Tăng động giảm chú ý (ADHD) là một rối loạn phát triển thần kinh phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc trưng bởi ba nhóm hành vi chính: Tăng hoạt động (tăng động), thiếu tập trung (giảm chú ý) và xung động (hành vi bốc đồng). Nhiều nghiên cứu cho thấy khoảng 60–90% trẻ tăng động có rối loạn giấc ngủ, bao gồm khó ngủ, ngủ không sâu, tỉnh giấc nhiều lần hoặc dậy rất sớm mà không ngủ lại được.
Vì sao trẻ tăng động lại khó ngủ?
Có một số lý do giải thích cho hiện tượng rối loạn giấc ngủ ở trẻ tăng động giảm chú ý, cụ thể như sau:
Mất cân bằng chất dẫn truyền thần kinh
Trẻ bị tăng động thường có sự rối loạn trong quá trình điều hòa giữa hai cơ chế hưng phấn và ức chế của hệ thần kinh trung ương. Cụ thể, não bộ trẻ hoạt động quá mức ở vùng điều hành hành vi, trong khi đó lại thiếu hụt các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, melatonin hay serotonin - những yếu tố quan trọng để đưa cơ thể vào trạng thái thư giãn và dễ ngủ.
Tâm lý lo âu và nhạy cảm với môi trường
Trẻ tăng động giảm chú ý rất dễ bị kích thích bởi các yếu tố bên ngoài như tiếng ồn, ánh sáng, thay đổi lịch sinh hoạt... Chính sự nhạy cảm quá mức này khiến trẻ dễ mất ngủ, thậm chí là sợ đi ngủ vì liên tưởng đến cảm xúc tiêu cực trong ngày (bị mắng, thất bại, lo lắng...).
Vòng luẩn quẩn của hành vi ban ngày và giấc ngủ đêm
Thiếu ngủ khiến trẻ tăng động càng nghịch ngợm, hoạt động nhiều hơn vào ban ngày. Điều này lại khiến đêm đến trẻ khó vào giấc. Cứ như vậy, một vòng xoáy tiêu cực được hình thành, rất khó để phá vỡ nếu không có sự can thiệp đúng cách.
Giải pháp cải thiện giấc ngủ cho trẻ tăng động
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều hòa hành vi và phát triển trí tuệ ở trẻ tăng động. Khi trẻ ngủ đủ và ngủ sâu, não bộ mới có điều kiện tái tạo năng lượng, cân bằng cảm xúc và cải thiện khả năng tập trung. Ngược lại, nếu để tình trạng rối loạn giấc ngủ kéo dài, trẻ không chỉ mệt mỏi về thể chất mà còn dễ rơi vào trạng thái quá khích, kích động. Vì vậy, việc can thiệp kịp thời và đúng cách để hỗ trợ trẻ có một giấc ngủ tốt là điều cha mẹ không nên bỏ qua. Dưới đây là một số giải pháp thiết thực, đã được nghiên cứu và ứng dụng thành công, giúp trẻ tăng động dễ dàng bước vào giấc ngủ và cải thiện hành vi rõ rệt.
Thiết lập thời gian biểu khoa học
Trẻ tăng động giảm chú ý cần một lịch trình ổn định và nhất quán mỗi ngày. Điều này giúp não bộ làm quen với nhịp sinh học và dễ dàng thư giãn vào buổi tối. Tránh cho trẻ tiếp xúc với thiết bị điện tử hoặc hoạt động mạnh trước giờ đi ngủ ít nhất 1 giờ.
Tạo không gian ngủ lý tưởng
Phòng ngủ cần yên tĩnh, thoáng mát, ánh sáng dịu nhẹ. Hạn chế tối đa tiếng ồn, ánh sáng xanh từ tivi, điện thoại. Có thể thêm những yếu tố thư giãn như: Đèn ngủ nhẹ, tinh dầu thiên nhiên, tiếng nhạc nhẹ hoặc âm thanh thiên nhiên.
Áp dụng can thiệp hành vi và tâm lý
Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) và các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu, yoga trẻ em giúp giảm lo âu, cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc. Đây là tiền đề để giấc ngủ đến tự nhiên hơn.
