Thủ tướng Abe “đại thắng” trong bầu cử sớm - Hình 1

Ông Abe, 63 tuổi, chứng kiến liên minh cầm quyền của ông giành 2/3 trong tổng số 465 ghế thuộc Hạ viện nước này trong cuộc bầu cử diễn ra vào ngày Chủ nhật.

Ông Abe, 63 tuổi, chứng kiến liên minh cầm quyền của ông giành 2/3 trong tổng số 465 ghế thuộc Hạ viện nước này trong cuộc bầu cử diễn ra vào ngày Chủ nhật. Kết quả này giúp ông có cơ hội giành thêm một nhiệm kỳ Thủ tướng nữa vào năm tới, trên cương vị người đứng đầu Đảng Dân chủ Tự do (LDP). Nếu có thêm một nhiệm kỳ, ông Abe sẽ trở thành Thủ tướng Nhật phục vụ lâu năm nhất.

Một phần nhờ vào sự suy yếu của phe đối lập, chiến thắng áp đảo mà liên minh cầm quyền của ông Abe giành được trong cuộc bầu cử này mở đường cho chính sách tiền tệ siêu lỏng lẻo được nới rộng hơn nữa của Nhật Bản. Chính sách này là một trong những động lực chính đưa thị trường chứng khoán Nhật đã tăng điểm lên mức cao nhất 2 thập kỷ trong phiên sáng ngày thứ Hai và đưa nền kinh tế lớn thứ nhì châu Á tăng trưởng 6 quý liên tiếp.

Đồng Yên của Nhật giảm giá 0,4% trong phiên sáng đầu tuần, xuống dưới mức 114 Yên/USD, thấp nhất trong hơn 3 tháng. Đồng Yên giảm giá là một tín hiệu tích cực đối với các công ty xuất khẩu của Nhật nói riêng và nền kinh tế nước này nói chung.

Tuy nhiên, sau chiến thắng này, ông Abe tiếp tục đối mặt với sức ép gia tăng về giải quyết mức nợ khổng lồ của Nhật, tình trạng tiền lương tăng chậm, và khan hiếm lao động do dân số lão hóa.

Các dự báo kết quả bầu cử tính đến sáng thứ Hai cho thấy LDP giành 283 ghế Hạ viện, còn Komeito, đảng liên minh với LDP giành 29 ghế. Kết quả này gần tương tự như kết quả cuộc bầu cử cách đây 3 năm. 5 chính đảng khác và các nghị sỹ độc lập chiếm số ghế còn lại.

Đa số 2/3 trong Hạ viện cho phép ông Abe đẩy mạnh nỗ lực cải cách hiến pháp hòa bình đã có từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai. Việc cải cách này được ông Abe xem là cần thiết để làm sáng tỏ địa vị pháp lý của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF).

Tuy nhiên, giới phân tích không cho rằng sẽ sớm có sự thay đổi lớn về Hiến pháp Nhật, đặc biệt là sau khi ông Abe bác kế hoạch điều chỉnh Hiến pháp trước năm 2020. Bất kỳ sự thay đổi nào cũng sẽ cần được đưa ra trưng cầu dân ý, nhưng các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy cử tri Nhật có quan điểm trái chiều về vấn đề này.

Cầm quyền từ năm 2012, ông Abe đã đưa kinh tế Nhật đạt được một số tiến bộ đáng kể. Tỷ lệ thất nghiệp hiện ở mức dưới 3%, trong khi đồng Yên giảm giá giúp thúc đẩy xuất khẩu. Chỉ số Topix của thị trường chứng khoán Nhật đang ở các cao nhất 10 năm, trong khi chỉ số Nikkei 225 đạt mức cao nhất kể từ năm 1996.


Một quyết định lớn mà ông Abe sẽ đưa ra trong mấy tháng tới là liệu có giữ ông Haruhiko Kuroda trên cương vị Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật (BoJ) hay không, khi nhiệm kỳ của vị Thống đốc này sẽ kết thúc vào tháng 4/2018. Một số thành viên LDP đã bày tỏ lo ngại về chính sách nới lỏng chưa từng có tiền lệ của BoJ, bao gồm chính sách lãi suất âm.

Theo dự kiến LDP sẽ bỏ phiếu bầu Chủ tịch đảng mới vào tháng 9/2018. Người đứng đầu đảng này sẽ trở thành Thủ tướng Nhật nhiệm kỳ tiếp theo. 

Ông Fumio Kishida, người đứng đầu một trong những phe cánh lớn nhất trong LDP, từ chối bình luận về vấn đề này. Tuy nhiên, Tổng thư ký LDP Toshihiro Nikai nói với đài NHK rằng ông ủng hộ ông Abe nắm giữ chức Chủ tịch đảng nhiệm kỳ thứ ba.

Ông Abe đã giải tán Hạ viện và tổ chức bầu cử sớm nhằm mục đích củng cố quyền lực trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ mà cử tri Nhật dành cho ông khởi sắc. Đầu năm nay, tỷ lệ ủng hộ của ông Abe giảm mạnh do một loạt vụ bê bối, bao gồm vụ ông bị cho là ưu ái một người bạn thân mở trường thú y. Tuy nhiên, khi căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên gia tăng, tỷ lệ ủng hộ của ông tăng trở lại do cử tri Nhật tin rằng nước này cần một nhà lãnh đạo cứng rắn để đương đầu với nguy cơ hạt nhân từ Bình Nhưỡng.

An Huy - vneconomy