Sáng 5/6, tọa đàm "Đột phá để phát triển nhà ở xã hội" với sự tham gia của đại diện cơ quan chức năng cùng các chuyên gia, doanh nghiệp để đưa ra những giải pháp đẩy nhanh tiến độ hiện thực hóa 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội trong thời gian tới.

Các vị khách mời tham gia Tọa đàm (từ phải sang trái): TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, điều phối chương trình Tọa đàm; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh; ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM; ông Phạm Tiến Dũng – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Cát Tường - Ảnh: VGP/Dương Tuấn
Các vị khách mời tham gia Tọa đàm (từ phải sang trái): TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, điều phối chương trình Tọa đàm; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh; ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM; ông Phạm Tiến Dũng – Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cát Tường - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Nhà ở không chỉ là một tài sản mà còn là một quyền được pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam ghi nhận. Đảm bảo an sinh cho số đông, trong đó có việc mọi người dân đều có chỗ ở, sống hạnh phúc, yên ấm bên gia đình, không chỉ là mục tiêu kinh tế mà còn là mục tiêu xã hội, một định hướng quan trọng mà đất nước ta đang hướng tới. Đảng và Nhà nước đã có nhiều nỗ lực để bảo đảm quyền cơ bản này cho mỗi công dân. Đây là một định hướng chiến lược mang tính nhân đạo, vừa đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân, vừa thúc đẩy kinh tế phát triển.

Tuy nhiên, việc thực hiện mục tiêu này gặp không ít khó khăn. Tại các thành phố lớn và khu công nghiệp như Hà Nội, TP. HCM, Bình Dương, Đồng Nai, hàng triệu người lao động, thậm chí cả công chức, gặp khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở. Với mức lương trung bình khoảng 10-13 triệu đồng/người, trong khi giá nhà ở phân khúc trung và cao cấp dao động từ 30-35 triệu đồng/m², thậm chí lên đến 50 triệu đồng/m², việc sở hữu một căn nhà tiêu chuẩn (giá khoảng 2,5 - 3 tỷ đồng) trở nên xa vời. Ước tính chỉ khoảng 10% công chức, người lao động, công nhân tại các đô thị có khả năng tiếp cận nhà ở.

Trước thực tế này, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, đặc biệt Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm đến việc đảm bảo nhà ở cho người dân. Dù đã có sự phát triển mạnh ở phân khúc nhà ở trung và cao cấp, việc cung cấp nhà ở xã hội cho đại đa số người dân có thu nhập thấp vẫn là một thách thức lớn.

Dù đã có nhiều nỗ lực, việc phát triển nhà ở xã hội vẫn cần được bổ sung và hoàn thiện liên tục để đáp ứng nhu cầu. Một trong những bước tiến quan trọng là ngày 29/5/2025 vừa qua, Quốc hội thông qua Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội và ngày 27/2/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 444/QĐ-TTg giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 để các địa phương bổ sung vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, chỉ tiêu nhà ở xã hội các địa phương phải hoàn thành giai đoạn 2025 - 2030 là 995.445 căn hộ, đây là chỉ tiêu quan trọng trong cụ thể hóa Quyết định 338/QĐ-TTg ngày 3/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030".

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức về thể chế, quy hoạch, đất đai và nguồn lực tài chính. Việc thực hiện chủ trương xây dựng và phát triển nhà ở đòi hỏi sự nỗ lực lớn từ các địa phương và sự tháo gỡ từ Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết vừa được Quốc hội thông qua.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh: Trước hết, xin phép được điểm lại tình hình triển khai công tác phát triển nhà ở xã hội (NOXH) trong thời gian vừa qua.

