Tín dụng vẫn là trụ cột tăng trưởng
Trong quý III/2025, Techcombank ghi nhận tổng thu nhập hoạt động (TOI) đạt 14.232 tỷ đồng, tăng 21,2% so với cùng kỳ. Thu nhập lãi thuần tăng 11,2% lên 9.925 tỷ đồng, tiếp tục là nguồn đóng góp chính. Tính đến 30/9, tổng tài sản của ngân hàng đạt gần 1,13 triệu tỷ đồng, tăng 15,4%; tín dụng tăng 21,4%, trong đó cho vay doanh nghiệp tăng 22,2% và cho vay cá nhân tăng 16%. Tiền gửi khách hàng đạt hơn 595.000 tỷ đồng, tăng 11,6% so với đầu năm.
VIB cũng ghi nhận kết quả tích cực, với tổng thu nhập hoạt động hơn 14.700 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 7.040 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ. Thu nhập lãi thuần chiếm gần 81% tổng doanh thu, đạt gần 11.900 tỷ đồng. Dư nợ tín dụng đạt gần 373.000 tỷ đồng, tăng 15%, đến từ cả ba mảng: khách hàng cá nhân, doanh nghiệp và định chế tài chính. Biên lãi ròng (NIM) của VIB duy trì ở mức 3,2%, cho thấy sự cân bằng giữa sinh lời và chất lượng tài sản.
OCB cũng có quý kinh doanh khởi sắc với lợi nhuận trước thuế quý III đạt 1.538 tỷ đồng, gấp ba lần cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận đạt 3.431 tỷ đồng, tăng 34,4%. Thu nhập thuần từ lãi tăng 17,4% lên 2.424 tỷ đồng nhờ tăng trưởng tín dụng. Dư nợ cho vay khách hàng đạt hơn 200.000 tỷ đồng, tăng 13,7%. Đáng chú ý, tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tăng 10,1% trong quý III, trong đó nhiều gói vay ưu đãi lãi suất được triển khai nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất.
Thu ngoài lãi trở thành động lực mới
Không chỉ dựa vào tín dụng, các ngân hàng đang đa dạng hóa nguồn thu. Tại VIB, thu ngoài lãi chiếm hơn 19% tổng thu nhập hoạt động, đến từ phí dịch vụ và kinh doanh thẻ. Tính đến cuối tháng 9, ngân hàng có hơn 1 triệu thẻ tín dụng lưu hành, tổng chi tiêu đạt 104.000 tỷ đồng, tăng 15% so với cùng kỳ. Ngoài ra, các dịch vụ thanh toán, chuyển tiền quốc tế, bảo hiểm và ngân hàng số cũng góp phần đáng kể vào nguồn thu phí.
OCB ghi nhận thu thuần ngoài lãi quý III đạt 507 tỷ đồng, tăng 123,1% so với cùng kỳ, trong đó kinh doanh ngoại tệ tăng hơn 122%, còn thu từ các hoạt động khác đạt 260 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, thu ngoài lãi đạt 494 tỷ đồng, tăng 87,1%. Ngân hàng cho biết đã cơ cấu lại danh mục đầu tư và đẩy mạnh quản trị nợ, giúp nguồn thu ổn định hơn.
Tại Techcombank, hoạt động ngoài lãi cũng tăng mạnh với mức tăng hơn 1,5 lần cùng kỳ. Mảng kinh doanh ngoại hối tăng 816,5%, chứng khoán đầu tư tăng 172,2%, lần lượt đem về 559 tỷ đồng và 1.059 tỷ đồng. Thu nhập dịch vụ và hoạt động khác cũng tăng lần lượt 16,4% và 36%.
ACB là trường hợp đáng chú ý khi nguồn thu ngoài lãi trở thành “điểm sáng” trong bức tranh tài chính. Quý III/2025, mảng này tăng 28,7%, đạt 1.615 tỷ đồng, chiếm 19,2% tổng thu nhập hoạt động (so với 15,4% cùng kỳ). Hoạt động ngoại hối đem về 449 tỷ đồng, tăng 2,7 lần, còn mảng chứng khoán kinh doanh tăng gần 5,2 lần lên 367 tỷ đồng.
Xu hướng tất yếu: Giảm phụ thuộc vào tín dụng
Các chuyên gia nhận định, thu ngoài lãi đang dần trở thành trụ cột mới trong cơ cấu lợi nhuận ngân hàng, nhất là khi biên lãi ròng (NIM) có xu hướng thu hẹp.
Bà Trần Kiều Oanh, Trưởng phòng Dịch vụ tài chính – FiinGroup, cho rằng nguồn thu từ lãi đang gặp nhiều thách thức khi nợ xấu cao buộc các ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng. Trong khi đó, cạnh tranh lãi suất cho vay khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp, đòi hỏi các ngân hàng phải mở rộng sang các mảng thu dịch vụ, ngoại hối, bancassurance để đảm bảo lợi nhuận.
Theo bà Phạm Liên Hà, Giám đốc Nghiên cứu ngành dịch vụ tài chính – Chứng khoán HSC, lợi nhuận ngành ngân hàng đã phục hồi rõ rệt trong năm 2025, tăng 31% trong quý III nhờ nền thấp của năm 2024. Dù tốc độ này có thể chậm lại, nhưng xu hướng tăng trưởng ổn định được củng cố bởi sự mở rộng tín dụng (18–20%) và sự phục hồi mạnh của thu ngoài lãi.
“Các ngân hàng tư nhân có nền khách hàng lớn đang lấy lại đà tăng trưởng nhờ dịch vụ và phí, giúp giảm dần sự phụ thuộc vào tín dụng và hướng đến phát triển bền vững hơn trong trung hạn,” bà Hà nhận định.
Phương Thảo(t/h)
