đêm xẻ núi, bạt rừng, mở hàng nghìn km đường giao thông vận chuyển vũ khí, lương thực cho Chiến dịch. "…Và những chị, những anh ngày đêm ra tiền tuyến/ Mấy tầng mây gió lớn mưa to/ Dốc Pha Đin, chị gánh anh thồ/ Đèo Lũng Lô, anh hò chị hát/ Dù bom đạn xương tan, thịt nát/ Không sờn lòng, không tiếc tuổi xuân…"[1].
Và ngày hôm nay, chúng ta bồi hồi, xúc động được gặp lại những tấm gương, hình ảnh ấy, cảm nhận tinh thần hăng hái, phấn khởi ấy từ 139 đại biểu đại diện chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến có mặt tại đây - đại diện cho những người con ưu tú của đất nước đã cống hiến sức lực, máu thịt của mình để làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ - một trong những đỉnh cao chói lọi, kỳ tích vẻ vang và "cột mốc vàng" trong lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc ta; xứng đáng được ghi vào lịch sử như một Bạch Đằng, Chi Lăng, Đống Đa trong thời đại Hồ Chí Minh. Tôi vô cùng xúc động, như được tiếp thêm động lực, truyền cảm hứng và vui mừng khi thấy các bác, các cô chú, các anh chị, mặc dù hầu hết tuổi đã rất cao nhưng vẫn khỏe, minh mẫn và tràn đầy nhiệt huyết, nhất là khi chúng ta được lắng nghe chia sẻ, tâm sự của bác Bùi Kim Điều và bác Dương Chí Kỳ, rất xúc động, đầy cảm hứng và rất yêu đời.
Thưa quý vị đại biểu và đồng bào, đồng chí!
6. Những năm qua, với đạo lý "Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây", Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm và lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác đền ơn, đáp nghĩa với tinh thần trách nhiệm, tấm lòng trân trọng và sự biết ơn sâu sắc; đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách để hỗ trợ cụ thể, thiết thực đối với thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, những người có công với cách mạng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên và nghĩa tình, trách nhiệm, tri ân sâu sắc, nhân văn.
- Đặc biệt, tôi vui mừng được biết, hướng tới kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, hưởng ứng Chương trình "Triệu tấm lòng yêu thương - Nghìn mái nhà hạnh phúc", tỉnh Điện Biên đã hoàn thành 100% việc làm nhà Đại đoàn kết cho 5 nghìn hộ gia đình nghèo và cận nghèo, thể hiện sự quan tâm sâu sắc, hưởng ứng tích cực của các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, địa phương, các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.
- Bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, chúng ta vẫn băn khoăn, lo lắng, day dứt, trăn trở và cảm thấy có lỗi khi đời sống của một bộ phận thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, gia đình người có công với cách mạng còn khó khăn; nhiều liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, chưa xác định được danh tính... vẫn nằm lại trên mảnh đất Tây Bắc lịch sử anh hùng.
7. Thời gian tới, tôi đề nghị các cấp, các ngành, các địa phương tiếp tục thực hiện thật tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đẩy mạnh hơn nữa công tác chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ cụ thể:
- Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về sự hy sinh, cống hiến to lớn của những người có công với cách mạng để thúc đẩy khơi dậy lòng yêu nước, phát huy mạnh mẽ truyền thống "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ người trồng cây" và tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc, ý thức trách nhiệm đối với lịch sử và khát vọng cống hiến cho non sông, cho Tổ quốc.
- Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách ưu đãi người có công, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người có công và gia đình có công với cách mạng. Quan tâm hơn nữa đến người có công có hoàn cảnh khó khăn, sống cô đơn, không nơi nương tựa, các gia đình người có công ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
- Tiếp tục thực hiện hiệu quả cuộc vận động "Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng", bảo đảm người có công và gia đình có mức sống từ trung bình khá trở lên trong địa bàn; tích cực ủng hộ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa để giúp các gia đình chính sách khắc phục khó khăn, cải thiện cuộc sống; không để người có công nào không được hưởng chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta.
- Đẩy mạnh nghiên cứu ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ cụ thể, thiết thực, tạo điều kiện thuận lợi, phát huy vai trò của người có công, thương binh, bệnh binh và gia đình có công với cách mạng, nhất là trong sản xuất kinh doanh, kinh tế hộ gia đình, kinh tế tập thể.
- Chú trọng xây dựng và chỉnh trang không gian, cảnh quan nghĩa trang liệt sĩ bảo đảm khang trang, sạch đẹp, thể hiện sự thiêng liêng, tôn kính, để nơi đây trở thành "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng hào hùng của dân tộc cho các thế hệ mai sau.
- Đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ trong quản lý dữ liệu thông tin, hình ảnh, kỷ vật về các anh hùng, liệt sĩ, thương bệnh binh; xác định ADN đối với các trường hợp liệt sĩ chưa rõ thông tin, đây là việc làm hết sức ý nghĩa và Chính phủ đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư cho lĩnh vực này.
Nhân dịp này, tôi đề nghị Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Điện Biên tiếp tục kế thừa, phát huy tinh thần và chiến thắng Điện Biên Phủ, đoàn kết, chung sức, đồng lòng xây dựng, phát triển tỉnh Điện Biên nhanh và bền vững, giữ vững biên cương vùng Tây Bắc của Tổ quốc, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc. Đây cũng là mong muốn và gửi gắm của lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
Nhân cuộc gặp gỡ hôm nay, tôi mong muốn và tin tưởng các bác, các cô chú, các anh chị chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến sẽ không ngừng phát huy truyền thống, ý chí tự lực, tự cường, tiếp tục cống hiến sức lực, trí tuệ, luôn là tấm gương sáng, sôi động; tạo động lực, truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ noi theo.
Thưa quý vị đại biểu và đồng bào, đồng chí!
8. Ðã 70 năm trôi qua nhưng ý nghĩa và bài học lịch sử của Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vẫn luôn là động lực mạnh mẽ, tiếp thêm sức mạnh to lớn, niềm tin vững chắc cho toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân ta phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn nữa, hành động quyết liệt hơn nữa, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, xây dựng đất nước Việt Nam ta ngày càng hùng cường, thịnh vượng, Nhân dân ngày càng hạnh phúc, ấm no.
Về nguyện vọng, mong muốn, căn dặn của các bác, các anh chị, chúng tôi sẽ nghiên cứu, tiếp thu và có hành động cụ thể để thực hiện, đây cũng là sự tri ân sâu sắc với những người có công với cách mạng.
Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin kính chúc các chiến sĩ Điện Biên, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến và các đồng chí, quý vị đại biểu mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công!
Xin trân trọng cảm ơn!