PGS.TS. Bùi Tất Thắng, Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông tin tại diễn đàn Tài chính Việt Nam, ngày 16/11, thì quy mô vốn đầu tư thường chiếm khoảng 31 - 34% GDP/năm. Mức độ huy động như trên đối với một nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa như Việt Nam là thuộc nhóm trung bình khá.
Điểm nghẽn trong đầu tư công được chỉ ra là ở khâu giải ngân vốn. Vì thế, Chính phủ phải ban hành Nghị quyết số 63/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022 (vào tháng Sáu vừa qua).
Tiếp theo, ở nhiều dự án điểm nghẽn là tiến độ giải phóng mặt bằng; thi công; thực hiện nghiệm thu; lập hồ sơ thanh toán.. Có dự án đầu tư công thì điểm nghẽn ở chính việc tổ chức đấu thầu; lựa chọn nhà thầu; xử lý nhà thầu vi phạm tiến độ hợp đồng. Và, không thể tránh khỏi, điểm nghẽn ở chính các thủ tục của Bộ chủ quản có dự án đầu tư công với Bộ Tài chính trong quá trình xử lý giải ngân vốn.
Về thể chế tài chính hỗ trợ phát triển, PGS.TS. Bùi Tất Thắng nhấn mạnh: “Cần thiết kế hệ thống chính sách cụ thể để đạt được mục tiêu đề ra. Cụ thể, với vốn đầu tư công, trong 2 - 3 năm trước mắt, có thể do tác động của đại dịch Covid-19, một số nhà đầu tư tư nhân còn cân nhắc thận trọng, e dè hơn trong đầu tư, nên đầu tư công lại càng có ý nghĩa quan trọng. Vì vậy, đây là dịp để rà soát lại tất cả các điểm nghẽn chính sách gây cản trở, ách tắc sự lưu thông của nguồn vốn này”.
Thông tin từ Bộ Tài chính, đến nay số vốn đầu tư công đã được phân bổ là trên 429.890 tỷ đồng, đạt trên 93% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (461.300 tỷ đồng). Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết còn trên 31.409 tỷ đồng, chiếm 6,81% kế hoạch Thủ tướng giao. Trong đó, vốn trong nước còn gần 24.053 tỷ đồng, vốn ngoài nước còn gần 7.357 tỷ đồng.
Vì điểm nghẽn trong đầu tư công nên ngày 15/09/2021, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định số 1535/QĐ-TTg ngày 15/9/2021 để giải quyết vấn đề đầu tư công trong năm 2021.
Vì giải ngân vốn đầu tư công chậm mà Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đã phải đăng đàn tại Nghị trường Quốc hội về vấn đề trên. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ trưởng, trưởng ngành cần xác định rõ trách nhiệm tổ chức, cá nhân, trách nhiệm người đứng đầu trong đầu tư công. Đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu với Chính phủ nhằm phân tích, đánh giá kỹ lưỡng thực trạng tình hình, xác định nguyên nhân khách quan và chủ quan, xác định trách nhiệm của tổ chức và cá nhân có liên quan, trách nhiệm của người đứng đầu để có giải pháp quyết liệt trong việc chuẩn bị đầu tư, phân bổ vốn, giải ngân, thanh toán và quyết toán vốn đầu tư.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ còn nhấn mạnh: Cần có những giải pháp quyết liệt, hiệu quả, phấn đấu phân bổ và giải ngân năm 2021 đạt 90%; phân bổ, giao vốn và giải ngân năm 2022 đạt 100% dự toán Quốc hội giao.
Q.N (t/h)