Một trong những điều hướng tới khi Việt Nam chính thức gia nhập AFTA là nhiều mặt hàng nhập khẩu sẽ được giảm giá. Trong đó, ô – tô là một trong những mặt hàng được người tiêu dùng quan tâm. Thế nhưng, ở thời điểm hiện tại, thị trường ô – tô lắp ráp trong nước vẫn đang trên đà tăng giá và dường như đi ngược lộ trình.
Theo lộ trình cam kết giảm thuế trong khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA), từ năm 2014 đến 2018, thuế suất nhập khẩu ô –tô nguyên chiếc từ khu vực này về Việt Nam sẽ giảm dần xuống 0%. Ngay trong năm nay, mức thuế nhập khẩu ô-tô từ khu vực này đã giảm từ 60% xuống còn 50% ; năm 2015 giảm còn 35%, năm 2016 còn 20% năm 2017 còn 10% và năm 2018 giảm về 0%.
Việc giảm thuế này được người mua xe kỳ vọng sẽ tạo áp lực để giá xe ô - tô sản xuất,lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu từ các khu vực khác sẽ giảm đáng kể. Nhưng trong khi xe nhập khẩu nguyên chiếc từ khu vực ASEAN về tiêu thụ trong nước ngày càng nhiều, thì giảm đâu còn chưa thấy, cuối tháng 9 vừa qua, một loạt các hang sản xuất, lắp ráp xe ô tô trong nước đã có động thái tăng giá bán.
Mở đầu cho đợt tăng giá xe, hãng xe Trường Hải – thương hiệu có doanh số tiêu thụ ô – tô đứng trong tóp đầu – đã công bố tăng giá bán lẻ các dòng xe kể từ tháng 10 này. Cụ thể, giá bán lẻ với dòng xe kia tại thị trường Việt Nam sẽ tăng từ hai đến năm triệu đồng mỗi xe. Các dòng khác gồm mẫu xe Moring, Carens và Rio sẽ có mức tăng năm triệu đồng mỗi xe. Cùng với việc tăng giá bán, Trường Hải cũng quyết định cắt giảm các mức ưu đãi giá đã áp dụng trước đó đối với một số mẫu xe. Chẳng hạn, mức giảm giá 12 triệu đồng đối với dòng xe kia K3 sẽ được điều chỉnh xuống còn tám triệu đồng; dòng xe New Sorento sẽ giảm từ 15 triệu xuống còn 10 triệu đồng và các mẫu xe nhập nguyên chiếc sẽ giảm từ 12 triệu đồng xuống còn tám triệu đồng.
Cùng thời điểm này, Toyota Việt Nam với các dòng xe có doanh số tiêu thụ đứng đầu thị trường cũng đã có động thái tung ra mẫu xe Altis phiên bản mới. Với việc nâng cấp nội thất và cải tiến thêm một số tính năng, các mẫu Corolla Altis lắp ráp trong nước đã được Toyota ấn định giá bán tăng them ở các mức tám triệu, 11 triệu và cao nhất tăng lên mức 74 triệu đồng/xe, tùy phiên bản. Bám sát thị trường xe hơi có mức giá đắt đỏ này, lập tức hãng Chevrolet cũng chào bán hai dòng xe là Cruze LS và Cruze LTZ với mức giá bán cao hơn các mẫu xe tiêu thụ trước đó…
Thuế nhập khẩu xe ô –tô từ thị trường ASEAN giảm trong lúc giá xe trong nước vẫn giữ nguyên và tăng, khiến số lượng ô –tô nhập khẩu nguyên chiếc tăng mạnh. Số liệu thống kê hàng hóa xuất, nhập khẩu chín tháng đầu năm đã cho thấy, mặc dù thuộc nhóm mặt hàng cần hạn chế nhập khẩu, song từ đầu năm tới nay đã có gần 44 nghìn xe ô – tô các loại được nhập về, tăng 74% về số lượng và 90% về giá trị so với năm 2013. Trong đó, lượng xe từ chín chỗ ngồi trở xuống đã đạt con số 18,5 nghìn xe.
Còn theo ông Jesus metelo N. Arias Jr, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô-tô Việt Nam, từ đầu năm tới nay, trong khi số lượng bán ra của xe sản xuất, lắp ráp trong nước chỉ tăng 27% thì xe nhập khẩu đã tăng tới 66%. Việt Nam chủ yếu nhập khẩu xe ô-tô từ các thị trường Trung Quốc, Hàn Quốc và Thái Lan, và chỉ riêng tổng số lượng xe nhập về từ Thái –Lan ( nước thành viên của ASEAN) đã là khoảng 8.000 xe. Vậy nhưng, lượng xe nhập khẩu vẫn không đủ sức kéo giá xe trên thị trường nội địa giảm xuống. Lý giải về số lượng tiêu thụ xe ô –tô được dự báo sẽ tăng 18% trong năm nay, ngay trước thời điểm thuế nhập khẩu xe ô-tô từ khu vực ASEAN sẽ giảm thêm 15% vào năm tới, ông Thành Huy, chủ một doanh nghiệp nhập khẩu ô-tô tại TP Hồ Chí Minh cho rằng: Chưa kể điều kiện xe phải có tỷ lệ nội địa hóa 40% từ nước nhập khẩu mới được hưởng thuế suất theo AFTA, lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc dù có tăng nhanh, thì xe nhập khẩu về từ khu vực ASEAN cũng chỉ chiếm chưa đầy 10% lượng xe tiêu thụ, do vậy cũng khó tạo áp lực buộc xe trong nước và xe nhập khẩu nguyên chiếc từ khu vực khác phải giảm giá theo.
Phải chi ra một lượng ngoại tệ lớn để nhập khẩu ô – tô mỗi năm, để xe nhập khẩu về ồ ạt lấn lướt thị phần của xe sản xuất, lắp ráp trong nước, người tiêu dùng lại chưa được hưởng lợi sau khi mức thuế nhập khẩu ô-tô đã giảm, đây dường như là một nghịch lý đang diễn ra ở thị trường ô – tô nội địa.
Theo Thời Nay