Chiến tranh Thế giới II là cuộc chiến đẫm máu nhất trong lịch sử, thay đổi cục diện trên toàn thế giới. Mới đây, bộ phim Dunkirk được khởi chiếu đã khiến khán giả không thể rời mắt khi tái hiện những phút giây hào hùng một phần lịch sử quan trọng của Vương quốc Anh. Có thể nói, nếu như ngoài chiến trường của cuộc di tản lịch sử Dunkirk đầy rẫy cam go và căng thẳng, thì ở nơi hậu phương, các nhà cầm quyền cũng luôn trong tình cảnh “ngàn cân treo sợi tóc”.
Bắt nguồn từ khía cạnh đó, bộ phim Giờ Đen Tối (Tựa gốc: Darkest Hour) đã tái hiện lại bối cảnh nơi Hạ nghị viện và Phòng nội các chiến tranh London, nơi mà vị Thủ tướng Winston Churchill đưa ra những quyết định mang tính lịch sử, liên quan đến tính mạng của hàng trăm nghìn binh lính nước nhà.
Được khởi chiếu tại Liên hoan phim Telluride vào ngày 03.09, từ đó đến nay bộ phim đã nhận được “cơn mưa” lời tán dương từ các nhà phê bình. Và mới đây, tại lễ trao giải Quả Cầu Vàng lần thứ 75 diễn ra ở Los Angeles, nam diễn viên gạo cội Gary Oldman trong vai cựu thủ tướng lỗi lạc của nước Anh là Winston Churchill đã nhanh chóng ẵm về cho mình giải thưởng “Nam diễn viên xuất sắc trong phim chính kịch”, vượt qua hàng loạt các tên tuổi khác như Timothée Chalamet (Call Me by Your Name), Daniel Day-Lewis (Phantom Thread), Tom Hanks (The Post) và Denzel Washington (Roman J. Israel, Esq). Vốn là một lễ trao giải uy tín và có bề dày lịch sử trong việc "dự đoán" các tên tuổi tại giải Oscar, fan hâm mộ càng có thêm cơ sở để hy vọng vào một tượng vàng danh giá sắp tới nữa cho Gary Oldman hạng mục “Nam diễn viên chính xuất sắc nhất” tại kỳ Oscar 2018.
1. Bối cảnh nguy cấp, “ngàn cân treo sợi tóc” của đất nước Anh vào những ngày đầu Thế chiến II
Giờ Đen Tối lấy bối cảnh khi nước Anh đang lâm vào tình trạng kiệt quệ. Thế chiến I đã để lại những hậu quả tồi tệ đối với nền kinh tế và cả nguồn nhân lực. Sau gần 2 thập kỷ, ngành công nghiệp và cả lực lượng quân sự đã từng là niềm tự hào của người dân Anh quốc vẫn chưa thể vực dậy. Chưa giải quyết được vấn đề này, cả nước lại phải thắt lưng buộc bụng khi Thế chiến II tiếp tục nổ ra.
Cuộc di tản Dunkirk liên quan trực tiếp tới tính mạng của hàng trăm nghìn người lính quân Đồng Minh.
Cuộc di tản diễn ra từ tháng 5 cho tới tháng 6 năm 1940, vài tháng sau khi phát xít Đức tuyên chiến, quân đội Đức tràn qua biên giới các nước láng giềng, xuyên thủng mọi vòng tuyến. Quân đội các nước thắng trận trong Đại chiến I vẫn đang vô cùng hỗn độn. Trước tình cảnh ấy, quân Đức dồn binh lính Pháp, Anh, Bỉ về bờ biển ở Dunkirk (một địa danh phía Tây Bắc nước Pháp) để tiêu diệt. Bãi biển cạn, thủy triều thấp, khiến các tàu hải quân không thể đến chi viện, dẫn tới việc khoảng 400 nghìn người lính bị kẹt ở đây.
Nếu như ở bộ phim Dunkirk, chiến tranh hiện lên qua góc nhìn của người lính ngoài tiền tuyến, thì tới Giờ Đen Tối người xem sẽ có một góc nhìn sâu sắc hơn về cục diện của cuộc chiến dưới góc nhìn của một nhà cầm quyền.
2. Sắc lệnh phong vị Thủ tướng đầy tranh cãi và hoài nghi của vua King George VI, đưa Churchill thành người nắm giữ vận mệnh đất nước
Khó khăn chồng chất khó khăn khi Thủ tướng đương thời là Chamberlain đã xin từ chức do không còn được dân chúng tin tưởng ở cương vị điều hành chiến tranh. Khi ấy, Churchill hiện đang giữ chức vụ Bộ trưởng Hải quân, được chỉ định làm Thủ tướng. Trí tuệ và sắc sảo, nhưng ở độ tuổi 65, có vẻ như Churchill không mấy phù hợp để trở thành ứng cử viên cho chức vụ Thủ tướng Anh. Đức vua George VI tỏ thái độ hoài nghi về năng lực của thủ tướng mới. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, toàn bộ Châu Âu đang chìm trong trạng thái tuyệt vọng. Quân Đồng Minh liên tiếp thất bại dưới tay Đức Quốc xã, toàn bộ quân đội của Anh quốc đang bị mắc kẹt ở Pháp.
Giờ Đen Tối tái hiện lại những ngày đầu tiên khi Churchill nhậm chức Thủ tướng Anh vào 10.05.1940 – giai đoạn đất nước đã ban bố tình trạng khẩn cấp.
