Chính sách về nhà ở phải đi kèm cải cách chế độ tiền lương

Cải cách chế độ tiền lương để đảm bảo khả năng chi trả của người dân

Đây là những nhận định của GS Đặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trong Tọa đàm trực tuyến: “Tháo gỡ điểm nghẽn nhà ở xã hội” do Báo Thanh Niên tổ chức ngày 31/5, tại Hà Nội.

Tham dự buổi tọa đàm có bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước); ông Hà Quang Hưng, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng); GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN-MT; ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình; ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội), bà Đặng Thị Phương Thảo, Phó tổng biên tập Báo Thanh Niên.

GS Đặng Hùng Võ nhìn nhận, về kiến nghị của Hà Nội là giải quyết đất công xen kẹt trong phạm vi ranh giới dự án đầu tư thì rất nhiều nơi gặp khó khăn, chứ không riêng gì địa phương nào.

Đó cũng là nguyên nhân gây ách tắc trong việc phê duyệt dự án nhà ở từ rất lâu, trong đó có cả TP.HCM. Thực tế đang đặt ra rất nhiều nhu cầu lớn, nhưng người làm quản lý chưa nhận thức đầy đủ, chưa đưa vào sửa đổi pháp luật.

"Về NOXH, tôi cho rằng hiện nay vẫn có quan niệm cũ là phải có sự bao cấp của Nhà nước như: đất đai không thu tiền, vốn làm nhà phải có ưu đãi… Tuy nhiên, thực tế rất nhiều doanh nghiệp có thể vận dụng sức của mình để giải quyết được vấn đề NOXH, giống như làm nhà ở thương mại giá rẻ. Lúc này, chúng ta cần phải tính đến những ưu đãi nhất định cho loại hình nhà ở thương mại giá rẻ vì đó là phân khúc ngay sát kề với NOXH", ông Võ nói.

Hơn nữa, theo quan điểm của Ngân hàng Thế giới, cũng không nên có quan niệm là NOXH mà phải chuyển sang nhà ở thương mại giá rẻ với ưu đãi nhất định về thuế, tiếp cận đất đai, vốn.

Ngoài ra, cần đi kèm với chính sách về nhà ở là cải cách chế độ tiền lương, chế độ phúc lợi… mới tạo nên tổng thể giải quyết được vấn đề an sinh xã hội. Các doanh nghiệp nên đào sâu hơn nữa vào quá trình phát triển phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ. Sức doanh nghiệp có thể tạo ra được áp dụng công nghệ xây dựng, công nghệ vật liệu xây dựng làm giá thành nhà ở giảm đi rất nhiều.

Dù vậy, GS Đặng Hùng Võ lưu ý, hiện nay doanh nghiệp cũng đưa ra việc giảm xi măng, sắt thép…, như vậy là giảm chất lượng, là không ổn.

Đồng quan điểm này, bà Đặng Thị Phương Thảo, Phó tổng biên tập Báo Thanh Niên chia sẻ: "Nhu cầu NOXH cũng là nhu cầu của người trẻ. Những người mới lập nghiệp, những vợ chồng trẻ là công nhân, trí thức rất có nhu cầu tìm kiếm tổ ấm vừa với khả năng tài chính của mình, vừa đảm bảo chất lượng cuộc sống để cống hiến cho công việc, phát triển sự nghiệp”. 

Từ buổi tọa đàm này, nhà báo Đặng Thị Phương Thảo mong muốn các chuyên gia cùng chia sẻ, góp ý, tìm kiếm các giải pháp để tham mưu với Đảng, Nhà nước tháo gỡ khó khăn.

Giải pháp tổng thể nhằm tháo gỡ vướng mắc cho nhà ở xã hội

Bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước), chia sẻ trong tọa đàm, vướng mắc hiện nay nằm trong quy định, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, quỹ đất, ưu đãi thu hút nhà đầu tư… 

“Ở góc độ ngân hàng, chúng tôi cho rằng cần có giải pháp tổng thể để tháo gỡ khó khăn vướng mắc, để tăng thanh khoản cho thị trường, khi mà có nguồn cung thì dòng vốn cho NOXH sẽ được khơi thông”, bà Giang cho biết.

Vụ trưởng Vụ Tín dụng nói thêm,  tại Nghị quyết 33 của Chính phủ và văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng đã giao quyền các tỉnh, thành phố lên danh mục, phê duyệt danh mục dự án NOXH. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước mong muốn các địa phương khẩn trương rà soát phê duyệt danh mục các dự án để đăng công khai, từ đó các ngân hàng thương mại có cơ sở xem xét cho vay.

Bà Giang khẳng định, ngành ngân hàng, cụ thể là 4 ngân hàng nhà nước đã sẵn sàng nguồn lực triển khai chương trình, tuy nhiên đến nay chưa phát sinh kết quả.

Ông Bùi Tiến Thành, Trưởng phòng Phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội) cũng nêu ra 3 góp ý nhằm thúc đẩy tiến độ triển khai dự án nhà ở nói chung, NOXH nói riêng.

Một, trình tự thủ tục hành chính đầu tư NOXH cần rút ngắn. Hai, cần phải rà soát, bãi bỏ những quy định thủ tục hành chính không cần thiết vì với phân khúc NOXH, doanh nghiệp chỉ được hưởng lợi nhuận 10% là tối đa, không giống như dự án thương mại khác. Ba, thủ tục giải phóng mặt bằng cần có quy định giải quyết cụ thể để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.

Trong khi đó, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, tăng nguồn cung mới hạn chế được tiêu cực trong phân phối nhà ở xã hội.

“Như tôi đã nói ở phần đầu về tạo quỹ đất, thủ tục hành chính, nguồn vốn… phải được khơi thông. Đồng thời, cần có cơ chế hỗ trợ tốt hơn, thực chất hơn cho chủ đầu tư mới thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia. Như định mức lợi nhuận hiện nay cao nhất là 10%, nhưng trong tương lai các mức ưu đãi cao hơn như 15%, 20%... thì cần nghiên cứu xem xét sao cho thực chất, đúng mức. Tuy nhiên, cũng cần làm cho doanh nghiệp hiểu về vai trò, nghĩa vụ chính trị đối với xã hội”, ông Hưng nói.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cũng nói thêm, gần đây, trong quá trình sửa đổi, bổ sung luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản, Bộ Xây dựng cũng đã đề xuất với Chính phủ trình ra Quốc hội hỗ trợ nhiều chính sách ưu đãi thực chất hơn cho doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH trong giai đoạn tiếp theo.

“Về vấn đề có nên mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách NOXH, tôi cho rằng với 10 nhóm hiện hành đã là rất lớn. Trước mắt, cần tập trung giải quyết thấu đáo rồi mới rà soát, nghiên cứu sau. 10 nhóm đối tượng được ưu tiên mua NOXH như quy định hiện hành cũng đã được rà soát, nghiên cứu rất kỹ càng trước khi đưa vào Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH, nhà ở công nhân đã được Thủ tướng phê duyệt.

Nhu cầu của các địa phương rà soát đăng ký gửi Bộ Xây dựng là khoảng 1,8 triệu căn hộ, nhưng từ nay đến năm 2030 cần tập trung giải quyết được ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH. Với điều kiện kinh tế, xã hội như hiện nay, để giải quyết được mục tiêu 1 triệu căn hộ NOXH cũng không đơn giản, phải là sự nỗ lực quyết tâm, cố gắng phối hợp của nhiều cơ quan, ban, ngành, địa phương…”, ông Hưng nói thêm.

Nhung Đỗ