Vừa qua, HoREA đã có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước góp ý Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2020/TT-NHNN và Thông tư 03/2021/TT-NHNN cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Theo HoREA, sau gần 2 năm phòng chống đại dịch Covid-19 và nỗ lực tự cứu lấy mình, đến nay có thể nhận thấy rõ là hầu hết các doanh nghiệp, đặc biêt các doanh nghiệp bất động sản đã dần kiệt sức, thậm chí có một số doanh nghiệp lâm vào cảnh sức cùng lực kiệt, nguồn lực bị bào mòn và đứng trước nguy cơ bị phá sản nếu không được nhà nước hỗ trợ kịp thời.
“Hiệp hội nhận thấy, lĩnh vực bất động sản đóng góp khoảng 7-8% GDP cả nước và có liên quan đến hơn 35 ngành nghề khác nhau và tạo công ăn việc làm cho hàng triệu người lao động. Do vậy, Nhà nước cần có cơ chế chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp bất động sản vượt qua cơn bão đại dịch Covid-19 lần này, để tiếp tục đóng góp vào tăng trưởng kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội về nhà ở cho các tầng lớp nhân dân”, HoREA cho hay.
Hiện nay, nhiều khó khăn đang bủa vây hầu hết các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp bất động sản khi phải thực hiện giãn cách xã hội qua 4 đợt bùng phát dịch bệnh. Kể từ đầu năm 2020 cho đến nay, dịch Covid-19 còn đang diễn biến phức tạp và khó lường.
HoREA cho biết, cái khó khăn đầu tiên là những ách tắc, vướng mắc do một số quy định pháp luật bất cập và quy trình thủ tục hành chính chồng chéo đối với các dự án nhà ở thương mại.
Thứ 2 là khó khăn về dòng tiền, đây là khó khăn trực tiếp và đáng quan ngại nhất. Bởi tương tự như cơ thể bị "thiếu ô-xy", khi doanh nghiệp bất động sản thiếu "ô-xy dòng tiền", không còn tiền để trả lãi vay, trả nợ sẽ bị “ngộp thở” ngay lập tức. Khi đó, doanh nghiệp bất động sản không còn tiền để duy trì bộ máy và hỗ trợ, giữ chân người lao động, không còn tiền để cầm cự qua giai đoạn quá khó khăn này, do các dự án không thể triển khai đúng tiến độ, phải dừng công trình xây dựng, thiếu sản phẩm trong lúc thị trường bị “đứng hình”, giao dịch bị sụt giảm mạnh, không bán được sản phẩm, doanh số bán hàng bị “rơi thẳng đứng”, không thể huy động được vốn như trước đây.
HoREA cho rằng, cái khó thiếu dòng tiền có liên quan trực tiếp đến cái khó về tín dụng vì trong lúc này lãi suất vay ngân hàng chưa giảm như kỳ vọng và doanh nghiệp vẫn phải trả lãi ngân hàng đều đặn hàng tháng. Và thực tế nhiều doanh nghiệp phải chạy đôn chạy đáo vay mượn, thậm chí phải “vay nóng” để trả lương, để duy trì hoạt động tối thiểu, để trả lãi ngân hàng, nhất là các khoản vay tín dụng đến hạn.
“Kẹt tiền, kẹt vốn, bị mất thanh khoản” là rủi ro và là nguy cơ lớn nhất của mọi doanh nghiệp phải đương đầu, mặc dù có thể vẫn còn tài sản nhưng do chưa bán được dẫn đến “thiếu dòng tiền”, nên doanh nghiệp có thể bị “chết trên đống tài sản” của chính mình”, HoREA nhận định.
Cũng theo HoREA, trong lúc đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, các ngân hàng thương mại cần chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp là đạo lý kinh doanh. Trước hết doanh nghiệp rất cần được giảm lãi vay; gia hạn thời gian trả nợ, khoanh nợ đáo hạn, không chuyển sang nợ xấu, hoặc nhóm nợ xấu hơn và tạo điều kiện cho doanh nghiệp được tiếp cận khoản vay tín dụng mới để thực hiện dự án.
Hiệp hội ghi nhận trong gần hai năm qua, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo quyết liệt các ngân hàng thương mại thực hiện các giải pháp hỗ trợ khá hiệu quả cho doanh nghiệp. Các ngân hàng đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi suất cho vay cho khoảng gần 800.000 khách hàng, bao gồm các doanh nghiệp, hộ gia đình với dư nợ gần 2 triệu tỷ đồng. Trong đó, đã giảm lãi vay trực tiếp, gián tiếp cho những khoản vay cũ hay khoản vay mới cho doanh nghiệp khoảng 18.830 tỷ đồng.
Tuy nhiên, hầu như các doanh nghiệp bất động sản chưa được các ngân hàng xem xét hỗ trợ thỏa đáng, vì vẫn bị coi là lĩnh vực kinh doanh tiềm ẩn rủi ro.
Vì vậy, HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho phép các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được chủ động xem xét quyết định việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ của khách hàng (doanh nghiệp, bao gồm doanh nghiệp bất động sản, hộ gia đình, cá nhân) và được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ 23/1/2020 đến ngày 30/6/2022.
Việc này sẽ hỗ trợ thiết thực hơn cho các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, giúp giảm chi phí vốn vay, giảm chi phí đầu vào, được tiếp cận các khoản vay mới, để có thêm thời gian dần phục hồi sản xuất, kinh doanh trong điều kiện bình thường mới.
Trên cơ sở lãi suất tiền gửi bình quân hiện nay, HoREA cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước khuyến nghị các ngân hàng thương mại xem xét giảm lãi cho vay khoảng 2%/năm cho các khách hàng là hợp lý hợp tình, nhằm đảm bảo hài hoà lợi ích của các bên.
Thuận Yến
