Đổi mới chính sách đối với đồng bào dân tộc

Tổ chức và đổi mới hiệu quả

Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư về nhiều chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số (DTTS) và đã được thông qua tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV.

Đoàn giám sát của Quốc hội đã chỉ rõ những mặt được và hạn chế trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2012 - 2018. Trong giai đoạn tiếp theo, Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện và chỉ đạo thực hiện chính sách một cách hiệu quả hơn nữa.

Thời gian vừa qua, đã triển khai được nhiều Đề án như: “Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017 - 2021”, “Cấp một số ấn phẩm, báo chí cho vùng DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2019 - 2021”, “Thí điểm cấp ra-đi-ô cho vùng DTTS và miền núi, vùng đặc biệt khó khăn giai đoạn 2017 - 2020”...

Tạo chuyển biến về nhận thức và ý thức tự giác chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, củng cố niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước, vận động đồng bào các dân tộc xây dựng xã hội lành mạnh, sống và làm việc theo Hiến pháp, pháp luật, nhằm ổn định chính trị, tạo sự đồng thuận xã hội, thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển bền vững vùng DTTS và miền núi.

Hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng công nghệ thông tin nhằm góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng DTTS với những địa bàn phát triển khác trên cả nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Ngày 15/5/2019, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Vận động nguồn lực xã hội hỗ trợ trẻ em các xã đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2019 - 2025”. Qua đó, vận động các nguồn lực xã hội để hỗ trợ trẻ em các xã đặc biệt khó khăn, đặc biệt là vùng DTTS và miền núi cải thiện sức khỏe, dinh dưỡng, hỗ trợ bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ mầm non, tiểu học; trẻ em có đầy đủ các hoạt động vui chơi, văn hóa.

Thực hiện triển khai Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số” năm 2019, tuyên truyền và giải thích cho đồng bào DTTS hiểu những tác hại của hôn nhân cận huyết thống cũng như tảo hôn và là một trong những lực cản đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, tiến bộ xã hội và sự phát triển bền vững của vùng dân tộc thiểu số.

Tiếp tục rà soát, cân đối, ưu tiên đầu tư bố trí đủ nguồn lực thực hiện chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi

Ưu tiên đầu tư bố trí đủ nguồn lực

Chính phủ giao Ủy ban Dân tộc nhiệm vụ chủ trì phối hợp với các bộ, ngành tiếp tục nghiên cứu, xây dựng một số đề án chính sách, như:

Nghị định của Chính phủ về chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào DTTS nghèo vùng đồng bằng sông Cửu Long; Đề án Bảo vệ và phát triển DTTS dưới 10 nghìn người theo hướng đảm bảo sự phát triển đồng đều, bình đẳng giữa các dân tộc; Nghị định của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, tạo nguồn và phát huy đội ngũ cán bộ người DTTS; Rà soát, sửa đổi Quyết định số 75/2009/QĐ-TTg về quy định chế độ phụ cấp đối với nhân viên y tế thôn, bản.

Tiếp tục rà soát, cân đối, ưu tiên đầu tư bố trí đủ nguồn lực thực hiện chính sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi đang có hiệu lực. Nghiên cứu đề xuất chương trình mục tiêu chung phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi trong thời gian tới có tính dài hạn.

Cần tập trung đầu tư phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi, vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, huy động mọi nguồn lực thuộc các thành phần kinh tế và các nguồn tài trợ quốc tế để phát triển kinh tế nhanh, bền vững, hiệu quả. Trong đó, ngân sách nhà nước giữ vai trò quan trọng, quyết định.

Giữ vững ổn định chính trị, không ngừng củng cố khối đại đoàn kết các dân tộc; xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, củng cố quốc phòng an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đất nước, gắn với xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển đối với các nước có chung đường biên giới.

Tuy nhiên, do đặc thù vùng mà khu vực này còn nhiều khó khăn và tồn tại. Kinh tế chậm phát triển so với tiềm năng và chưa vững chắc; cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động chuyển dịch chậm. Tình trạng thiếu việc làm, thu nhập và chất lượng nguồn nhân lực thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao, thoát nghèo thiếu bền vững, địa hình hiểm trở, thiên tai khắc nghiệt, dịch bệnh bất thường, khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn giữa các dân tộc, vùng, miền; Cơ sở hạ tầng vùng DTTS vẫn còn rất thiếu và yếu kém; Chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa vẫn còn thấp so với mặt bằng chung cả nước; Tình trạng cán bộ người DTTS thiếu về số lượng và yếu về chất lượng, nhất là cán bộ các ngành khoa học kỹ thuật, y tế, giáo dục.

Tình hình an ninh trật tự vùng DTTS và miền núi vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất ổn; Hệ thống chính sách chưa đồng bộ, nguồn lực bố trí cho các chính sách dân tộc chưa thể hiện rõ được tính ưu tiên theo đúng chủ trương, mục tiêu.

 Minh Đức