Theo tính toán của Bộ Tài chính, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của năm 2019 ước tăng 2,73% so với cùng kỳ năm 2018. Đây là mức CPI tương đối thấp nếu so sánh với con số của nhiều năm gần đây.
Các nguyên nhân chủ yếu làm tăng CPI trong năm 2019 do một số mặt hàng tăng giá theo quy luật hàng năm như nhóm hàng tiêu dùng (thực phẩm, dịch vụ ăn uống, đồ uống, dịch vụ giao thông công cộng, du lịch,...); giá nhiên liệu, chất đốt trong nước tăng theo giá thế giới; giá dịch vụ y tế điều chỉnh tăng theo mức tăng thêm của lương cơ bản; giá vật liệu xây dựng và nhân công tăng do nhu cầu và chi phí đầu vào.
Trong nửa cuối năm 2019, mặt bằng giá thịt lợn trong nước chịu áp lực lớn từ biến động tăng cao giá thịt lợn do ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi khiến nguồn cung thịt sụt giảm.
Đánh giá về công tác điều hành giá năm 2019, lãnh đạo các bộ, ngành đều cho rằng Chính phủ và các địa phương đã điều hành lạm phát thành công, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế.
Về kịch bản điều hành giá năm 2020, Cục quản lý giá (Bộ Tài chính), Ngân hàng Nhà nước và Tổng cục Thống kê đều đưa ra các kịch bản riêng, trong đó đều có 2 kịch bản dưới 4% và kịch bản cuối cùng xấu nhất là trên 4%.
Trên cơ sở đó, Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyễn Anh Tuấn cho biết dù là kịch bản nào thì trong quý I/2020, lạm phát sẽ tăng cao trên 4% vì sức ép tăng giá từ các mặt hàng thịt lợn (giá tăng khoảng 5%, một số mặt hàng phục vụ Tết Nguyên đán và giá xăng, giá gas). Cho nên ông Tuấn đề nghị trong quý I không nên điều chỉnh bất kỳ giá dịch vụ do Nhà nước quản lý.
Năm 2020, điều hành lạm phát ở mức dưới 4% (Ảnh minh họa)
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá công tác điều hành giá năm 2020 sẽ thách thức hơn năm 2019 nhưng Ban Chỉ đạo thống nhất lựa chọn điều hành lạm phát năm 2020 từ 3,59% đến 3,91%.
Để bảo đảm nguồn cung thịt lợn, Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) thực hiện đúng yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ và đáp ứng nhu cầu nhân dân: Không để thiếu thịt lợn. Nếu thiếu thì phải nhập khẩu ngay.
Bộ NN&PTNT cũng có trách nhiệm tăng cường kiểm soát dịch bệnh, tái đàn lợn an toàn sinh học, tạo điều kiện thuận lợi trong kiểm soát để lưu thông tốt thịt lợn giữa các địa phương, kiểm soát chặt buôn bán lợn, thịt lợn qua biên giới; có giải pháp dự phòng cung ứng thịt cho Tết Canh Tý và cả sau Tết; kiểm tra xử lý nghiêm hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng cường thêm cung cấp thông tin từ cơ sở.
Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành không điều chỉnh giá các dịch vụ công trong quý I và quý IV/2020; điều hoà cung cầu, bảo đảm nguồn cung cho nền kinh tế, không để xảy ra thiếu hàng, sốt giá tất cả các loại hàng chứ không riêng gì thực phẩm.
Bộ Công Thương có trách nhiệm, trong năm 2020 hoàn thành sửa biểu giá điện hiện hành, điều hành giá xăng dầu theo tín hiệu thị trường thế giới kết hợp với sử dụng linh hoạt Quỹ bình ổn giá. Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm nghiên cứu đề xuất sửa Luật Đất đai, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và các địa phương đánh giá tác động của việc thay đổi khung giá đất theo Nghị định số 96/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Ngọc Linh