Phát triển NOXH là một chính sách quan trọng, gắn liền với an sinh xã hội. Việc này không chỉ đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho người dân mà còn thúc đẩy nguồn cung nhà ở giá phù hợp, góp phần điều tiết thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh. Với ý nghĩa đó, Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo sát sao để thúc đẩy đầu tư phát triển NOXH. Nhiều hội nghị toàn quốc, văn bản chỉ đạo, nghị quyết, công điện đã được ban hành nhằm đôn đốc các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp cùng vào cuộc. Các địa phương cũng đã rất nỗ lực triển khai đầu tư phát triển NOXH và đạt được nhiều kết quả đáng kể.

Về thể chế và chính sách, Quốc hội đã thông qua đồng bộ các luật quan trọng như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Các tổ chức Tín dụng, và sửa đổi Luật Đầu tư. Các cải cách thủ tục hành chính được thực hiện nhằm thúc đẩy các dự án nhà ở nói chung, đặc biệt quan tâm đến NOXH cho người thu nhập thấp ở đô thị và công nhân khu công nghiệp. Luật Nhà ở đã bổ sung đối tượng là nhà ở cho lực lượng vũ trang, mở rộng chính sách phát triển NOXH. Các chỉ tiêu phát triển nhà ở đã được giao cho các địa phương.

Về triển khai thực tế, trên cơ sở chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các địa phương đã tích cực triển khai. Trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí với quy mô 9.737 ha đất làm nhà ở xã hội.

Theo đó, hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi, gần các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đảm bảo đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Cả nước có 686 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 627.867 căn, trong đó:

Ảnh minh họa, nguồn internet.
Đột phá để phát triển nhà ở xã hội - Cả nước có 686 dự án, đã triển khai với 627.867 căn. Ảnh minh họa, nguồn internet.

- 117 dự án hoàn thành và hoàn thành một phần, quy mô 80.811 căn; 159 dự án đã khởi công xây dựng, quy mô 135.563 căn;

- 416 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 417.185 căn. Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công xây dựng đạt 51% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại Đề án đến năm 2025 (là 428.000 căn).

Kết quả đầu tư xây dựng nhà ở xã hội 5 tháng đầu năm 2025: Trên cả nước đã khởi công, đang triển khai đầu tư xây dựng 159 dự án, với quy mô 135.563 căn; trong đó khởi công mới 21 dự án, với quy mô 20.428 căn. Trong 5 tháng đầu năm, có 22.649 căn hộ nhà ở xã hội đã hoàn thành.

Thứ trưởng nhấn mạnh: Số lượng dự án hoàn thành chưa đạt mục tiêu. Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng chưa triển khai thi công hoặc triển khai thi công chậm tiến độ.

Mặc dù các địa phương đã dành quỹ đất lớn, đủ về số lượng để phát triển nhà ở xã hội, tuy nhiên "chất lượng" của quỹ đất này vẫn còn chưa đảm bảo, nhiều ô đất nhà ở xã hội được quy hoạch, bố trí không phù hợp, ở những nơi xa trung tâm, thiếu kết nối về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội do vậy chưa thể đưa vào sử dụng ngay; công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, ảnh hưởng tiến độ dự án.

Việc triển khai các dự án đầu tư NOXH vẫn còn nhiều vướng mắc về thủ tục, trình tự phải tuân thủ như một dự án nhà ở thương mại thông thường. Các thủ tục liên quan đến xác định chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, cấp phép xây dựng, xác định giá bán, lựa chọn đối tượng mua nhà vẫn còn nhiều bất cập. Đây là những hạn chế, tồn tại đã được nhận diện trong thời gian vừa qua.

Để tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển NOXH, đảm bảo mục tiêu đầu tư ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH đến năm 2030 (riêng năm 2025 phải hoàn thành một lượng nhất định), Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu rà soát vướng mắc và đề xuất biện pháp tháo gỡ.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM: Chúng tôi hoàn toàn tán thành ý kiến của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đã khái quát về tình hình phát triển nhà ở xã hội cũng như về Nghị quyết 201 của Quốc hội vừa ban hành. Chúng tôi rất hoan nghênh tỉnh Bắc Giang đã thực hiện chính sách nhà ở xã hội với kết quả rất ấn tượng, làm được 29.000 căn, trong lúc Thành phố Hồ Chí Minh chỉ làm được có 6.000 căn trong giai đoạn 2021-2024.

