Ngành BHXH Việt Nam: 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong năm 2021

Ngày 24/12/2020, BHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị trực tuyến triển khai nhiệm vụ năm 2021 tại điểm cầu chính BHXH Việt Nam và 63 điểm cầu tại BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cùng 646 điểm cầu tại BHXH các quận, huyện. Đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ đến dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Độ bao phủ BHXH tự nguyện, BHYT tăng trưởng ấn tượng

Báo cáo tại Hội nghị, ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc, BHXH Việt Nam cho biết, trong năm 2020, BHXH Việt Nam luôn chủ động bám sát sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao như: Thực hiện tốt các chế độ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người tham gia; mở rộng đối tượng tham gia; giảm nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN; đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý; tăng cường giải pháp để kiểm soát, hạn chế, ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHXH, BHYT, BHTN,... đặc biệt là những giải pháp ứng phó, hỗ trợ đơn vị, doanh nghiệp, người dân trước những ảnh hưởng do đại dịch Covid-19, do thiên tai bão lũ gây ra.

BHXH Việt Nam luôn chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong việc tham gia xây dựng, sửa đổi các dự luật quan trọng liên quan trực tiếp đến việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT, như: Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); Luật BHYT (sửa đổi)…

Năm 2020, diện bao phủ BHXH được mở rộng với hơn 16,1 triệu người tham gia, đạt 32,6% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó: Số người tham gia BHXH tự nguyện gần 1,1 triệu người, tăng 494 nghìn người, gần gấp đôi so với năm 2019; đạt khoảng 2,2% lực lượng lao động trong độ tuổi là nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện (chỉ tiêu tại Nghị quyết 28-NQ/TW đến hết năm 2021 là 1% nhưng đến năm 2020 đã vượt chỉ tiêu được giao) - tăng gấp gần 05 lần so với năm 2015. Cả nước có gần 13,3 triệu người tham gia BHTN (đạt khoảng 27% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Chỉ tiêu bao phủ BHYT tiếp tục có bước tăng trưởng ấn tượng với khoảng 88 triệu người tham gia, chiếm 90,85% dân số, vượt 0,15% chỉ tiêu Nghị quyết số 01 của Chính phủ, tăng 25,6% so với năm 2015. So với mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng và Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị vượt 10,85%. Với tỷ lệ bao phủ này, Việt Nam cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn. So với các quốc gia phát triển trên thế giới, để đạt mục tiêu BHYT toàn dân cần từ 40 đến 80 năm, trong khi Việt Nam là 17 năm.

Năm 2020 đã giải quyết trên 133.300 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng (đưa tổng số người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng khoảng 3,2 triệu người; trong đó: chi trả bằng tiền mặt cho gần 2,5 triệu người; chi trả cho trên 700 nghìn người qua tài khoản cá nhân); trên 897 nghìn người hưởng trợ cấp 1 lần; gần 9,6 triệu lượt người hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe (tăng 27,1% so với năm 2015); trên 1,006 triệu người hưởng trợ cấp thất nghiệp, tăng 170.481 người (gần 20,4%) so với năm 2019, tăng 91,2% so với năm 2015. Đã thanh toán chi phí KCB BHYT cho trên 167,2 triệu lượt người khám chữa bệnh nội trú và ngoại trú, tăng 28,4% so với năm 2015.

Đặc biệt, trong trong thời gian xảy ra dịch bệnh Covid-19, nhằm tạo thuận lợi cho người thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT, ngành BHXH Việt Nam đã thực hiện linh hoạt phương thức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng tại nhà, chi trả gộp 2 tháng trong cùng 1 kỳ chi trả; cấp thuốc BHYT cho người bị mắc bệnh mãn tính; thực hiện tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất cho các doanh nghiệp gặp khó khăn do dịch bệnh theo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ; cùng với đó, kịp thời tuyên truyền, giải thích, ngăn chặn tình trạng một số đối tượng lợi dụng, tranh thủ dịch bệnh, thiên tai để trục lợi quỹ BHXH, BHTN…

Công tác thanh tra, kiểm tra tiếp tục được tăng cường, từng bước triển khai thực hiện thanh tra, kiểm tra theo hình thức điện tử… qua đó chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra được nâng cao, thời gian thanh tra kiểm tra đối với các đơn vị được rút ngắn. 

