Virus A/H5N1 nguy hiểm
Cúm A/H5 (còn được gọi là cúm A/H5N1, cúm gia cầm) là bệnh truyền nhiễm cấp tính rất nguy hiểm ở người và động vật, do virus cúm tuýp A, chủng H5N1, thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra.
Thạc sĩ, bác sĩ Ngô Thị Mai Phương (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM) cho biết hiện có 9 phân nhóm virus cúm A/H5 đã được biết đến, bao gồm: A (H5N1), A (H5N2), A (H5N3), A (H5N4), A (H5N5), A (H5N6), A (H5N7), A (H5N8), A (H5N9). Trên thế giới, hầu hết virus A/H5 được xác định ở các loài gia cầm, chim hoang.
Cúm A/H5 là một dạng cúm do virus cúm A/H5N1 gây ra. Đây là một loại virus cúm gây ra dịch bệnh cúm gia cầm, có khả năng lây lan từ gia cầm sang người và gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
Cúm A/H5N1 được xem là một dạng cúm nguy hiểm và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt trong việc phòng tránh và điều trị. Cúm A/H5N1 chủ yếu lây lan từ gia cầm sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với phân, nước tiểu hoặc dịch từ đường hô hấp của gia cầm nhiễm virus.
Nhiều bệnh nhân mắc cúm A/H5N1 tử vong
Hiện tại chưa có bằng chứng cho thấy cúm A/H5N1 lây từ người sang người, virus A/H5N1 là chủng cúm độc lực cao, người bị nhiễm thường diễn tiến nặng và tử vong với tỷ lệ cao (~50%).
Chiều 24/03, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đã có thông tin về trường hợp mắc cúm A/H5N1 tại Khánh Hoà tử vong. Đây là bệnh nhân nam, 21 tuổi, cư trú tại thôn Tân Ninh, xã Ninh Trung, thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.
Ngày 19/03, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hòa đã lấy mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân để xét nghiệm; theo kết quả xét nghiệm ngày 20/03, bệnh nhân dương tính với cúm A/H5 và kết quả khẳng định của Viện Pasteur Nha Trang ngày 22/03/2024 xác định bệnh nhân dương tính với cúm A/H5N1. Do bệnh tình diễn tiến nặng, bệnh nhân đã tử vong vào ngày 23/03.
Theo kết quả điều tra dịch tễ, vào dịp trước và sau Tết Nguyên đán 2024, bệnh nhân có đi bẫy chim hoang dã ở gần khu vực bệnh nhân sinh sống; xung quang khu vực gia đình bệnh nhân sinh sống không có hiện tượng gia cầm ốm, chết. Các trường hợp tiếp xúc gần với bệnh nhân được lập danh sách và theo dõi sức khỏe hàng ngày; đến nay chưa phát hiện thêm trường hợp mắc mới.
Đây là trường hợp mắc cúm A/H5N1 thứ hai kể từ năm 2014 sau nhiều năm không ghi nhận trường hợp mắc bệnh trên người tại Việt Nam.
Trước đó, vào tháng 10/2022, tại Phú Thọ đã ghi nhận 01 trường hợp mắc cúm A/H5N1 trên người. Tích lũy từ 2003 đến nay, cả nước ghi nhận 128 người nhiễm cúm A/H5N1, trong đó có 65 người tử vong (50,8%).
Trên thế giới, từ cuối năm 2023 đến nay, ghi nhận nhiều đợt bùng phát cúm gia cầm trên động vật ở tất cả các khu vực, chủ yếu là do chủng virus cúm A(H5N1).
Thời điểm này đang là giai đoạn chuyển mùa, thời tiết thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các loại mầm bệnh phát triển. Bộ Y tế nhận định, trong thời gian tới vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cúm gia cầm sang người.
Để chủ động phòng, chống dịch cúm A/H5N1 lây từ gia cầm sang người, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:
1) Không ăn gia cầm, các sản phẩm gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc; đảm bảo ăn chín, uống sôi; rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
2) Không giết mổ, vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.
3) Khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn.
4) Hạn chế tiếp xúc, giết mổ, ăn các loại động vật hoang dã, đặc biệt là chim.
5) Khi có biểu hiện cúm như sốt, ho, đau ngực, khó thở có liên quan đến gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.
Theo Cục Y tế dự phòng thì, từ đầu năm 2024 đến nay ghi nhận 06 ổ dịch cúm gia cầm tại 06 tỉnh, thành phố gồm Bắc Ninh, Ninh Bình, Khánh Hòa, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An và Tiền Giang.
Xuân Hải (t/h)