Theo ghi nhận của Công an tỉnh, thời gian gần đây, trên nhiều nền tảng mạng xã hội phổ biến như Facebook, Zalo, Instagram... xuất hiện nhiều nhóm, trang fanpage quảng bá, mời chào kinh doanh, buôn bán tôm hùm đất nhằm mục đích chế biến thành món ăn. Tuy nhiên, cơ quan công an nhấn mạnh, mọi hoạt động kinh doanh, buôn bán tôm hùm đất trái phép đều là hành vi vi phạm pháp luật, và người dân cần hết sức cảnh giác trước những lời mời gọi trên mạng.
Tôm hùm đất, còn được biết đến với các tên gọi khác như tôm càng đỏ, tôm rồng, crawfish (tên khoa học cherax quadricarinatus), là loài thủy sinh có nguồn gốc ngoại lai, mang đặc tính ăn tạp, có khả năng tiêu thụ cả động vật sống, động vật chết và thực vật. Khả năng thích nghi cao với cả môi trường cạn và nước khiến loài này có nguy cơ lớn phát tán mầm bệnh, virus gây hại cho các giống thủy sản bản địa, tàn phá mùa màng và gây mất cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên.
Từ năm 2013, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã ban hành lệnh cấm nhập khẩu và nhân nuôi tôm hùm đất. Loài tôm này cũng không nằm trong danh mục các loài thủy sản được phép kinh doanh trên thị trường. Hiện tại, chỉ có Viện Nghiên cứu và Nuôi trồng Thủy sản I được cấp phép nhập khẩu tôm hùm đất về phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học. Các nhà hàng, quán ăn muốn sử dụng tôm hùm đất đông lạnh để chế biến món ăn phải chứng minh được nguồn gốc xuất xứ hợp pháp và được sự cho phép của lực lượng hải quan và Cục Thú y.
Theo Công an tỉnh Thái Bình, nguồn gốc tôm hùm đất đang được buôn bán trái phép trên mạng thường do các thương lái nhập lậu từ Trung Quốc, được đóng gói sẵn trong túi lưới hoặc bảo quản đông lạnh trong thùng xốp. Hành vi buôn bán tôm hùm đất trên không gian mạng có dấu hiệu cấu thành tội buôn bán hàng cấm, vi phạm Điều 17, Nghị định 185/2013/NĐ-CP của Chính phủ, với mức phạt hành chính có thể lên đến 40 - 50 triệu đồng đối với hàng hóa nhập lậu có giá trị từ 100 triệu đồng trở lên. Nghiêm trọng hơn, việc buôn bán tôm hùm đất còn sống và phát tán ra môi trường tự nhiên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "Tội nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại" theo Điều 246, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Trước tình hình này, Công an tỉnh Thái Bình khuyến cáo mạnh mẽ người dân cần nâng cao tinh thần cảnh giác với mọi hành vi lôi kéo kinh doanh, buôn bán tôm hùm đất trên mạng; tuyệt đối không tham gia vào các hoạt động kinh doanh, buôn bán, vận chuyển, nuôi, lưu giữ loài sinh vật ngoại lai nguy hiểm này.
Đồng thời, Công an tỉnh Thái Bình đề nghị người dân cần tích cực tuyên truyền đến người thân, bạn bè về những tác hại khôn lường của tôm hùm đất và các quy định pháp luật liên quan. Khi phát hiện bất kỳ trường hợp nào có dấu hiệu buôn bán, vận chuyển, nuôi, lưu giữ tôm hùm đất, người dân cần báo ngay cho cơ quan chức năng để có biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn kịp thời.
Thành Nam (t/h)