Dinh dưỡng hỗ trợ giấc ngủ và hệ thần kinh
Một số vi chất dinh dưỡng được chứng minh có vai trò điều hòa thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ và giảm tăng động như:
Taurine: Tăng khả năng hấp thụ dopaminergic ở vỏ não, giúp giảm hiếu động thái quá.
Coenzyme Q10: Chống stress oxy hóa, cải thiện giấc ngủ và các hành vi kích động ở trẻ.
Vitamin B6, Acid folic: Điều hòa hoạt động thần kinh, cải thiện hành vi, hỗ trợ phát triển trí não.
Cha mẹ có thể bổ sung các vi chất dinh dưỡng này thông qua chế độ ăn hoặc một số sản phẩm bổ sung phù hợp để hỗ trợ trẻ tăng động kiểm soát hành vi và điều hòa giấc ngủ tốt hơn.
Sử dụng giải pháp thảo dược hỗ trợ phù hợp
Một số thảo dược đã được nghiên cứu có tính an toàn và hiệu quả cao trong hỗ trợ điều hòa giấc ngủ, giảm tăng động cho trẻ, ví dụ như:
Đinh lăng: Có tính an thần nhẹ, giúp hỗ trợ cải thiện các tình trạng khó ngủ, mất ngủ ở trẻ.
Ginkgo biloba: Có đặc tính chống oxy hóa mạnh, ngăn chặn các gốc tự do gây tổn hại đến màng tế bào và gây ra các ảnh hưởng về suy giảm trí nhớ, suy nhược thần kinh. Ginkgo biloba hỗ trợ làm giảm các tình trạng như rối loạn phổ tự kỷ, rối loạn tâm thần, trầm cảm, rối loạn tăng động giảm chú ý.
Thăng ma: Nghiên cứu cho thấy Thăng ma có tác dụng tích cực trong việc cải thiện hành vi hiếu động thái quá, góp phần hỗ trợ điều trị tăng động ở trẻ. Cơ chế tác dụng có thể liên quan đến việc điều hòa nồng độ serotonin và noradrenergic trong não bộ.
Việc giải quyết các vấn đề về hành vi và giấc ngủ ở trẻ tăng động không phải là điều đơn giản, nhưng với các phương pháp can thiệp khoa học và sự hỗ trợ từ các sản phẩm phù hợp, phụ huynh có thể giúp trẻ cải thiện chất lượng cuộc sống và phát triển toàn diện. Điều quan trọng là hiểu rõ về nguyên nhân và có giải pháp phù hợp để hỗ trợ trẻ trong suốt hành trình phát triển của mình.
Ngọc Ánh
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vương Não Khang - Hỗ trợ cải thiện giấc ngủ ở trẻ hay tăng động Thành phần: Cao Đinh lăng, Cao Thăng ma, Natri succinate, Taurine, Chiết xuất Ginkgo biloba, Vitamin B6, Acid folic.  Công dụng: ● Hỗ trợ hoạt huyết, tăng cường vi chất và năng lượng cho não. ● Hỗ trợ cải thiện giấc ngủ ở trẻ hay tăng động. Đối tượng sử dụng: Trẻ em khó ngủ, mất ngủ do tăng động, trẻ em cần tăng cường hoạt chất cho não bộ. Hướng dẫn sử dụng: ● Trẻ từ 3 đến 6 tuổi: Ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 gói. ● Trẻ trên 6 tuổi: Ngày uống 2 lần, mỗi lần 2 gói. ● Trẻ em dưới 3 tuổi liều dùng bằng nửa liều trẻ từ 3-6 tuổi và tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng Hòa tan lượng cốm trong gói với nửa ly nước, nên uống trước bữa ăn 30 phút hoặc sau bữa ăn 1 giờ, nên dùng 1 đợt liên tục từ 3 - 6 tháng để có kết quả. Tiếp thị và phân phối: Công ty Cổ phần kinh doanh dịch vụ và thương mại Nam Phương Địa chỉ: Số 173 Phố Chùa Láng - Phường Láng Thượng - Quận Đống Đa - Thành phố Hà Nội Giấy xác nhận nội dung quảng cáo: 2211/2020/XNQC-ATTP (*) Sản phẩm hiện có bán tại các nhà thuốc trên toàn quốc (*) Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. (*) Người đang chảy máu, chuẩn bị phẫu thuật, người huyết áp cao, người máu khó đông không được dùng. (*) Không dùng cho người bị mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của sản phẩm. |
