Theo đó, đây là lần đầu tiên người dân Việt Nam có cơ hội tiếp cận vắc xin sốt xuất huyết sau nhiều năm mong đợi, góp phần kịp thời phòng bệnh khi mùa mưa bão đang phức tạp.
Vắc xin sốt xuất huyết này do Hãng dược phẩm Takeda nghiên cứu và phát triển trong gần 45 năm. Đến nay, vắc xin đã được triển khai tiêm rộng rãi tại hơn 40 quốc gia trên thế giới và ưu tiên sử dụng cho các nước thường xuyên có dịch phức tạp. Vắc xin này có hiệu quả phòng cả 4 tuýp virus sốt xuất huyết gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), hiệu quả lên đến hơn 80% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%. Vắc xin còn có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết.
Với tình trạng lần mắc bệnh sau thường nặng hơn lần trước, việc tiêm vắc xin kịp thời giúp người bệnh được bảo vệ tốt sức khoẻ và tính mạng.
PGS Trần Đắc Phu, Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, cả 4 tuýp virus nói trên đều đang lưu hành tại Việt Nam, trong đó tuýp virus lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch cũng như là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết.
“Vắc xin là thành quả rất lớn, sẽ góp phần khống chế dịch hiệu quả. Việc sử dụng vắc xin sẽ giảm số ca mắc bệnh và tử vong”, PGS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng đánh giá.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, vắc xin sốt xuất huyết của Takeda, Nhật Bản được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 5/2024. Hệ thống tiêm chủng VNVC cùng với nhà sản xuất đã nỗ lực để sớm đưa về Việt Nam bởi đây là một trong những vắc xin được mong đợi hàng đầu khi mỗi năm tại Việt Nam đều có các đợt bùng phát dịch lớn nhỏ khác nhau gây hàng trăm ngàn ca mắc và hàng chục ca tử vong tại nhiều địa phương.
Đặc biệt, bệnh ngày càng có diễn biến dịch tễ phức tạp, không còn tính chu kỳ, việc kiểm soát muỗi truyền bệnh gặp nhiều khó khăn và điều trị sốt xuất huyết rất phức tạp, tốn kém nhưng tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao nếu không phát hiện chính xác và điều trị kịp thời.
Cùng quan điểm trên, TS.BS Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP. HCM) cho biết bệnh có thể gặp ở trẻ em và người lớn nhưng ở trẻ em, bệnh có nhiều nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cao do thường dễ nhầm lẫn các dấu hiệu ban đầu với nhiều bệnh lý khác. Trẻ em thường không biết miêu tả triệu chứng bệnh, do đó bệnh thường phát hiện muộn gây khó khăn cho điều trị. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng như lọc máu, thay huyết tương, chống sốc... Chi phí điều trị một ca mắc sốt xuất huyết nặng có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.
Nhiều trẻ sốt xuất huyết nhập viện khi đã có biến chứng nặng, rơi vào tình trạng sốc, trụy tim mạch, xuất huyết ồ ạt, giảm thể tích tuần hoàn có nguy cơ tử vong rất cao. Trẻ mắc sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến suy các cơ quan nội tạng, tổn thương gan nặng, phải điều trị hồi sức tích cực, thở máy, lọc máu, thay huyết tương rất phức tạp.
“Vắc xin sốt xuất huyết được đưa vào sử dụng tại Việt Nam sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân, giảm số ca nhập viện và biến chứng, tránh tình trạng quá tải, giúp các bệnh viện trung nguồn lực điều trị các bệnh không lây nhiễm”, BS Tuấn kỳ vọng.
ThS.BS Lê Hồng Nga, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP. HCM (HCDC) cho biết Việt Nam hằng năm có khoảng 200.000 ca mắc và hàng chục ca tử vong. Các nước có mô hình dịch tễ tương đồng Việt Nam như Brazil đã đưa vắc xin vào tiêm chủng rộng rãi cho người dân trong vài năm gần đây.
“Kinh nghiệm nhiều năm qua cho thấy khi vắc xin được đưa vào sử dụng đều giúp giảm số ca bệnh rõ rệt. Việc triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết tại Việt Nam giúp ngành Y tế dự phòng và người dân có thêm vũ khí phòng bệnh và đối phó với dịch sốt xuất huyết hiệu quả bên cạnh biện pháp kiểm soát muỗi, lăng quăng và ngăn ngừa muỗi đốt còn gặp nhiều khó khăn”, bà Nga đánh giá và lưu ý người dân vẫn cần duy trì các biện pháp phòng chống dịch khác như chống muỗi bằng việc dọn dẹp vệ sinh môi trường sống, ngủ mùng… bên cạnh tiêm vắc xin để kiểm soát dịch hiệu quả và bền vững.
Việc liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều loại vắc xin mới và liên tục mở rộng hệ thống các trung tâm tiêm chủng đến các địa phương trên cả nước khẳng định quyết tâm của VNVC trong việc giúp trẻ em và người lớn tại Việt Nam có cơ hội được sử dụng đầy đủ các vắc xin phòng bệnh bảo vệ sức khỏe, cũng như được sớm tiếp cận với các vắc xin mới, chất lượng cao như người dân trên thế giới. “VNVC mong được góp phần giảm gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng và áp lực khám chữa bệnh cho các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho ngành y tế”, bác sĩ Chính chia sẻ.
Trong gần 8 năm qua, VNVC đã cùng các hãng vắc xin hàng đầu thế giới đưa về Việt Nam hàng chục loại vắc xin mới giúp người dân có thêm cơ hội tiêm nhiều loại vắc xin quan trọng phòng nhiều bệnh nguy hiểm. Tính từ đầu năm 2024 đến nay, VNVC đã mang về 3 loại vắc xin mới phòng bệnh viêm màng não mô cầu B thế hệ mới, vắc xin phế cầu 23 và vắc xin sốt xuất huyết.
Dự kiến trong thời gian sớm nhất, VNVC sẽ tiếp tục đưa về Việt Nam vắc xin zona thần kinh phục vụ tiêm chủng phòng ngừa mắc mới và tái mắc bệnh cho người từ 18 tuổi.
Hữu Nhã
