Thực trạng vi phạm tràn lan đòi hỏi một cách tiếp cận quyết liệt và toàn diện hơn trong quản lý thương mại điện tử (TMĐT). Các lực lượng quản lý thị trường địa phương liên tục phát hiện và xử lý các vụ việc liên quan đến hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc trên môi trường trực tuyến. Điều này đặt ra yêu cầu bức thiết về việc chuyển đổi mô hình kinh doanh online từ tự phát sang vận hành bài bản, chuyên nghiệp hơn. Với mục tiêu đó, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đang tập trung xây dựng dự thảo Luật Thương mại điện tử sửa đổi với nhiều quy định mang tính đột phá, nhằm đáp ứng những thách thức mới. Đến ngày 18-6-2025, các chính sách lớn trong dự thảo Luật đã nhận được sự thông qua của Thường trực Chính phủ.
Dự thảo Luật mới tập trung vào ba nội dung trọng tâm, hứa hẹn mang lại hiệu quả cao hơn trong việc quản lý và bảo vệ người tiêu dùng. Trước hết là việc định danh người bán. Đây là một thay đổi quan trọng bởi trước đây, người bán trên sàn TMĐT thường chỉ hiển thị dưới tên gian hàng. Khi bị phát hiện vi phạm, họ dễ dàng đóng gian hàng cũ và mở một gian hàng mới để tiếp tục hoạt động.
Việc định danh người bán sẽ giúp xác định rõ chủ thể kinh doanh, từ đó hỗ trợ hiệu quả trong việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, xử lý các hành vi vi phạm và truy thu thuế (nếu có liên quan). Điều này tạo ra sự minh bạch và trách nhiệm cao hơn cho các cá nhân, tổ chức kinh doanh trực tuyến.
Bên cạnh đó, Luật cũng bổ sung quy định mới đối với các nền tảng TMĐT xuyên biên giới. Với sự phát triển mạnh mẽ của các sàn TMĐT quốc tế hoạt động tại Việt Nam, dự thảo Luật sẽ yêu cầu các nền tảng chưa có hiện diện pháp lý tại Việt Nam phải đăng ký pháp nhân hoặc ủy quyền cho một doanh nghiệp Việt Nam có đủ năng lực để thực hiện các trách nhiệm pháp lý.
Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, hoặc khi phát hiện hàng giả, hàng nhái, đơn vị được ủy quyền này sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và người tiêu dùng trong nước. Quy định này đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng Việt Nam khi mua sắm trên các nền tảng quốc tế. 
Ngoài việc hoàn thiện thể chế, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp khác nhằm ngăn chặn hàng giả, hàng nhái và các hành vi vi phạm sở hữu trí tuệ trên môi trường số. Trong đó, việc thúc đẩy hợp tác quốc tế và thiết lập các cơ chế xử lý tranh chấp xuyên biên giới là rất quan trọng.
Bởi lẽ, việc bảo vệ hiệu quả quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp trong nước không thể thiếu sự hợp tác chặt chẽ với các nền tảng và cơ quan liên quan từ nước ngoài, đặc biệt khi nhiều nền tảng lớn vẫn chưa có hiện diện pháp lý rõ ràng tại Việt Nam.
Với những động thái quyết liệt và sự hoàn thiện về mặt pháp lý này, Việt Nam đang thể hiện quyết tâm xây dựng một môi trường thương mại điện tử lành mạnh, an toàn và minh bạch hơn, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người tiêu dùng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của kinh tế số trong thời gian tới.
Tâm An (t/h)