Chúng tôi cũng rất cảm ơn Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức buổi tọa đàm rất ý nghĩa này, bởi vì đây là vấn đề rất sát sườn, được chờ đợi của cán bộ công chức, viên chức Nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang, công nhân lao động và kể cả người lao động nước ngoài đang công tác, hoạt động trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao.

Chúng tôi đánh giá Nghị quyết 201 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội là một nghị quyết tuyệt vời, có đóng góp rất lớn của Bộ Xây dựng đã lắng nghe, tiếp thu và đã trình Chính phủ để trình Quốc hội thông qua.

Nghị quyết này được thông qua ngày 29/5 và có hiệu lực ngay từ ngày 1/6/2025, thể hiện quyết tâm lớn của Đảng, Nhà nước, các cấp có thẩm quyền và đáp ứng mong đợi của toàn xã hội, kể cả cộng đồng doanh nghiệp bất động sản.

Để chúng ta thực hiện được mục tiêu phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030, đáp ứng được nhu cầu nhà ở xã hội của công nhân lao động, của cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang và của người nhập cư cũng như lao động nước ngoài. Tại sao cần phải có Nghị quyết 201? Chúng tôi từng ca ngợi chính sách nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở 2023 là một trong những chính sách tốt nhất trong 30 năm qua nhưng rõ ràng, khi triển khai đi vào thực tế, vẫn còn một số vướng mắc. Việc ra đời Nghị quyết 201 của Quốc hội về một số cơ chế đặc thù sẽ thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, thực hiện được mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội chẳng những đến năm 2030 mà cả giai đoạn sau năm 2030. Chúng tôi kỳ vọng những cơ chế chính sách trong Nghị quyết 201 này sau thời gian thực hiện thí điểm, sau khi sơ kết tổng kết, có thể sớm được luật hóa vào Luật Nhà ở và các luật liên quan để chúng ta chính thức thể chế hóa một cách đầy đủ trong các văn bản quy phạm pháp luật.

Tại sao chúng ta cần Nghị quyết 201 trong lúc này? Bởi vì chúng tôi bị vướng mắc rất lớn trong quá trình thực thi chính sách phát triển nhà ở xã hội. Như chúng ta biết, trong giai đoạn 2021-2024, cả nước mới thực hiện được hơn 10% chỉ tiêu phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội. Đối với Thành phố Hồ Chí Minh, nếu theo chỉ tiêu mà Thủ tướng Chính phủ vừa giao bổ sung là phải thực hiện 100.000 căn nhà ở xã hội thì Thành phố thực hiện giai đoạn 2021-2024 mới hơn 6.000 căn, tương đương hơn 6%. Như vậy, mục tiêu phát triển 1 triệu căn nhà ở xã hội nếu theo cơ chế cũ là không thực thi được. Chúng ta phải có cơ chế đặc thù. Cơ chế đó đã được thể hiện trong Nghị quyết 201 của Quốc hội, nên chúng tôi đánh giá rất cao Nghị quyết 201 này.

Chúng tôi hoan nghênh và đồng ý với ý kiến của ông Phạm Văn Thịnh, phải coi nhà ở xã hội là một dự án góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương, của cả nước. Đây là đầu tư vào con người, đầu tư để người lao động, người thu nhập thấp đô thị không ai bị bỏ lại phía sau. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, chúng ta đang thực hiện cuộc cách mạng về thể chế, sắp xếp bộ máy, các tỉnh được hợp nhất lại có quy mô rất lớn, có nhiều cán bộ, công chức phải đi làm xa hàng trăm cây số từ nhà mình đến nơi làm mới. Như vậy nếu không có cơ chế chính sách đặc thù nhà ở xã hội thì sẽ rất khó khăn. Cho nên Bộ Xây dựng đã đã đề xuất và được Quốc hội chấp thuận, ban hành Nghị quyết, phải nói rất tuyệt vời.

