Quyết định 1034/QĐ-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt Kế hoạch hỗ trợ đưa hộ sản xuất nông nghiệp lên sàn thương mại điện tử (TMĐT) Voso và Postmart với mục tiêu hỗ trợ đưa các hộ sản xuất nông nghiệp đăng ký tham gia các sàn TMĐT để kết nối, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, thêm các kênh phân phối mới, mở rộng thị trường trong nước và quốc tế; hướng tới đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên các sàn TMĐT thông qua các doanh nghiệp bưu chính, đồng thời Kế hoạch được kỳ vọng cùng với các Bộ chuyên ngành thông qua các sàn TMĐT và nền tảng số cung cấp các thông tin hữu ích cho các hộ sản xuất nông nghiệp như thông tin thị trường nông sản, dự báo nhu cầu và năng lực sản xuất nông sản, thông tin thời tiết, mùa vụ, giống, phân... từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế số nông nghiệp, nông thôn.
Lan tỏa sâu rộng
Bà Nguyễn Thị Minh Huyền - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (TMĐT&KTS), Bộ Công Thương cho biết, với chủ trương và quan điểm quản lý của Đảng và Chính phủ là quản lý đồng thời với việc thúc đẩy và phát triển TMĐT và kinh tế số, Cục TMĐT&KTS chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp lớn đã được phê duyệt tại Quyết định 645/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Hoàn thiện thể chế chính sách nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của TMĐT tại Việt Nam; Nâng cao năng lực quản lý và đấu tranh chống các hành vi gian lận trong TMĐT; Các giải pháp xây dựng thị trường, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh trong TMĐT và nâng cao niềm tin của người tiêu dùng trong TMĐT; Tăng cường hệ thống hạ tầng và các dịch vụ hỗ trợ cho TMĐT (hạ tầng logistics TMĐT, hạ tầng thanh toán TMĐT); Nhóm giải pháp ứng dụng TMĐT để đẩy mạnh xuất khẩu các ngành hàng chủ lực, đồng thời mở rộng tiêu thụ hàng hóa tại thị trường nội địa và thúc đẩy phát triển TMĐT tại các địa phương.
Với vai trò quản lý nhà nước về TMĐT, Cục TMĐT&KTS cũng đang triển khai các hoạt động nhằm đảm bảo việc lưu thông hàng hóa thông qua TMĐT. Cụ thể như việc lên phương án kịp thời tháo gỡ những khó khăn trong vận chuyển hàng hóa thiết yếu, tăng cường nguồn cung hàng hóa, giảm áp lực cho các tỉnh thành trong thời gian giãn cách, cũng như đề xuất các địa phương tạo điều kiện cho đội ngũ nhân viên giao hàng TMĐT được phép hoạt động. Cục cũng đã có những báo cáo, đề xuất kịp thời với Ban chỉ đạo, Tổ công tác đặc biệt của Bộ Công Thương để tháo gỡ khó khăn, đảm bảo lưu thông hàng hóa, trong đó có mặt hàng nông sản và rau củ quả tươi sống.
Về hoạt động phát triển thị trường TMĐT, từ cuối năm 2019, với mục tiêu hỗ trợ các phát triển sản phẩm Việt, hàng hoá của doanh nghiệp Việt trên các sàn TMĐT, Cục TMĐT&KTS đã ký kết Thỏa thuận hợp tác chiến lược với Tổng công ty Bưu chính Viettel (Viettel Post - Sàn TMĐT Voso) và Sàn TMĐT Sendo để xây dựng “Gian hàng Việt trực tuyến Quốc gia” trên các TMĐT. Đây cũng là hoạt động triển khai Cuộc vận động “Người Việt ưu tiên dùng hàng Việt” do Bộ Chính trị phát động đã có hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ những năm vừa qua và thông qua Cổng thông tin chính thức tuhaoviet.vn
Hiện chương trình đang được triển khai mạnh mẽ và rộng khắp các tỉnh/thành trên cả nước và tiếp tục mở rộng ra các sàn TMĐT lớn khác như Tiki, Postmart, Shopee và Lazada với các hình thức triển khai khác nhau, được sự ủng hỗ và hỗ trợ của lãnh đạo các tỉnh, sở ban ngành và doanh nghiệp ở địa phương. Qua thời gian gần 1 năm chính thức vận hành tổ chức, hoạt động kết nối TMĐT ở các tỉnh, thành phố như Hà Nội, Sơn La, Quảng Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, TP Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Sóc Trăng, Tiền Giang, Trà Vinh, Bến Tre, Cần Thơ, Đồng Nai, Lạng Sơn, Hà Tĩnh…, hàng nghìn lượt doanh nghiệp đã được tiếp cận và phổ biến về chương trình, hiện tại có hàng trăm sản phẩm được lựa chọn kỹ lưỡng đã được đưa lên “Gian hàng Việt trực tuyến”. Hiện tại, độ phủ của chương trình đã rất rộng và được cộng đồng doanh nghiệp khắp các tỉnh/thành đánh giá cao.
