Ngày 25/3, tại Hà Nội, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã tổ chức Cuộc họp để thảo luận, cho ý kiến về kết quả thực hiện các Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm từ sau Phiên họp 27 của của Ban Chỉ đạo đến nay.
Tại cuộc họp này, Thường trực Ban Chỉ đạo thống nhất đưa một số vụ án, vụ việc có dấu hiệu lãng phí vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo, gồm: Vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” liên quan đến sai phạm tại Dự án Tòa nhà Trung tâm điều hành và giao dịch thương mại, Tổng Công ty Ximăng Việt Nam (VCEM); Dự án Thủy điện Hồi Xuân, tỉnh Thanh Hóa; Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao; Tiểu dự án 2 (Lim-Phả Lại), thuộc dự án tuyến đường sắt Yên Viên-Phả Lại-Hạ Long-Cái Lân.
Được biết, dự án Thủy điện Hồi Xuân là 1 trong 3 công trình thủy điện trên địa bàn huyện Quan Hóa được xây dựng trên sông Mã. Dù nhà máy Thủy điện Trung Sơn và Thành Sơn đã đi vào vận hành ổn định thì hiện Nhà máy Thủy điện Hồi Xuân vẫn đang còn dang dở.
Dự án Thủy điện Hồi Xuân có công suất 102 MW là công trình thủy điện lớn thuộc Quy hoạch bậc thang thủy điện sông Mã, được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công Thương) phê duyệt tại Quyết định số 1195/QĐ-NLDK ngày 31/3/2005 và nằm trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020, có xét đến 2030 (Quy hoạch điện VII) phê duyệt tại các Quyết định số 1208/QĐ-TTg ngày 21/7/2011 và Quyết định số 428/QĐ-TTg ngày 18/3/2016 (Quy hoạch điện VII điều chỉnh) của Thủ tướng Chính phủ.
Dự án đã được Bộ Công nghiệp (nay là Bộ Công thương) đồng ý để Tổng Công ty CP Xây dựng Điện Việt Nam được nghiên cứu đầu tư dự án theo hình thức BOO (xây dựng - sở hữu - vận hành) tại Công văn số 608/BCN-NLDK ngày 5/2/2007. Địa điểm thực hiện dự án tại huyện Quan Hóa trên địa bàn các xã Hồi Xuân và Thanh Xuân (nay là xã Phú Xuân), Trung Thành, Thành Sơn, Phú Thanh, Phú Sơn, Phú Lệ, Phú Xuân và các xã Vạn Mai, Mai Hịch, huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Diện tích thực hiện dự án hơn 600 ha, trong đó, diện tích xây dựng công trình chính khoảng 55,9 ha, diện tích khu vực hồ chứa và các công trình công cộng khoảng 567,6 ha.
Việc đầu tư Dự án Thủy điện Hồi Xuân nhằm sản xuất điện hòa vào lưới điện quốc gia; tạo nguồn nước phục vụ hoạt động sản xuất công, nông nghiệp; góp phần thúc đẩy KT-XH tại địa phương. Khi dự án đi vào vận hành phát điện được kỳ vọng là nguồn năng lượng sạch và tái tạo sẽ đáp ứng được nhu cầu điện năng trong khu vực, giảm bớt tình trạng thiếu hụt điện năng của hệ thống, đặc biệt là vào các giờ cao điểm, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Theo kế hoạch, khoảng tháng 10/2012, Thủy điện Hồi Xuân sẽ chặn dòng lần một, cuối năm 2013 chặn dòng lần hai, đến giữa năm 2014 thì tích nước hồ chứa và phát điện tổ máy số một vào tháng 9 cùng năm. Tuy nhiên, từ khi khởi công đến tháng 6/2014, tiến độ triển khai dự án rất chậm, sau đó dự án được chuyển giao cho chủ đầu tư mới là Công ty CP Đầu tư và Xây dựng điện Hồi Xuân VNECO (với cổ đông chính là Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại - Sản xuất - Xây dựng Đông Mê Kông). Tổng mức đầu tư ban đầu của dự án năm 2014 là 3.371 tỷ đồng; điều chỉnh lần 2 năm 2018 lên tổng mức là 4.540,162 tỷ đồng.
Từ năm 2014, sau khi chuyển giao sang chủ đầu tư mới là Công ty CP Đầu tư và Xây dựng điện Hồi Xuân VNECO, Dự án Thủy điện Hồi Xuân tiếp tục được triển khai thực hiện. Phần xây dựng các hạng mục công trình chính cơ bản đạt 95% khối lượng, phần lắp đặt thiết bị cơ khí, thiết bị thủy lực đạt trên 90%. Tuy nhiên, dự án đang thực hiện dở dang thì từ cuối năm 2017 đến nay phải tạm dừng các hoạt động thi công trên công trường do chủ đầu tư không bố trí được nguồn vốn để thực hiện dự án đã gây ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân trong vùng thủy điện, cũng như sự phát triển KT-XH của huyện Quan Hóa nói riêng, tỉnh Thanh Hóa nói chung.
Vào ngày 9/3/2023, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Thanh Hóa nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của Dự án Thủy điện Hồi Xuân. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên dự và chủ trì cuộc họp.
Nội dung cuộc họp xoay quanh vấn đề dự án đã hoàn thành đạt được 93% khối lượng công việc. Hiện chỉ còn 7% khối lượng công việc nhưng lại dừng thi công công trình. Vì vậy, việc tháo gỡ khó khăn cho dự án này là việc làm cấp bách để tránh lãng phí nguồn lực của đất nước, bảo đảm an ninh năng lượng.
Kết luận tại buổi làm việc, trên cơ sở ý kiến của các bên, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu, chủ đầu tư dự án phải khẩn trương đánh giá tổng thể, rà soát kỹ lưỡng để tìm ra những "nút thắt" cần tháo gỡ, từ đó có kiến nghị xác đáng, kịp thời, đúng địa chỉ…để được phối hợp giải quyết.
“Phương châm hành động là bằng mọi cách phải tái khởi động một cách quyết liệt để dự án được hoàn thành càng sớm càng tốt”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Hoài Thu