Đột phá để phát triển nhà ở xã hội - Cả nước có 686 dự án, đã triển khai với 627.867 căn. Ảnh minh họa, nguồn internet.
Đột phá để phát triển nhà ở xã hội - Cả nước có 686 dự án, đã triển khai với 627.867 căn. Ảnh minh họa, nguồn internet.

Trong cơ chế chính sách đặc thù về nhà ở xã hội, chúng tôi thấy có hai nhóm cơ chế chính sách nổi bật. Thứ nhất là quyết định thành lập Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia. Quỹ này thể chế hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về phát triển nhà giá rẻ tại các đô thị. Đây là một chỉ đạo chiến lược và đã được thể chế hóa. Lần đầu tiên trong Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia và trong một số quy định đã được thể chế hóa trong Nghị quyết 201 của Quốc hội, chúng ta giải quyết tới nhà ở cho cán bộ công chức, viên chức Nhà nước. Đấy là một điểm mà trong Luật Nhà ở năm 2023 quy định chưa rõ. Cán bộ công chức vừa rồi vẫn phải đi xếp hàng bốc thăm suất mua nhà ở xã hội nhưng có khi bốc trật hoặc là không đủ thời gian để đi bốc thăm. Nhưng sắp tới Chính phủ sẽ có nghị định để cụ thể hóa Nghị quyết 201. Chúng tôi sẽ góp sức xây dựng nghị định của Chính phủ để thể chế hóa cơ chế đã được quy định.

Tiếp đến là đầu tư phát triển xây dựng hạ tầng kỹ thuật kết nối với dự án nhà ở xã hội. Trong dự án thì chủ đầu tư làm rồi, nhưng còn cần kết nối bằng đường giao thông, kết nối bằng các tiện ích. Nghị quyết nói rõ quỹ này đầu tư cả hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Hạ tầng xã hội bao gồm công viên, cây xanh, trường học, bệnh viện, thương mại dịch vụ… Đặc biệt, Quỹ này hỗ trợ để phát triển nhà ở xã hội cho thuê. Đây là một định hướng phát triển rất đúng đắn. Như vậy nhóm thứ nhất để thể chế hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Nhóm chính sách thứ hai là cơ chế đặc thù vượt trội, đột phá. Nổi bật là đổi mới triệt để quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội. Như Thủ tướng đã nhận định và như Thứ trưởng Sinh vừa rồi đã đúc kết lại là sẽ giảm được 350 ngày làm thủ tục nhà ở xã hội. Đây là đang tính theo thời gian trong các quy định của Nhà nước, nhưng thực tiễn chúng tôi thấy rút ngắn được hơn 1.000 ngày, rút ngắn được không dưới 3 năm làm thủ tục nhà ở xã hội.

Chúng tôi bị vướng ngay từ thủ tục đầu tiên là thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư mới được Quốc hội và Chính phủ sửa đổi trong năm 2024 thôi, nên chưa đi vào thực tế nhiều. Nhưng với Nghị quyết này, cắt giảm rất nhiều thủ tục, đặc biệt là thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Bên cạnh đó, chấp thuận nhà đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư 2020 là chúng tôi "tắc tị". Bởi vì quy định phải phù hợp với quy hoạch chi tiết, phù hợp với quy hoạch phân khu 1/2000. Đã tắc khâu này là tắc khâu tiếp theo, khâu phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500. Khi duyệt quy hoạch 1/500, chúng tôi lại bị tắc ở quy định phải phù hợp với quy mô dân số. Ví dụ 1 ha nhà ở thương mại được 1.000 căn, thì nhà ở thương mại tối thiểu là 25 m2, tối đa có thể là 200-300 m2. Nhưng dự án nhà ở xã hội chỉ có hai loại căn hộ: Căn một phòng ngủ và căn hai phòng ngủ, tức là tối thiểu 25 m2, tối đa 70 m2. Như vậy trên cùng 1 ha, chắc chắn nếu làm dự án nhà ở thương mại được 1.000 căn thì dự án nhà ở xã hội phải lên đến 1.500-1.600 căn. Nhưng như vậy vượt trần dân số. Vượt trần dân số mà không điều chỉnh được quy hoạch phân khu 1/2000 là chúng tôi tắc, không duyệt được 1/500.