Nói về vai diễn Thủ tướng Churchill, tác giả kịch bản kiêm nhà sản xuất Giờ Đen Tối, người đã từng giành giải thưởng BAFTA Anthony McCarten chia sẻ: “Lời nói có thể, và đã từng làm thay đổi thế giới. Đó chính xác là những gì xảy ra với Winston Churchill vào năm 1940. Tuy phải chịu rất nhiều áp lực từ nhiều phía, nhưng chỉ trong vòng vài ngày sau khi nhậm chức, ông ấy đã thống nhất được các Đảng và giành được sự ủng hộ tuyệt đối của người dân Anh trong cuộc chiến chống lại Đức quốc xã.”
Áp lực bủa vây lấy Thủ tướng Churchill khi ông phải đưa ra những quyết định quan trọng cho đất nước
Sau khi Joe Wright nhận lời đảm nhận cương vị đạo diễn của Giờ Đen Tối, ông đã bàn bạc chặt chẽ với biên kịch McCarten để hoàn thiện kịch bản cho bộ phim sử thi hào hùng này. Đạo diễn của phim nhận xét: “Tôi nghĩ đây là một bộ phim dành tặng cho cả thế giới chứ không chỉ riêng người dân Anh. Đã từng có rất nhiều tác phẩm điện ảnh làm về những nhà lãnh đạo tài ba, nhưng Giờ Đen Tối là câu chuyện về sự khủng hoảng niềm tin. Điều hấp dẫn nhất ở bộ phim này chính là bạn sẽ được chứng kiến cách mà một chính trị gia huyền thoại đã vượt qua những khó khăn mà tất cả chúng ta đều phải đối mặt như thế nào.”
3. Quyết định mang tính lịch sử của Winston Churchill: quyết tâm cứu lấy binh lính Anh quốc bằng mọi giá
Ngay sau khi nhậm chức, Churchill đang đứng trước một sự lựa chọn vô cùng khó khăn: Hoặc là chấp nhận thương lượng một hiệp ước hoà bình với quân Đức Quốc xã để cứu lấy người Anh, dù cái giá phải trả là khá đắt, hoặc là đưa ra một kế hoạch đáp trả đầy táo bạo.
Được sự ủng hộ của Clemmie – người vợ đã 31 năm chung sống, Churchill đã quyết định sẽ lấy nhân dân Anh quốc để làm động lực chiến đấu cho lý tưởng, cho hoà bình và tự do.
Một chiến dịch mang tên Operation Dynamo được phát động bởi thủ tướng Anh Winston Churchill, với mục đích giải cứu quân Đồng Minh ở cảng Dunkirk. Nhờ sự quả cảm của những người lính và sự chần chừ của phát xít Đức, hơn 300 nghìn người đã tháo chạy thành công về nước Anh.
Để tái hiện được bộ phim một cách chân thực nhất, nhà sản xuất đã rất nỗ lực trong việc tái dựng lại nơi Thủ tướng Churchill làm việc.
Vốn luôn hứng thú với việc tìm hiểu về cuộc đời của Churchill, McCarten đã tìm được rất nhiều nguồn cảm hứng từ chính những bài phát biểu và diễn văn của chính trị gia huyền thoại này. McCarten đã rất hào hứng với giai đoạn lịch sử đầy căng thẳng, thời kỳ mà Winston đã “biến than đá thành kim cương”. Và cảm hứng để McCarten viết nên kịch bản cho Giờ Đen Tối chính là 3 bài diễn văn mà Churchill đã viết và phát biểu trong khoảng thời gian đó.
Gary Oldman đã nhập vai quá đỗi xuất sắc với nhân vật Thủ tướng tài năng Winston Churchill. Với diễn xuất xuất thần của Oldman, hình ảnh Thủ tướng Churchill hiện lên rõ nét qua từng tâm thế, cử chỉ.
Ngôi sao chính của Giờ Đen Tối là Gary Oldman một cái tên đã quen thuộc từ lâu với người yêu điện ảnh. Trong sự nghiệp 30 năm của mình, ông đã “bỏ túi” rất nhiều vai diễn xuất sắc. Nổi bật trong số đó là vai diễn Stansfield trong tác phẩm để đời của đạo diễn Luc Besson, Leon: The Professional. Tương đồng với người đồng nghiệp Leonardo Dicaprio, Oldman khá “vô duyên” với giải thưởng Oscar trứ danh khi mãi tới năm 2012 ông mới nhận được đề cử Oscar đầu tiên của mình cho diễn xuất trong Tinker Tailor Soldier Spy. Tuy nhiên, trong một năm tương đối “nhẹ nhàng” ở hạng mục nam chính, vai Churchill của Oldman hứa hẹn đem đến cho người diễn viên 59 tuổi một bước ngoặt lớn trong sự nghiệp diễn xuất.
Nói về vai diễn tâm tắc này, diễn viên gạo cội Oldman chia sẻ: “Tôi luôn luôn ngưỡng mộ Churchill vì ông ấy thực sự là chính trị gia vĩ đại nhất của nước Anh. Trong thực tế, cách đây một vài năm tôi đã nhận được lời đề xuất để thủ vai Churchill, nhưng tôi đã từ chối. Đó không phải là vai diễn mà tôi muốn đảm nhận. Nhưng giờ đây, tôi đã nhận lời khi biết được những thành viên của đoàn làm phim tham gia thực hiện Giờ Đen Tối.”
Giờ Đen Tối được khởi chiếu tại các rạp kể từ ngày 19/1/2018.
Quang Nam
