Phát biểu tại Hội thảo khoa học sáng nay 27/10, với chủ đề: “Đại tướng Đoàn Khuê - Người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo, chỉ huy xuất sắc của Quân đội Nhân dân Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Quảng Trị”, UVTƯ Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh cho biết: Đại tướng Đoàn Khuê (bí danh Võ Tiến Trình) sinh ngày 29 tháng 10 năm 1923 tại làng Gia Đẳng, xã Triệu Tân (nay là xã Triệu Lăng), huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
Đại tướng Đoàn Khuê đã sớm giác ngộ, tham gia hoạt động cách mạng từ năm 1939 khi mới 16 tuổi.
Suốt 60 năm hoạt động cách mạng, Đại tướng Đoàn Khuê đã trải qua nhiều cương vị, trên nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau. Dù ở cương vị, trọng trách, điều kiện hoàn cảnh nào, cũng luôn giữ vững phẩm chất của người chiến sĩ cách mạng, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân; mưu lược, quyết đoán, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ huy, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân giao phó.
Ngay từ những ngày đầu hoạt động trong phong trào thanh niên phản đế, làm Bí thư Thanh niên huyện Triệu Phong. Năm 17 tuổi, bị địch bắt và bị kết án tù. Thoát khỏi lao tù thực dân, về hoạt động gây dựng cơ sở cách mạng ở Quảng Bình, được cử làm Chủ nhiệm Việt Minh tỉnh Quảng Bình. Tháng 8 năm 1945, tham gia lãnh đạo nhân dân giành chính quyền ở Quảng Bình.
Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Đại tướng Đoàn Khuê đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như: Ủy viên quân sự Ủy ban Quân chính Khu C, gồm các tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam); Chính trị viên, Bí thư Hiệu ủy Trường Lục quân trung học Quảng Ngãi; Chính trị viên, Chính ủy nhiều trung đoàn. Với tư duy nhạy bén, ông đã có nhiều đóng góp quan trọng trong quá trình xây dựng, chiến đấu và phát triển của các đơn vị, góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ông đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như: Phó Chính ủy, Chính ủy, Bí thư Đảng ủy của nhiều sư đoàn, lữ đoàn, Phó Chính ủy Quân khu 4, Ủy viên Quân khu ủy Khu 4. Từ đầu năm 1963, đồng chí được cử trở lại chiến trường Khu 5 với cương vị Ủy viên Thường vụ Khu ủy, Phó Chính ủy Quân khu, Phó Bí thư Quân khu ủy Khu 5… Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ông tiếp tục đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng: Tư lệnh kiêm Chính ủy Quân khu 5; Phó Tư lệnh - Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh 719, Phó Trưởng ban lãnh đạo Đoàn chuyên gia Việt Nam tại Campuchia; Thứ trưởng Bộ Quốc phòng kiêm Tư lệnh Bộ Tư lệnh 719, Trưởng Ban lãnh đạo Đoàn Chuyên gia Việt Nam tại Campuchia, Tổng Tham mưu trưởng; Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương); là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng các khóa IV, V, VI, VII và VIII; Ủy viên Bộ Chính trị các khóa VI, VII và VIII; Đại biểu Quốc hội các khóa VII, VIII, IX và X; được Bộ Chính trị phân công chỉ đạo công tác bảo vệ chính trị nội bộ và Trưởng ban Chỉ đạo công tác Tổng kết “Đảng lãnh đạo chiến tranh cách mạng”.
Thượng tướng, TS. Lê Huy Vịnh khẳng định: Đại tướng Đoàn Khuê là người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo, chỉ huy quân sự xuất sắc, nhà chính trị tài ba của Đảng, Nhà nước và Quân đội nhân dân Việt Nam.
UVTƯ Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng cho biết thêm: Quảng Trị được biết đến là vùng đất dựng nghiệp của Chúa Tiên - Nguyễn Hoàng, đặt nền móng cho quá trình mở cõi về phương Nam, để hình thành nên dãi giang sơn, gấm vóc “đất Việt” ngày nay.
Tỉnh Quảng Trị tự hào là nơi sinh thành và nuôi dưỡng nhiều người con ưu tú, tài hoa của quê hương, của Đảng và dân tộc, tiêu biểu như Tổng Bí thư Lê Duẩn, Đại tướng Đoàn Khuê, Phó Thủ tướng Trần Hữu Dực, Phó Thủ tướng Trần Quỳnh... và nhiều người con ưu tú khác khác.
Một trong những đóng góp nổi bật của Đại tướng Đoàn Khuê là đã đề xuất, góp phần vào việc đánh giá tình hình thế giới, khu vực và cục diện cách mạng trong nước; điều chỉnh thế bố trí lực lượng và phòng thủ trên các hướng, các địa bàn, vùng biển đảo, biên giới, đất liền, các trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa... bảo đảm khả năng phòng thủ trong mọi tình huống. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quan điểm kết hợp kinh tế với quốc phòng, xây dựng các khu vực phòng thủ ở các tỉnh, thành.
Chiến đấu và hoạt động trên nhiều chiến trường, nhưng Đại tướng Đoàn Khuê luôn hướng về đất mẹ Quảng Trị. Về thăm quê, ông thường đi đến những vùng sâu, vùng xa, những nơi còn nhiều khó khăn, thiếu thốn để tìm hiểu, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân, động viên Nhân dân vượt qua khó khăn, xây dựng đời sống mới.
Đại tướng đã căn dặn và chỉ đạo nhiều ý kiến tâm huyết đối với Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Quảng Trị trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, để từng bước xây dựng quê hương Quảng Trị ngày càng phát triển.
Trước đó, chiều 26/10, Bộ Quốc Phòng và UBND tỉnh Quảng Trị đã tổ chức lễ khánh thành Khu lưu niệm Đại tướng Đoàn Khuê tại Thôn 1, xã Triệu Lăng, huyện Triệu Phong,
Khu lưu niệm Đại tướng Đoàn Khuê được khởi công xây dựng ngày 07/07/2023 trong khuôn viên đất của gia đình Đại tướng. Khu lưu niệm có diện tích khoảng 7.500 m2, tổng mức đầu tư xây dựng 9 tỷ đồng, gồm các hạng mục: Nhà lưu niệm Đại tướng; Nhà lưu niệm gia đình; sân hành lễ; bồn hoa cây cảnh; bãi đỗ xe và các công trình phụ trợ khác. Trong đó Nhà lưu niệm Đại tướng Đoàn Khuê được thiết kế, trang trí, lưu giữ nhiều kỷ vật, ảnh tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Đại tướng với 02 chủ đề: "Quê hương nghĩa nặng, tình sâu" và "Đại tướng Đoàn Khuê - Một nhà chính trị, quân sự xuất sắc".
Trần Minh Tích