Tiếp theo là cơ chế giao chủ đầu tư chấp thuận chủ trương đầu tư không thông qua đấu thầu. Đấy là một cơ chế vượt trội, rút ngắn được thời gian như Thứ trưởng Sinh đã tổng tổng kết.

Thứ ba là cơ chế lập thẩm định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500. Nhà ở xã hội không phải làm quy hoạch chi tiết. Đây là một thủ tục thời gian vừa qua chúng tôi mất từ 1-3 tháng. Cho nên bỏ được thủ tục này mà lồng ghép đồng thời với phê duyệt phòng cháy chữa cháy, rồi cao độ tĩnh không… vào thủ tục cấp giấy phép xây dựng là rút ngắn biết bao nhiêu thời gian cho doanh nghiệp.

Dự án nhà ở xã hội nếu áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình thì miễn giấy phép xây dựng luôn. Tuyệt vời luôn! Trước đây chúng tôi đâu có được cái cái quy định này đâu.

Thứ tư trong thủ tục hành chính là chủ đầu tư tự quyết định phê duyệt dự án nhà ở xã hội, không phải đi trình duyệt thiết kế cơ sở. Bây giờ là chủ đầu tư chịu trách nhiệm phê duyệt dự án khả thi, dự án nhà ở xã hội của mình. Cơ quan xây dựng địa phương cũng như Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chuyển từ quản lý sang phục vụ, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Một thay đổi cực kỳ lớn đối với các thủ tục.

Tiếp theo, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án nhà ở xã hội đầu tư công lại được chỉ định nhà thầu xây dựng theo thủ tục rút gọn. Chúng tôi thấy thủ tục rút ngắn rất nhiều thời gian.

Và chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được quyết định giá bán nhà ở xã hội theo các tiêu chí quy định của Luật Nhà ở, của Nghị định 100 của Chính phủ. Cái này rất tuyệt vời là nếu sau này quyết toán mà ký hợp đồng với khách hàng, ví dụ căn nhà giá 300 triệu, tới chừng quyết toán căn nhà đó lên tới 350 triệu thì chủ đầu tư không được thu thêm 50 triệu chênh lệch. Nhưng nếu sau khi quyết toán, căn nhà đó chỉ có giá 250 triệu thì chủ đầu tư phải trả lại 50 triệu cho người mua. Cho nên người mua khi ký hợp đồng mua bán nhà ở xã hội yên tâm chỉ giá đó thôi, hoặc là rẻ hơn. Trước đây chúng tôi có lăn tăn là hơi thiệt cho chủ đầu tư, nhưng điều này cũng đòi hỏi chủ đầu tư phải nâng cao trách nhiệm và năng lực để khi đưa ra giá bán cho sát, đúng.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phân tích ý nghĩa và những nét nổi bật của Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội - Ảnh: VGP/Dương Tuấn
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phân tích ý nghĩa và những nét nổi bật của Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội - Ảnh: VGP/Dương Tuấn

Đối với cán bộ công chức sau khi sắp xếp cũng được quan tâm trong Nghị quyết này. Cho nên cán bộ công chức sau khi bỏ cấp huyện, hợp nhất cấp xã thì yên tâm về chuyện này.

Quyết định tiếp theo là cho phép chuyên gia nước ngoài được thuê nhà ở xã hội. Chi phí thuê nhà ở xã hội này Luật Nhà ở đã khẳng định rồi nhưng Nghị quyết tiếp tục khẳng định là được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh, chi phí của của doanh nghiệp. Phải nói rằng Nhà nước chia sẻ rất lớn cho doanh nghiệp trong chuyện thuê nhà để bảo đảm chỗ ở cho công nhân.