Có thể kể đến một số chương trình tiêu biểu như: Chương trình “Ngày Đặc sản Sơn La” và “Ngày hội xứ Dừa - Quê hương Bến Tre”, “Phiên chợ nông sản Việt”, “Tuần lễ nông sản Việt” kết nối trực tiếp tới nhà vườn, sản phẩm nông sản được cam kết theo tiêu chuẩn Vietgap, Global Gap và dán nhãn tem truy xuất nguồn gốc, chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm tổ chức phân phối trên các sàn TMĐT. Nhóm hàng nông sản đã được tổ chức tiêu thụ trên các sàn TMĐT lớn như: Hành tím Sóc Trăng, khoai lang tím Vĩnh Long, bưởi da xanh Bến Tre, sầu riêng Ri6 Trà Vinh, vải thiều Hải Dương, Bắc Giang, bơ Đắk Nông, mận, xoài Sơn La, lê thơm Tai Nung Lào Cai, nho xanh Ninh Thuận, nhãn lồng Hưng Yên và sắp tới đây là các sản phẩm khác như nhãn xuồng Bến Tre, na Chi Lăng Lạng Sơn, bưởi Phúc Trạch… 
Hiệu quả thiết thực
Với các sự kiện như vậy, hàng trăm tấn nông sản thực phẩm, sản phẩm OCOP đã được hỗ trợ tiêu thụ thông qua kênh TMĐT mà Bộ Công Thương đã và đang triển khai. Riêng chương trình hỗ trợ tiêu thụ vải thiều Bắc Giang, theo thống kê tổng hợp cho biết khoảng trên 9.000 tấn vải thiều Bắc Giang đã được tiêu thụ với gần 1 triệu đơn hàng trên 6 sàn TMĐT tham gia (không tính các kênh trực tuyến và mạng xã hội khác). Cùng thời gian đó, Cục TMĐT&KTS phối hợp với Viettel Post từng bước phát triển ứng dụng TMĐT xuyên biên giới “Vỏ Sò Global” dành cho doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam và đã xuất khẩu thí điểm hơn 3 tấn đặc sản trái cây đạt chuẩn xuất khẩu sang thị trường Đức thông qua TMĐT xuyên biên giới. Chương trình “Ứng dụng TMĐT giúp hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm tỉnh Đồng Tháp” với sự tham gia của 2 sàn TMĐT tại Việt Nam bao gồm: Voso và PostMart đã hỗ trợ hơn 500 sản phẩm của hơn 100 doanh nghiệp tại địa bàn tỉnh Đồng Tháp đưa lên phân phối ở trên sàn TMĐT Voso.vn và PostMart.vn.
Ngoài nhóm hàng nông sản, Chương trình “Gian hàng Việt trực tuyến Quốc gia” vẫn tiếp tục triển khai hỗ trợ các sản phẩm Việt, thương hiệu Việt uy tín, phát triển trên kênh TMĐT với nhóm sản phẩm công nghiệp, thực phẩm chế biến… như Vinamilk, Mộc Châu Milk, Văn phòng phẩm Thiên Long, Điện Quang, Tôn Hoa Sen, Ba Huân…
Trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp ở nhiều tỉnh, thành phố nhất là khu vực phía Nam, Cục TMĐT&KTS cũng đã chủ động phối hợp với các sàn TMĐT triển khai các chương trình đặt hàng nông sản, hàng thiết yếu, thực phẩm tươi sống tạo điều kiện mua sắm cho người dân trên các kênh trực tuyến như Chương trình “Đi chợ tại nhà” hay “Tuần lễ Nông sản Việt” của sàn TMĐT Sendo, chương trình “Thực phẩm bình ổn” của ShopeeFarm; “Đi chợ Online” trên Lazada hay các chương trình kết hợp đặt hàng online-offline trên sàn TMĐT Voso và Postmart.
Theo ông Nguyễn Khắc Lịch - Giám đốc Sở thông tin và Truyền thông tỉnh Lạng Sơn, là một trong những tỉnh đầu tiên triển khai Kế hoạch 1034, Lạng Sơn đã bước đầu đạt được những kết quả khả quan. Nhiều hộ gia đình đã tiên phong trong việc mở rộng kinh doanh trên nền tảng số. Tính đến ngày 10/8, Lạng Sơn đã tạo được 4.445 gian hàng, số ví điện tử/tài khoản thanh toán điện tử là 2.971, số đơn hàng 2.759 đơn, 3.500 loại sản phẩm, tổng doanh thu 518.966.000 đồng. Tuy nhiên, ông Nguyễn Khắc Lịch cũng đề xuất 2 sàn cần nâng cấp công nghệ để phù hợp hơn với tình hình thực tế tại tỉnh, phát triển các cửa hàng số, tài khoản thanh toán điện tử, chú ý đến việc xây dựng thương hiệu cho từng hộ gia đình…
Đại diện Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Hưng Yên cho biết, hiện tại, hơn 200 sản phẩm nông sản Hưng Yên đã lên sàn TMĐT, trong đó có 55 sản phẩm OCOP của tỉnh. Tuy nhiên, Hưng Yên đang gặp một số khó khăn, vướng mắc như thói quen của bà con nông dân chủ yếu là buôn bán qua thương lái, kỹ năng bán hàng qua các sàn TMĐT còn hạn chế. Đại diện Sở TT&TT Hưng Yên đề xuất các sàn TMĐT cần bố trí lực lượng hỗ trợ tại chỗ để hướng dẫn bà con nông dân các kỹ năng như đăng ký tài khoản, đưa các sản phẩm lên sànTMĐT...
Minh Anh
