Có nên sử dụng quỹ dự trữ ngoại hối để kích cầu nền kinh tế?

Theo TS Lê Xuân Nghĩa, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia đưa ra kiến nghị: “Hiện nay, dự trữ ngoại tệ của ngân hàng trung ương rất lớn, hơn 100 tỷ USD, cao gấp tới 4 lần dự trữ ngoại tệ năm 2009. Đây là nguồn lực có sẵn rất lớn, Chính phủ nên hoán đổi một phần ngoại tệ để lấy nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp”.

Cụ thể, theo ông Nghĩa, so với quy mô GDP (340 tỷ USD), thì gói tín dụng 100.000 tỷ đồng là quá nhỏ, không thể tạo ra sức bật giúp nền kinh tế hồi phục. Do đó, Chính phủ nên hoán đổi một phần ngoại tệ để lấy nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp. Trái lại, có kiến cho rằng, những bất ổn của nền kinh tế dự báo còn kéo dài, nội tại nền kinh tế Việt Nam còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, nếu dự trữ ngoại hối không đảm bảo thì hậu quả sẽ xảy ra, sẽ không thể lường trước được.

Điển hình như các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, châu Âu… đều đưa ra các gói hỗ trợ lớn tương đương 27 - 60% GDP, bởi vậy ông Nghĩa cho rằng, Việt Nam không nên quá “khắt khe” về nguồn lực, mà phải đi vay để triển khai các gói hỗ trợ doanh nghiệp. 

Không đồng tình với quan điểm trên,  ông Đào Minh Tú – Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước lại cho rằng: “Chính sách tỷ giá của một quốc gia là vô cùng quan trọng. Chính sách tỷ giá ổn định thì doanh nghiệp, người nắm giữ ngoại tệ, doanh nghiệp FDI mới có thể yên tâm, không sinh ra kỳ vọng hưởng lợi khi tỷ giá thay đổi. Quỹ Dự trữ ngoại hối quốc gia là để phục vụ điều hành tỷ giá. Ngân hàng Nhà nước phải nỗ lực rất nhiều năm mới đạt được mức dự trữ quốc gia như hiện nay.”

Nhiều chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, việc dự trữ ngoại hối của Việt Nam tiếp tục gia tăng trong thời gian gần đây đã góp phần ổn định tỷ giá. Thực tế trong suốt 2 năm vừa qua, do ảnh hưởng của đại dịch đến nền kinh tế thế giới. Khảo sát từ đầu năm đến nay, đồng nội tệ nhiều nước trong khu vực đã mất giá mạnh bởi đà tăng giá của USD và lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ. Mặc dù vậy, VND là một trong số ít đồng tiền ổn định, thậm chí còn tăng giá so với USD.

Theo TS. Cấn Văn Lực chia sẻ, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, tổng chi phí mà Chính phủ hỗ trợ doanh nghiệp năm 2021 chỉ dưới 1% GDP, cần xem xét có gói hỗ trợ tổng thể tiếp theo, song phải trên cơ sở cân nhắc, tính toán dư địa chính sách tài khóa và tiền tệ ở mức phù hợp.

Cùng với đó, Công ty chứng khoán SSI cũng đưa ra phân tích, cán cân thương mại sẽ được cải thiện vào giai đoạn cuối năm, trong khi đó dòng kiều hối thường sẽ tăng mạnh vào cuối năm. Nguồn cung - cầu ngoại tệ trên thị trường sẽ tương đối cân bằng và giúp tỷ giá USD/VND tiếp tục duy trì trạng thái ổn định.

Ông Đào Minh Tú, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng khẳng định: Tăng trưởng GDP có thể thấp, nhưng việc ổn định tỷ giá là điều kiện tuyệt vời cho doanh nghiệp. Trong bối cảnh giãn cách do dịch bệnh, kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp có thể bị đình trệ, nhưng đó là ảnh hưởng trong ngắn hạn, nhất thời. Ngược lại, nếu tỷ giá bấp bênh, nhà đầu tư nước ngoài sẽ rất e ngại. Chính vì vậy, Chính phủ rất quan tâm và có quỹ dự trữ ngoại hối 100 tỷ USD để làm nền tảng tạo ra sự điều hành tỷ giá được ổn định. Sử dụng quỹ dự trữ này là vấn đề đại sự.

Huyền Cao