Nghị quyết 201 có các quy định chuyển tiếp rất sát thực tế. Giải đáp, tháo gỡ được nhiều vướng mắc thực tiễn mà nhiều nghị quyết, nhiều văn bản quy phạm pháp luật trước đây ít quan tâm giải quyết, xử lý chuyển tiếp nên doanh nghiệp rất vui.

Trách nhiệm của doanh nghiệp như thế nào? Doanh nghiệp phải tháo gỡ được nghi ngại của người dân khi mua nhà ở xã hội về chất lượng nhà ở xã hội không được tốt. Bây giờ Bộ Xây dựng tăng cường hậu kiểm để đảm bảo chủ đầu tư phải chính trực, nhân văn, làm dự án với tất cả tấm lòng vì người dân, vì đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội. Cho nên phải bảo đảm chất lượng nhà ở xã hội và phải bảo đảm giá thành, giá bán nhà ở xã hội.

Chúng tôi hoan nghênh Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội. Chúng tôi hoan nghênh chính quyền địa phương đã vào cuộc mà Bắc Giang là một điển hình.

Bên cạnh đó, khó khăn hiện nay vẫn là công tác chuẩn bị quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Đây là công việc rất lớn, đòi hỏi các địa phương phải ghi vào kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương để thực hiện giải phóng mặt bằng. Tức là khi có Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia, có luôn quỹ phát triển nhà ở của địa phương thì phải thực hiện giải phóng mặt bằng.

Thứ hai là làm sao cho chủ đầu tư được vay ưu đãi. Hiện nay chủ đầu tư chưa được vay ưu đãi tại Ngân hàng Chính sách xã hội mà Nghị quyết cũng chưa điều chỉnh được. Luật Nhà ở thì cho nhưng chưa thực thi được. Làm sao cho người mua nhà ở xã hội được vay với lãi suất 4,8% như trước đây, chứ 6,6% hiện nay là quá cao, và được vay trong vòng 25 năm.

Với Bắc Giang, chúng tôi góp ý thêm là không biết vì sao người lao động mua nhà ở xã hội phải nộp trước 30%, trong khi luật chỉ quy định 20%? Đề nghị cho phép theo luật, theo Nghị định 100, người mua nhà ở xã hội được vay 80%, chỉ ứng trước 20% thôi.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh: Bắc Giang đã lựa chọn xong nhà đầu tư và triển khai khoảng 14 dự án với quy mô khoảng 29.000 căn hộ. Việc này tôi thấy rất ý nghĩa. Gần đây khi chúng tôi xuống thăm các bạn đã được nhận nhà, các bạn đã gửi lời cảm ơn lãnh đạo đã chỉ đạo, quan tâm.

Khi chúng tôi đến thì có một số dạng căn hộ điển hình, ví dụ như đối với căn hộ 33 m2 với giá khoảng 370 triệu đồng, chủ nhà ấy chỉ phải bỏ ra là 100 triệu đồng, còn lại là Ngân hàng Chính sách cho vay 24 năm và mỗi một tháng các bạn chỉ mất có 1 triệu đồng tiền lãi và trong vòng 25 năm là ngôi nhà đó là của bạn.

Đối với căn hộ thứ hai là 57 m2, có 2 phòng vệ sinh thì tổng số tiền các bạn phải trả là 670 triệu đồng, phải trả là 30% thì mới 200 triệu đồng ban đầu còn lại Ngân hàng Chính sách cũng cho vay 25 năm. Đối với những gia đình đó thì mỗi một tháng là khoảng 2,2 triệu đồng tiền trả cho ngân hàng - cả lãi với cả gốc trong vòng 25 năm.

