Đây là bước đi quan trọng nhằm hiện thực hóa quy hoạch mạng lưới đường bộ quốc gia, mở rộng tuyến huyết mạch cửa ngõ phía Nam Thủ đô lên 10 đến 12 làn xe trước năm 2030.
Mở rộng gần 30km cao tốc, tổng vốn hơn 22.000 tỷ đồng
Theo phương án đề xuất, dự án mở rộng tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ có tổng chiều dài gần 30 km, bắt đầu từ nút giao Pháp Vân (giao giữa cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ và đường Vành đai 3 Hà Nội) đến phía trước nút giao Đại Xuyên (Km211+000 của tuyến cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình).
Dự án dự kiến đầu tư hơn 22.146 tỷ đồng, hoàn toàn bằng vốn của nhà đầu tư và nguồn huy động xã hội hóa, không sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Thời gian thực hiện gồm: lập và phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi từ quý IV/2025 đến quý II/2026; thi công giai đoạn 2027–2029; đưa vào khai thác từ quý III/2029.
Về quy mô, tuyến cao tốc hiện có 6 làn xe sẽ được mở rộng lên 10–12 làn xe theo quy hoạch mạng lưới đường bộ quốc gia giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050. Đoạn Pháp Vân – Vành đai 4 được thiết kế 12 làn xe (mỗi bên 3 làn cầu cạn); đoạn Vành đai 4 – Cầu Giẽ có 10 làn xe (mỗi bên 2 làn cầu cạn, 6 làn đi thấp).
Phương án thiết kế được nghiên cứu theo hướng tận dụng tối đa nền đường hiện hữu, hạn chế giải phóng mặt bằng tại các khu dân cư đông đúc, đặc biệt đoạn qua xã Khê Hồi và khu vực Nam Hà Nội, nhằm giảm tác động đến người dân. Đối với các đoạn đi qua vùng đất nông nghiệp, dự án sẽ mở rộng nền đường đi thấp để tiết kiệm chi phí đầu tư, bảo đảm vận tốc thiết kế 100–120 km/h.
Huy động vốn tư nhân, giảm gánh nặng ngân sách
Theo Cục Đường bộ Việt Nam, dự án mở rộng cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ đáp ứng đầy đủ quy định của Luật PPP và không trùng lặp với bất kỳ dự án PPP nào đã được phê duyệt. Đây được xem là phương án khả thi nhất trong các lựa chọn, vừa đảm bảo năng lực tài chính, vừa tận dụng được kinh nghiệm quản lý và thi công từ các dự án BOT mà Công ty Phương Thành từng triển khai.
Cục Đường bộ cũng đánh giá, việc mở rộng tuyến cao tốc này là cấp thiết trong bối cảnh lưu lượng phương tiện tăng nhanh, thường xuyên xảy ra ùn tắc vào giờ cao điểm. Dự án không chỉ giảm áp lực giao thông cho Thủ đô và các tỉnh phía Nam mà còn tăng năng lực kết nối vùng, thúc đẩy giao thương, du lịch và phát triển kinh tế khu vực Đồng bằng sông Hồng.
Hiện hợp đồng BOT của dự án hiện hữu (quy mô 6 làn xe, thu phí từ năm 2015) vẫn đang trong thời gian hoàn vốn, dự kiến kết thúc vào tháng 3/2030. Cục Đường bộ đang phối hợp với Bộ Xây dựng, nhà đầu tư hiện hữu và doanh nghiệp dự án để xác định lộ trình kết thúc hợp đồng hiện tại, làm cơ sở triển khai dự án mở rộng theo đúng quy định.
Việc triển khai theo mô hình PPP được đánh giá phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về huy động nguồn lực xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng, giảm gánh nặng cho ngân sách. Đồng thời, phương thức này tạo điều kiện cho khu vực tư nhân tham gia sâu hơn vào các dự án giao thông trọng điểm, qua đó nâng cao hiệu quả đầu tư, chất lượng vận hành khai thác và tính bền vững của hệ thống hạ tầng quốc gia.
Động lực phát triển cho hành lang kinh tế Bắc – Nam
Cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ là tuyến cửa ngõ quan trọng phía Nam Hà Nội, kết nối với cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình và quốc lộ 1A, đóng vai trò trục xương sống trong hành lang kinh tế Bắc – Nam. Tuyến đường hiện thường xuyên quá tải, nhất là vào dịp lễ Tết và cuối tuần. Việc mở rộng quy mô 10–12 làn xe được kỳ vọng giảm ùn tắc, tăng tốc độ lưu thông, đồng thời tạo động lực phát triển đô thị và công nghiệp vệ tinh dọc tuyến từ Hà Nội – Phú Xuyên – Phủ Lý.
Theo lộ trình, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ phối hợp với Công ty Phương Thành trong việc hoàn thiện hồ sơ, đánh giá tác động môi trường, phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư, và các thủ tục liên quan để trình thẩm định trong năm 2026.
Đây được xem là bước chuẩn bị quan trọng, hướng tới mục tiêu hoàn thành mở rộng toàn tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ trước năm 2030, góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông hiện đại, đồng bộ, thúc đẩy phát triển vùng Thủ đô và khu vực Đồng bằng sông Hồng.
Hậu Thạch
