THCL Những năm qua, tình trạng buôn lậu thuốc lá diễn biễn biến hết sức phức tạp. Theo thống kê của Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam thì thuốc lá lậu chiếm trên 20% tổng thị phần. Tình trạng buôn lậu thuốc lá khiến ngân sách thất thu một khoản thuế rất lớn.

Trọng điểm là các tỉnh, thành phố như Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Trị, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh... Về chủng loại thuốc lá điếu nhập lậu cũng ngày càng đa dạng. Nếu như trước đây, thuốc lá nhập lậu chủ yếu là nhãn hiệu JET và HERO thì hiện nay, xuất hiện thêm nhiều loại mới rẻ hơn như LUXURY, LEAGUE, CAMBO, RAM, RAISON (giá từ 2.700 - 4.000 đồng/bao); MINE, GEM (4.000 đồng/bao); GOLDEN DEER (9.000 đồng/bao)…

Qua báo cáo của các cơ quan hải quan, quản lý thị trường, cảnh sát kinh tế... có thể thấy, hoạt động buôn lậu thuốc lá điếu ngày càng được tổ chức có tính chất hệ thống và quy mô ngày càng lớn. Các đối tượng là đầu nậu đã hình thành các đầu mối buôn lậu "tổng kho" quy mô lớn, điều hành mạng lưới vận chuyển thuê thuốc lá nhập lậu xuyên quốc gia. Các đối tượng còn tổ chức đội quân "chim lợn" sử dụng các phương tiện thông tin liên lạc hiện đại để theo dõi mọi hoạt động của các cơ quan chức năng chống buôn lậu và thông báo cho đồng bọn chủ động đối phó. Bên cạnh đó, các đối tượng cũng tìm hiểu, nghiên cứu, nắm rõ các quy định của pháp luật liên quan đến lĩnh vực kinh doanh thuốc lá hòng lách luật, chia nhỏ, xé lẻ thuốc lá để cất giấu, vận chuyển bằng các phương tiện như xe máy, xe ô tô du lịch..., khi bị bắt giữ thì chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trước tình hình đó, các cơ quan quản lý và liên quan như Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Bộ Công an... đã tăng cường kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu, biên giới và quản lý thị trường nội địa, thường xuyên kiểm tra các điểm bán buôn, bán lẻ thuốc lá nhập lậu để kịp thời phát hiện, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm, nhưng kết quả xử lý chủ yếu là xử phạt vi phạm hành chính, số vụ buôn lậu thuốc lá bị xử lý hình sự chỉ chiếm 0,95% tổng số vụ bị bắt giữ.

Ngày 26/11/2014, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đối Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng thuốc lá nâng từ 65% lên 75% từ ngày 1/7/2015 và lên 85% vào năm 2018. Điều này sẽ kéo theo sự chênh lệch về giá, từ đó dẫn đến tình trạng buôn lậu gia tăng, các đối tượng sẽ bất chấp mọi thủ đoạn để nhập lậu thuốc lá vào nội địa. Do đó, đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá - vốn đã là một bài toán nan giải thì trong thời gian tới lại càng trở thành một thách thức thực sự đối với các lực lượng chức năng chống buôn lậu.

Tuệ - Quyên (Thương hiệu & Công luận)