Công tác cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng CNTT được BHXH Việt Nam tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp khi giao dịch với cơ quan BHXH. Bộ thủ tục hành chính của ngành BHXH được cắt giảm từ 114 thủ tục (năm 2015), đến nay còn 27 thủ tục; số giờ thực hiện thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp giảm từ 335 giờ/năm (năm 2015) xuống còn 147 giờ (năm 2019), hiện đã hoàn thiện các thủ tục báo cáo Ngân hàng Thế giới (WB) để công nhận còn 129 giờ/năm.

Công tác ứng dụng CNTT trong quản lý đạt được nhiều kết quả nổi bật, góp phần đổi mới phương thức hoạt động và hiện đại hóa ngành BHXH Việt Nam, đáp ứng yêu cầu xây dựng Chính phủ điện tử trong thời kỳ cách mạng công nghệ 4.0. 

Nhằm tiếp tục cung cấp những dịch vụ tiện ích phục vụ người dân, BHXH Việt Nam đã nghiên cứu, xây dựng và đưa vào triển khai thành công ứng dụng "VssID - Bảo hiểm xã hội số" trên nền tảng thiết bị di động, qua đó cung cấp các chức năng, tiện ích để tìm kiếm, tra cứu các thông tin đóng, hưởng BHXH, BHYT; lịch sử thụ hưởng các chế độ, chính sách BHXH, BHYT; cơ sở KCB BHYT; các điểm thu, đại lý thu... Hiện đã triển khai thí điểm việc sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng VssID thay thế cho thẻ BHYT bằng giấy (bị hỏng, mất do bão lũ) để đi khám chữa bệnh tại 10 tỉnh khu vực miền Trung - Tây Nguyên bị ảnh hưởng, thiệt hại bởi bão lũ.

Đề án “Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của BHXH Việt Nam theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” được BHXH Việt Nam tiếp tục triển khai hiệu quả. Đến nay, toàn Ngành đã giảm 65 đầu mối cấp phòng thuộc 63 BHXH tỉnh, thành phố; 58 BHXH thành phố, thị xã nơi có trụ sở BHXH cấp tỉnh đóng trên địa bàn và 6 BHXH cấp huyện theo các Nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính; giảm 350 chức danh lãnh đạo cấp Trưởng phòng, Phó Trưởng phòng và tương đương tại các đơn vị hợp nhất, giải thể. Tại Trung ương, hoàn thành xong việc giảm 3 đơn vị đầu mối cấp Vụ, Ban, không tổ chức cơ cấu cấp phòng tại 4 đơn vị theo đúng quy định.

Công tác truyền thông BHXH, BHYT, BHTN tiếp tục được đẩy mạnh, đổi mới toàn diện nội dung, đa dạng, linh hoạt các hình thức, phương pháp trên các cơ quan báo chí, mạng xã hội Facebook, các sản phẩm truyền thông,… qua đó, giúp người lao động và Nhân dân hiểu được giá trị thiết thực khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN để tích cực, chủ động tham gia. Trong năm 2020, đã có trên 16.000 tin, bài, phóng sự, tọa đàm, chuyên trang, chuyên mục được các cơ quan báo chí Trung ương đăng tải (tăng 23% so với năm 2019); tổ chức khoảng 120 hội nghị tập huấn, hội thảo, tọa đàm, đối thoại, tư vấn, truyền thông chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN với khoảng 24.000 lượt người tham dự; trả lời trên 500.000 lượt hỏi, đáp qua Hệ thống chăm sóc khách hàng; Cổng thông tin điện tử của Ngành thu hút hơn 131 triệu lượt truy cập, Fapage BHXH Việt Nam khoảng 3,5 triệu lượt tiếp cận các thông tin…

Công tác hợp tác quốc tế: tiếp tục mở rộng các hoạt động hợp tác song phương và đa phương với các tổ chức quốc tế bằng nhiều hình thức, qua đó góp phần khẳng định và hướng đến mục tiêu nâng cao vị thế, tạo dựng hình ảnh BHXH Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, năng động, sáng tạo, là bạn, đối tác tin cậy của cộng đồng an sinh xã hội quốc tế.