Khi chúng tôi gặp họ, các bạn ấy rất xúc động. Họ nói rằng trong mơ họ mới nghĩ rằng đi xuống Bắc Giang làm công nhân và trong thời gian rất ngắn, họ được sở hữu căn hộ như thế này. Và họ rất yên tâm - ở đó còn có nhà trẻ cho các con học.

Chúng tôi, những người được Đảng, Nhà nước phân công thực hiện chính sách này, chúng tôi thấy rất hạnh phúc và coi đó là sự động viên để chúng tôi tiếp tục chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ hết sức là khó khăn và vinh quang này.

Về bài học kinh nghiệm Bắc Giang rút được ra trong thời gian vừa qua thì có lẽ đầu tiên là nhận thức của của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền. Chúng tôi cũng suy nghĩ như là TS. Nguyễn Sĩ Dũng có nói: Quyền của công dân Việt Nam đó là quyền có được nhà ở phù hợp với thu nhập của mình, điều đó được ghi trong Hiến pháp. Điều đó được thể hiện ở trong quá trình dưới sự lãnh đạo của Đảng, tập hợp nhân dân lại, đoàn kết và giải phóng, giành độc lập cho dân tộc thì cũng đều nói rõ rằng phải đảm bảo được: người cày có ruộng và người dân thì có chỗ ở.

Bắc Giang xác định người lao động là một nguồn lực rất quan trọng để đem lại sự phát triển của tỉnh trong thời gian qua cũng như trong thời gian tới. Thế nên việc chăm lo cho người lao động vừa là trách nhiệm nhưng chúng tôi lại coi mỗi một dự án nhà ở xã hội là một dự án phát triển kinh tế. Và sự thực nó là một dự án phát triển kinh tế mang tính chất bền vững, tức là còn tốt hơn cả những cái dự án thuần túy về kinh tế khác nữa. Dự án nhà xã hội thì là một dự án kinh tế - xã hội mà nếu xét trên tổng thể các chỉ tiêu thì nó rất toàn diện và rất bền vững.

Chúng tôi đặt ra kế hoạch là xây dựng khoảng 70.000 căn nhà xã hội. Chúng tôi dự tính ở quy mô khoảng 110.000 tỷ đồng trong cả giai đoạn từ 2021 đến 2030. Đây là một con số rất lớn mà lại sử dụng lao động, sử dụng nguyên vật liệu, việc làm tại địa phương. Nguồn lực tất cả đều tại chỗ, thế nên là nó có ý nghĩa hơn nhiều đối với các dự án khác có quy mô tương tự.

Từ nhận thức đó, chúng tôi thể hiện bằng các kế hoạch rất cụ thể. Ví dụ như chỉ trong năm 2024, chúng tôi đã xác định được tất cả các vị trí khu đất với tổng số hơn 200 ha để triển khai thực hiện được trên 70.000 căn nhà xã hội. Cho đến nay, chúng tôi đã phê duyệt được 14 dự án, lựa chọn xong chủ đầu tư của 14 dự án, đối với 29.000 căn hộ.

Nếu chúng tôi áp dụng Nghị quyết 201 này và mọi việc nhanh chóng, thuận lợi thì trong tháng 7, chúng tôi sẽ lựa chọn được khoảng 15 chủ đầu tư với khoảng trên 30.000 căn. Và theo kế hoạch, trong quý I/2006, chúng tôi sẽ lựa chọn được toàn bộ chủ đầu tư để triển khai khoảng trên 70.000 căn nhà xã hội để đạt được và vượt mức chỉ tiêu đề ra.

Quan trọng là phải xuất phát từ nhận thức của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và bằng các biện pháp, kế hoạch cụ thể để huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, gắn việc thực hiện kế hoạch đó vào trách nhiệm người đứng đầu các cấp trong giải phóng mặt bằng, trong vấn đề xây dựng hạ tầng ở khu vực xung quanh để đảm bảo dự án nhà xã hội hoàn thành đồng bộ.

PV (t/h)