Tại Hội nghị tổng kết năm học 2022-2023, triển khai nhiệm vụ năm học 2023-2024 vào chiều 18/8 Bộ GD&ĐT cho biết, năm học 2022-2023, cả nước thiếu 118.253 giáo viên các cấp. So với năm học trước, số giáo viên thiếu tăng thêm 11.308 người (cấp mầm non 7.887; tiểu học tăng 169; THCS 1.207, THPT 2.045). Tình trạng thiếu giáo viên diễn ra chủ yếu ở các môn học mới như Tiếng Anh, Tin học, Mỹ thuật, Âm nhạc.
Phát biểu tại hội nghị, ông Đỗ Đức Duy, Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái, chia sẻ về tình trạng thiếu nhiều giáo viên và khó khăn trong công tác tuyển dụng, nhất là ở địa bàn đặc biệt khó khăn, dù có chính sách thu hút, hỗ trợ.
Theo ông Duy, tổng số giáo viên của tỉnh hiện mới đạt 86,5% so với định mức. Từ năm 2021 đến nay, tỉnh đã tổ chức nhiều đợt tuyển dụng, bình quân 2 đợt/năm, với tổng chỉ tiêu tuyển là 2.532, song số đăng ký chỉ là 1.359 (chiếm 53,7%). Số trúng tuyển cũng chỉ là 726, chỉ chiếm 53,4% số dự tuyển và chỉ chiếm gần 29% tổng số chỉ tiêu tuyển.
“Ví dụ, giáo viên Tiếng Anh và Tin học, thu hút tuyển mới lên vùng cao với mức hỗ trợ 100 triệu đồng/trường hợp, nhưng chúng tôi vẫn chưa tuyển mới được trường hợp nào”, ông Duy nói.
Ông Đỗ Đức Duy kiến nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm, giao bổ sung biên chế giáo viên cho tỉnh đảm bảo đủ định mức theo quy định. Đồng thời, tỉnh cũng kiến nghị nghiên cứu, bổ sung các chính sách đãi ngộ, hỗ trợ đặc thù đối với giáo viên, nhân viên tại các địa bàn đặc biệt khó khăn... để tạo điều kiện thu hút, tuyển dụng, giữ chân người đang công tác. Bên cạnh đó, tỉnh kiến nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm nâng cao chế độ lương và phụ cấp để giúp giáo viên yên tâm, gắn bó với nghề.
Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, nguyên nhân chủ quan dẫn tới tình trạng thiếu giáo viên vẫn trầm trọng là do công tác quy hoạch, dự báo nhu cầu giáo viên chưa sát, không theo kịp thực tế. Sự chuyển dịch lao động giữa các vùng miền với số lượng lớn và không có quy luật. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 yêu cầu bậc tiểu học phải tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, bổ sung thêm một số môn học bắt buộc.
Ngoài ra, việc tuyển dụng giáo viên ở các địa phương còn bất cập, chưa kịp thời do thiếu nguồn tuyển (theo quy định chuẩn trình độ đào tạo tại Luật Giáo dục 2019); chưa có cơ chế thu hút và giữ giáo viên gắn bó với nghề khi lương giáo viên nhìn chung thấp, nhất là giáo viên mới được tuyển dụng.
Việc thực hiện chủ trương tinh giản 10% biên chế trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp ở nhiều địa phương thực hiện cơ học chưa căn cứ vào tính chất đặc thù của ngành Giáo dục cũng tác động làm gia tăng thêm tình trạng thiếu giáo viên.
Bộ GD&ĐT phối hợp với Bộ Nội vụ trình Chính phủ tham mưu Bộ Chính trị phê duyệt 65.980 biên chế giáo viên bổ sung cho các địa phương trong giai đoạn 2022-2026. Riêng năm học vừa qua, Bộ GD&ĐT đã hướng dẫn các địa phương tuyển dụng được 17.208 giáo viên.
Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT tham mưu Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung các cơ chế tuyển dụng hợp đồng lao động giải quyết khó khăn thiếu giáo viên khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông.
Bộ GD&ĐT cũng chủ động tổ chức rà soát, khảo sát việc thực hiện chế độ làm việc giáo viên phổ thông, thực trạng chính sách đối với cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, người lao động trong cơ sở giáo dục mầm non công lập để đề xuất chính sách đặc thù nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, tạo động lực cho đội ngũ giáo viên yên tâm công tác.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết năm học 2022-2023, triển khai nhiệm vụ năm học 2023-2024 do Bộ GD&ĐT tổ chức, chiều 18/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, thời gian qua, ngành Giáo dục đã nỗ lực lớn, quyết tâm cao, hành động quyết liệt triển khai các nhiệm vụ được giao và đạt được những kết quả tích cực.
Vấn đề thiếu giáo viên được nhiều đại biểu tại đầu cầu địa phương quan tâm. Với khu vực miền núi như Yên Bái, điều kiện xã hội khó khăn, mỗi đợt tuyển dụng chỉ có hơn 50% số người đăng kí so với chỉ tiêu, trong khi số người trúng tuyển còn ít hơn nữa. Tuy nhiên, với một số đô thị lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, định mức giáo viên trên lớp có giới hạn, nhiều nơi thiếu giáo viên nhưng không có chỉ tiêu tuyển dụng.
Trong bối cảnh năm học mới đang đến gần, việc đổi mới chương trình GDPT vẫn tiếp tục, Thủ tướng đề nghị cần có những phân tích, đánh giá cụ thể về tình hình thiếu giáo viên hiện nay, so sánh tình trạng tăng, giảm số giáo viên giữa các năm để có chính sách phù hợp.
Đồng tình với quan điểm “Ở đâu có học sinh, ở đó có giáo viên”, song Thủ tướng cũng đề nghị, phải có sự phân bổ linh hoạt, tránh cứng nhắc về định mức giáo viên. Với các khu vực có sự gia tăng lớn về dân số cần ưu tiên tập trung nguồn lực, trong khi các khu vực thực tế có ít học sinh hơn thì cần có sự điều chỉnh cân đối về số lượng giáo viên.
Ngoài ra, Thủ tướng lưu ý, cần xây dựng, sửa đổi, bổ sung các chính sách, chế độ đãi ngộ đối với ngũ giáo viên phù hợp; có giải pháp tài chính hỗ trợ giáo viên vùng sâu, vùng xa, giáo viên mầm non; nâng cấp, bổ sung điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học bảo đảm hiệu quả, phù hợp yêu cầu tình hình thực tiễn.
Thiên Trường