8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2021

Thực hiện mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân của Đảng, Nhà nước, phạm vi phục vụ của Ngành BHXH Việt Nam sẽ ngày càng mở rộng, hướng tới phục vụ toàn thể Nhân dân. Với quyết tâm cao nhất trong thực thi nhiệm vụ, gắn chặt với phương châm hành động: “Kỷ cương, đoàn kết, trách nhiệm, sáng tạo, hiệu quả”, trong năm 2021, toàn Ngành BHXH Việt Nam sẽ tập trung triển khai 8 nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, cụ thể như sau:

Một là, tiếp tục chủ động, tích cực tham gia với các Bộ, ngành hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định cho phù hợp với tình hình thực tiễn, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân; Kịp thời tổ chức thực hiện có hiệu quả các quy định mới về BHXH, BHYT có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2021.

Hai là, tập trung mọi nguồn lực, quyết liệt thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, linh hoạt, sáng tạo để hoàn thành các mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 125 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 28; các Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước và giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2021.

Ba là, đẩy mạnh việc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt là người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao: phấn đấu đến hết năm 2021, số người tham gia BHXH đạt khoảng 35,2% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, vượt 0,2% so với chỉ tiêu tại Nghị quyết số 28; số người tham gia BH thất nghiệp đạt khoảng 28,5% so với lực lượng lao động trong độ tuổi, vượt 0,5% so với chỉ tiêu tại Nghị quyết số 28; số người tham gia BHYT đạt tỷ lệ khoảng 91,56% dân số.

Bốn là, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành ở Trung ương, các tổ chức chính trị, xã hội, cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp tổ chức thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT; đẩy mạnh công tác thông tin, truyền thông BHXH, BHYT tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, sự đồng thuận trong tổ chức thực hiện để cán bộ, đảng viên, Nhân dân hiểu rõ sự cần thiết, lợi ích, vai trò, ý nghĩa của chính sách BHXH, BHYT theo tinh thần Nghị quyết số 28.

Năm là, giải quyết, chi trả các chế độ BHXH, BHYT đảm bảo chính xác, kịp thời, thuận tiện nhất cho người thụ hưởng; tiếp tục đổi mới phương thức phục vụ, chi trả qua các tổ chức dịch vụ công; đẩy mạnh việc chi trả không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Chính phủ. Quản lý chặt chẽ việc chi trả các chế độ BHXH ngắn hạn, trợ cấp một lần, chi trả trợ cấp thất nghiệp; chủ động kiểm soát chi phí khám chữa bệnh BHYT đảm bảo đúng quy định và dự toán được Chính phủ giao năm 2021.

Đẩy mạnh công tác thanh tra chuyên ngành đóng BHXH, BHYT; kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, đặc biệt là các hành vi trốn đóng, gian lận quỹ BHXH, BHYT.

Sáu là, tiếp tục tăng cường cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính với phương châm lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động nghiệp vụ; liên thông dữ liệu với các bộ, ngành; hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm; khuyến khích, hỗ trợ người dân sử dụng ứng dụng VssID.

Bảy là, tiếp tục kiện toàn, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; triển khai hiệu quả Đề án “Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của BHXH Việt Nam theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Nghị định số 89 của Chính phủ quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của BHXH Việt Nam; xây dựng đội ngũ công chức, viên chức toàn Ngành vững nghiệp vụ chuyên môn, chuyên nghiệp, tận tụy, năng động, sáng tạo trong thực thi nhiệm vụ.

Tám là, thực hiện phân công, phân nhiệm đảm bảo nguyên tắc: rõ người, rõ việc, rõ quy trình, trách nhiệm; phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, quy tắc ứng xử của công chức, viên chức, chuyển đổi mạnh mẽ tác phong làm việc sang phục vụ người tham gia, thụ hưởng chính sách tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

 T.Bình